[Nummer 2]
Ten geleide
Deze aflevering van Queeste is gewijd aan het Comburgse handschrift. Dit belangrijke handschrift staat in de belangstelling omdat verleden jaar een integrale editie is verschenen van de teksten die erin zijn bewaard. De presentatie van dit boek heeft plaatsgevonden op 31 oktober 1997 tijdens een studiedag in Groningen. Hierna volgt de tekst van de lezingen op die dag alsmede een verslag van de afsluitende forumdiscussie en een bespreking van de teksteditie.
Het Comburgse handschrift wordt bewaard in de Württembergische Landesbibliothek te Stuttgart onder de signatuur Cod. poet. et phil. 2o 22. De codex is omstreeks het jaar 1400 waarschijnlijk te Gent ontstaan en is samengesteld uit zes afzonderlijke deelhandschriften, die oorspronkelijk een eigen leven hebben geleid. Het handschrift is dus een convoluut. Vijf van de delen zijn verzamelhandschriften, het zesde is een zogenoemd enkelteksthandschrift. De verwantschap tussen de delen is nog steeds niet helemaal duidelijk, maar er is onmiskenbaar verwantschap, bijvoorbeeld in lay-out en schrift en omdat sommige kopiisten aan verschillende deelhandschriften hebben meegewerkt. Met zijn 346 bladen is het waarschijnlijk het grootste handschrift met alleen Middelnederlandse teksten. De inhoud is divers. Onder de 59 teksten bevinden zich hoogtepunten uit de Middelnederlandse letterkunde zoals de Reynaert, de Brandaan en Die Rose; de collectie als geheel kan worden getypeerd als didactisch-moralistisch.
De teksteditie van deze collectie verschijnt als het vierde deel in de reeks Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden (MVN). In deze reeks, die is ondergebracht bij het Constantijn Huygens Instituut voor tekstedities en intellectuele geschiedenis in Den Haag, wordt de inhoud van verzamelhandschriften in diplomatische edities integraal toegankelijk gemaakt. Het eerste deel werd in 1994 gepresenteerd in Nijmegen tijdens een congres over verzamelhandschriften in het algemeen en over het Geraardsbergse handschrift in het bijzonder (zie hiervoor G. Sonnemans (red.), Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden. Congres Nijmegen 14 oktober 1994. Hilversum 1996). Op de studiedag in Groningen is vooral de problematiek van verzamelhandschriften en convoluten aan de orde gesteld. Tijdens de forumdiscussie is gesproken over de vraag of en op welke wijze het onderzoek van verzamel-handschriften kan bijdragen aan de literatuurgeschiedschrijving.
Wij zijn dank verschuldigd aan de subsidiegevers die niet alleen de lezingendag maar ook dit extra dikke Queeste-nummer hebben mogelijk gemaakt: de Onderzoekschool Medievistiek, het Groninger Universiteitsfonds, het Constantijn Huygens Instituut en Uitgeverij Verloren.
Herman Brinkman
Hans van Dijk
Janny Schenkel
Auteursrechtelijk beschermd