|
| |
Vanden woerden ons Heren, daer sommighe om afterwaert ghinghen. Dat .xxi. capittel
Des anderen daghes sochten die scharen onsen Heer om die spise die hi hem ghegheven hadde, mar si prijsden nochtan meer dat manna, dat haer ouders plaghen te eten inder woestinen. Ende doe seide hem onse Heer gheestelike woerde van sinen lichaem, welke woerde sulke van sinen discipulen als grove vleischelike lude niet en verstonden. Ende want si se vleischelike namen, so eysde hem daer of ende si spraken: "Dit sijn harde woerde; wie machse ontfanghen?" ende ghinghen achterwaert en wech. Ende onse Heer seide tot den .xij. apostelen: "En wil di oec niet en wech gaen?" Ende Petrus antwoerde voer hem ende voer die ander: "Heer, tot wien sel wi gaen? Du hebste woerde des levens."
Ende daer om sullen wi gheestelijc wesen ende gheestelike leven, also dat die woerde ons Heren ons niet vreemde en sullen schinen te wesen als die discipulen, die, als onse Heer seide: "Ten si dat ghi etet dat vleisch des menschen
| |
| |
soens ende sijn bloet drinct, ghi en hebt gheen leven in ju", dat niet liden en mochten ende ghinghen en wech. Mar wi sullen die woerde bekennen te wesen des ewighen levens, op dat wi mit den .xij. apostelen hem volcomelijc na volghen. Mar leider, huden sijn luttel gheesteliker lude, al ist datter veel draghen gheestelijc habijt.
Die gheesteliken ende vleischeliken mach men bekennen biden woerden des apostels Sinte Paulus, die aldus seit: "Die vanden vleische sijn, smaken die dijnghen die des vleischs sijn, mar die vanden gheest sijn, ghevoelen die dijnghen des gheests." Ende sonderlinghe bi sommighen punten proeft men of een mensche waerachtich gheestelic is, als in desen: ist dat hi also schier ende also seer bevoelt onghemac des gheestes als onghemac des vleischs, ende also zeer vliet tijt, stat ende lude, daer hi ghequest mach warden inden gheest als daer hi ghemoeyt mach warden inden lichaem, ende ist dat hi ghaern so vlitich is te dencken om oerbaer des gheests als om oerbaer des lichaems. Want also veel als die gheest edelre is dan dat lichaem, also veel meer ist noot den gheest te behoeden van quetsinghen dan
| |
| |
dat lichaem. Ende ist oec dat gheestelike spise, het si bedinghe of predicacie of die Heilighe Scrift of dat lichaem ons Heren of die dienst inder kerken hem so zeer ghenoecht ende sinen gheest so seer sterct als lichamelike spise den lichaem, ende ist dat hi also noede versumet die tijt der gheesteliker spisen als die tijt der lichaemliker spisen, ende ist dat hi so sorchvoudich is om oerbaer des gheests als een vleischelijc mensche om oerbaer des vleischs. Want die menschen sijn sorchvoudich, dat si tot elker tijt hebben noetdruft haers lichaems in eten, in drinken, in cledinghen winters ende somers alsoet hem gadelijc is; also sel die gheestelike mensche sorchvoudich sijn, wat gracien hi behoeft in wederstoet, ende wat in voerspoede, wat tot sinen vrienden, wat tot sinen vianden, hoe hi hem sel hebben mit Gode, als hi alleen is, ende hoe als hi bi anderen menschen is, ende des ghelijcs in anderen saken die hem opvallen.
Een Phariseus bad onsen Heer ten eten, die sijn discipulen berespede, om dat si aten onghewasschener hande, den onse Here straffede van ypocrisien ende van dat si haer ghesette hielden teghen dat ghebot Gods ende dat si reynicheit van buten sochten ende niet
| |
| |
van binnen. Ende hier uut warden wi gheleert, dat wi meer achten sullen reynicheit van binnen dan eersamheit van buten.
Ende als onse Heer ghinc uut den eynde Tyri ende Sydon, so quam tot hem een wijf van den lande van Chanaan ende bat hem dat hi haer dochter van quellinghe des viants verlossen woude. Ende al wast dat onse Heer haer niet en antwoerde, nochtan en liet si niet of, si en bat oetmoedelijc ende betrouwelic ende riep so dat die discipulen oec voer haer baden. Ende want si haer harde zeer veroetmoedichde, so vercreech si dat si begheerde.
Des ghelijcs ist dattu mit ghehelen ende ghelovighen herten volherdes in dijnre bedinghen ende di veroetmoedichste voer Gode, ende di onwaerdich rekenst al dier weldade, die hi di heeft ghedaen, so ghelove sekerlike, wat du dus bidste, dat het di sel ghegheven warden. Ende ghelike als die apostelen voer dit wijfken baden, so sel dijn enghel voer di bidden ende dijn ghebet Gode offeren, waer of die leerar Sinte Bernaert sprect: "Die enghel is een ghetrouwe bode, die sijn glorie niet en soect, mar des Heren: hi loept twisschen den vrient ende sijn vriendinne; hi offert die begheerten ende brenct weder die ghiften; hi verwect die vriendin\ne
| |
| |
ende hi besmeyket den vrient. Ende al ist selden, hi brenct se nochtan onderwilen te gader, yewer die vriendinne gripende ende op voerende of den vrient nederbrenghende, want hi is een huus ghenoet, ende hi is bekent inden palaes, ende hi heeft ghenen anxt, dat hi verdreven sal warden, want hi siet daghelix dat aensicht des Vaders." Dit seit Bernaerdus.
