Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1991 (nrs. 53-56)

[p. 157]

James Merrill
Vertaling: Jan Eijkelboom

Het land van een duizendjarige vrede

voor Hans Lodeizen (1924-1950)

Hier komen ze allemaal om te sterven,
Vloeiend, als in een vierde taal.
Maar voor een jongeman nog niet van hun ras
Was het een waanzin dat je moest liggen

Blind aan één oog en gevoed met
Het bloed van een geboend gezicht;
Het was een waanzin neer te zien
Op de speelgoedstad waar

De glinsterende neutraliteit
Van klok en chocola en meer en wolk
Elke morgen maakte tot iets
Minders dan je kon hebben;

Het doet mij hardop huilen
Om de oude meesters van de ziekte
Die hoog boven je aan een haar het zwaard
Laten bungelen dat, nooit vallend, doodt

En je nog weg wilden lokken van dat sterrenland
Onder de wereld, dat niemand ziet
Zonder een dood, de glans en 't scherp gewicht
ervan flitsend in zijn eigen hand.

[p. 158]

Stemmen uit de andere wereld

Het theekopje bewoog toen wij het beroerden,
Cirkelde toen kalmpjes rond
Van A tot Z. De eerste stem die wij hoorden
(Als het stemmen zijn: deze spellers zijn stom)
Was die van een ingenieur

Van Keulse komaf.
Op zijn tweeëntwintigste dood
Aan de cholera in Cairo, hij had geen
geluk gekend. Wel had hij Goethe eens ontmoet.
Goethe had hem gezegd: volhard.

Onze blinde hond jankte. Daarmee kwam er een horde
Aan stemmen bijeen boven het ouija-bord,
Sommige kinderlijk en, zou je zeggen, door slaap
Omfloerst; één kleine jongen,
Wil geheten, wellicht niet graag in plooikraag

Als een page-met-pet op een El Greco, trok
Het tapijt weg voor de volgende stem,
Koud en gewichtig: alles is verloren.
verlaat dit huis. otto von thurn und taxis.
gehoorzaam. u hebt geen keus.

Geschrokken hielden wij op, maar woelden na
Tot de zon de verkreukelde lakens streepte met goud.
Elke avond sindsdien wast de maan,
Fladderen kleine insecten om een koude toorts
Die we aansteken, waarna ze wegritselen naar de veranda.

Maar geen echt Teken. Nieuwe stemmen komen,
Dicteren adressen, vragen ons te schrijven;
Sommigen waarschuwen voor verkwiste levens en allen voor
Een doem op manieren die ons zo vrolijk maken
Dat we goed slapen de laatste dagen.

[p. 159]

 

Gisteravond rammelde het kopje woest.

 

We zijn inderdaad nonchalant geworden

 

Ten opzichte van de andere wereld. In de somberte

 

Hier, onze ellebogen op de leeggeruimde tafel,

 

Praten wij en roken, blij dat we meer geroerd

 

 

 

Raken door het zoemen in de jasmijn, door de dreun

 

Van onze eigen stemmen en het hijgen van arme blinde Rover

 

Dan door het razen van hen daar boven ons,

 

Geobsedeerd of zielig, om een betrokkenheid

 

Die wij nog weten uit te stellen

 

 

 

Omdat, bekeken bij het licht

 

Van de koude weerschijn van de opgestane doden,

 

Vergaan maar niet te stillen,

 

Ons leven nog nooit zo vol, zo echt heeft geleken,

 

Noch ook de volle maan zo snel in het verkillen.