Randstad 13

[p. 84]

Marie-Claire de Jonghe
Drie gedichten uit een bloemlezing

Anoniem

De kinderen waren vroeg opgestaan. Ze zijn
Het huis uit waar de maan nog geurt.
Een paar trokken naar zee.
De anderen verdronken al op het strand.

Dit gedicht duidt op de fluksheid van onze jeugd, die vroeg uit de veren is (‘vroeg opgestaan’). Mei roept, zon schijnt, wind waait, en hups!, onze jeugd is al op weg, door de gulden velden. (Terwijl in het huis de ouderen slapen en nog dromen van de maan. Of zijn het de franskiljons die dromen van hun voorbije hegemonie?)

Het gedicht huldigt de moed van de jonge maar daarom niet onervaren vissers die de toeristen voorzien van krab, paling en pladijs.

Het laatste vers is een weinig onduidelijk.

[p. 85]

Odewijk Degril
Erps-Kwerps, 1907

Spanje! Wild waaiend stof,
Rijzende horizon van koper en palmen,
Aarde waarop de voet danst als op staal,
Hoge hemel als een muur van God,
Stilte rond Avila.

Water uit de wellende bron,
Krachtige armen die de emmer torsen
Als een gebed.

Oh moeder! Oh aarde!
Je hart is droog en wacht op bloed
Als het volk op zijn leider.

Het goud van zijn stem
schittert in de stilte,
een flits, tot plots
wij allen juichen.

Odewijk Degril verblijft, vanwege zijn zwakke gezondheid, te Madrid. Zijn poëzie is zeer spontaan, zijn beeldspraak fors en volks (‘voet danst als op staal’), zijn thematiek religieus (de hemel een muur rond het Rijk Gods, de mystieke stilte rond Avila). Opmerkelijk is de eenvoud waarmee Degril een bekend thema (bloed, bodem) tot een verrassend nieuwe dimensie opzweept (Moeder = aarde; haar hart, de bodem, wacht op nieuw bloed).

De triomfantelijke eindstrofe duidt evenzeer op God (wiens zon in de stilte van het landschap schittert), de President (wiens stem het spaanse volk ontroert en opzweept) als op de dichter zelf, wiens verzen vanuit het verre Spanje naar ons toe stralen.

[p. 86]

Mark van Melkebeke
Antwerpen 1920 - Stalingrad 1942

Kom kindeke kom. Douw kindeke douw.
Moeder lacht. Vader zingt. Hond en blaft.
Over het neerhof daalt de vrede van de volle dag.
Achter de heuvels gloeit het groene bos.

Waarschijnlijk van Chinese inspiratie (‘gloeit het groene bos’ - typisch voor de chinese poëzie van 800 voor Christus tot 20 voor Mao T. Tung).

Het is een rustig gedicht (kindeke... kindeke...), vredig van toonaard, maar toch gebald (‘de volle dag’).

Het hele gedicht is bijzonder muzikaal. Van Melkebeke was doof, en hij schreef vooral korte gedichten.