Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1978 (nrs. 5-8)

[p. 128]

• Jacques Hamelink
• Voor een komend jaar

In het gehoorbeentje van de walvis
dat naar de zeebodem zonk klinken de stemmen nog na
van een ander tijdvak,
nog verlegt zich de barnsteenweg naar het oosten,
langzaam
rijst de ster van lang geleden gesmolten pakijs.
Opnieuw nadert het eind van een eeuw
en de sibylle, die zich te vaak vergaloppeerd heeft,
zwijgt. De warme golfstroom van het vierde lied
van de romein is de zeeën overgestoken
en teruggekeerd op zijn uitgangspunt, groen
glanzend, het heeft de wereld omarmd en betoverd
met het raadsel, onverminderd
bleef zijn spankracht, bleef het ons uitdagen:
als een gouden vrucht
van hesperidenzusters hing de tijd
voor het grijpen en wie greep
bespeurde het manco, bespeurde
dat zijn arm te kort schoot,
bespeurde in zijn arm de stijfheid.
Ook dit ras was van ijzer, van gegoten ijzer
dat doffer klonk dan het vorige
doordat het met leem vermengd was.
Maar oud ijs, oude warmten naderen nog steeds
en hoe die uit te leggen, hoe
onderscheid te maken?

Zoals men een wig in een boom drijft
stellen mensen vragen, ruimtemensen,
gehuld in het bont van robbenjagers.
Leg je oor te luister:
teveel tijd heeft zich opgehoopt.
Als uit het doosje van oma,
een doosje gevuld met kristallen, met kralen,
dat onhandig opengemaakt werd door een kind,
als uit een doosje dat viel
springen de prachtige doelloze sekonden
naar alle kanten en het kind,
dat beseft hoe ze aan hun verteerde draad
nog als snoer bijeenlagen, huilt
omdat het ze niet meer kan verzamelen.
Alles is voorradig, alles is zoek
of voorradig, alles is vindbaar;
dat moet genoeg zijn.
Maar dat is geen antwoord op vragen.
Wat zullen wij zijn als de koude manen terugkomen,
kaalkoppen of harigen?

[p. 129]

 

zal het kwetsbaar menselijk gezicht dichtvriezen?

 

zal, wanneer het volwassen is,

 

ook als het liefheeft hard baardhaar

 

het lichaam bedekken van het kind?

 

hoe een wak open te houden

 

als het wintert, een plaatselijke lente

 

voor het jong van de walvis? wie

 

graaft na het verharden

 

een grondmonster los uit de brosse bevroren vallei

 

van die kleinste aarde, het hart,

 

opdat we ons herinneren wat we waren?

 

Of nadert de warmte van een nieuw

 

zaadjaar? groeit de spar sneller

 

en voorbij de grenzen van vroeger?

 

zal uit de gletsjer van het Opdalgebergte

 

een nog oudere speerpunt lossmelten?

 

 

 

Wie een wig drijft in een boom,

 

terzij van het erf, aan de bosrand,

 

onderbreekt soms het werk. Het blijft liggen.

 

Maar in de half gespleten stam

 

brengt - niet voor het eerst -

 

een bijenvolk zijn honing bijeen.

 

De man die zijn werk hervat

 

vindt, veel later, als de tijd rijp is,

 

de zoete voorraad, voedsel

 

uit allang dode bloesems

 

dat niet verwacht werd.

 

Dit is het antwoord. Vat het op als zodanig.

 

Vestig je hoop op het komend jaar, op het kind

 

van het komend jaar,

 

het zachte kind van Vergilius

 

dat schrikt van de baardstoppels van zijn ouders,

 

van hun zelfgenoegzame tijdrekening,

 

hun ijzeren zwaarte, en dat glimlacht

 

zodra de wereld, warmer wordend,

 

weer naar het licht draait.

 

Mogelijk niet hier, mogelijk niet nu,

 

maar wij worden zeker gepacificeerd

 

en de Zuidzee is nog vol eilanden

 

die onbezeild zijn; vestig je hoop dan,

 

de volgzame, de beweeglijke,

 

op de kinderen en op hun kindskinderen

 

als gevleugelden zich buigend over de riemen

 

op het teken van de goudplevier

 

die langzaam, doelbewust

 

dromend, op de wieken gaat

 

voor de oversteek.