Sich hoe trouwelijc onse enghelen ons dienen ende daer om sijn wi hem grote waerdicheit schuldich ende sullen se daghelics loven ende eren ende hem dancken, ende in hoerre teghenwoerdicheit, die altoes mit ons sijn, niet dencken, spreken noch werken dat ongheoerloft is. Daer ons Bernaerdus toe vermaent ende seit: "Onse Heer heeft sijn enghelen bevolen, dat si di hoeden sullen in alle dinen weghen. Wat groter waerdicheit tot den enghel sel di dat woert gheven! Hoe grote devocie ende groet betrouwen, grote waerdicheit overmids des enghels teghenwoerdicheit, grote devocie om sijn goetwillicheit, grote betrouwen om sijn bewaringhe! Wander wijslijc, daer die enghelen teghenwoerdich sijn, ghelike als hem gheboden is, in alle dinen weghen, in allen husen, in allen hoeken. Bewise dinen enghel eer, soe
| |
| |
dattu niet en dorste doen in sijn teghenwoerdicheit, dat du niet dorste doen of ict saghe. Wat sulstu Gode weder gheven voer al dat hi di ghegheven heeft? Voerwaer, hem behoert alleen eer ende glorie. Ende waer om hem alleen? Want hijt gheboden heeft den enghelen, ende alle goede gaven van hem alleen comen. Mar al ist dat hijt gheboden heeft, soe en ist nochtan ons niet gheoerloeft ondancbar te wesen den ghenen die uut sulker minnen hem ghehoersam sijn ende ons in so groter noot helpen. Laet ons dan devoet ende dancbaer wesen al sulken hueders, ende laet se ons weder minnen. Laetse ons eren, also zeer als wi moghen ende als wi schuldich sijn te doen." Dit seit Bernaerdus.
Daer na quam onse Heer ter see teghens Decapolim, ende daer ghenas hi enen die doef ende stom was.
Daer na clam hi op tot Iherusalem totter feesten. Daer ghenas hi inder piscinen enen quellende mensche. In Iherusalem biden tempel was een vergaderinghe van water, daer men die scape in dwoech, die men offerde inden sacrificien. Inden water seitmen dat dat hout des crucen was. Ende elcs jaers wart dat water eens beroert vanden enghel. Ende so wat sieke, alset water vanden enghel gheroert wart, dan eerst ten wa\ter
| |
| |
quam, die ghenas. Ende daer om woenden daer die sieken stadeliken. Een siek vergicht mensche was daer, die gheleghen hadde inden bedde xxxviij jaer. Dien ghenas onse Heer des Saterdaghes.
Hier sul die merken drie dijnghen. Dat eerste is: ghelike als onse Heer desen sieken vraghede, of hi woude ghesont wesen, ende als hi oec in Betsayda quam ende si hem enen blinden voer brochten ende hi dien leide uut den weghe ende spoech in sijn oghen ende leide sijn hande op sijn oghen ende maecten ghesont, also en sel hi ons sonder onse consent gheen salicheit gheven. Ende daer om en mach men die sonders niet ontschuldighen, die tot den wille ons Heren ende tot hoerre salicheit gheen consent en gheven. Die di ghescapen heeft sonder di, die en sel di niet salich maken sonder di. Dat ander is, dat wi zeer schuwen sullen, dat wi niet weder in sonden en vallen. Want ist dat wi van onsen Heer sijn ghesont ghemaect ende weder vallen, so wart mit rechte onse ondancsamheit bitterliker ghepint, want onse Heer hier seit: "Ganc, en wil niet meer sondighen, op dat di niet quaders en gheschie." Dat derde is, want quade menschen verliesen in al horen werken, gheliker wijs als goede menschen in al horen werken winnen, want
| |
| |
als dese die ghesont ghemaket was, sijn bedde droech, ende hem die Joden seiden, dat hem dat des Saterdaghes niet gheorloeft en waer, hi antwoerde: "Die mi ghesont maecte, seide mi: hef op dijn bedde ende wander." Doe seiden si: "Wie was hi, die di dijn bedde op liet heffen?" Si en seiden niet: "Wie was hi, die di ghesont maecte?" Aldus namen si vander antwoerden dat si berespen mochten, niet dat si loven mochten.
Aldus ordelen quade menschen, die naden vleische leven, dicwile in quade dat si sien of horen, ende verliesen in allen dijnghen. Mar die goede kieren alle dinc ten besten ende en twivelen niet, alle dijnghe en gheschien rechtelike, also dat se God rechtelike doet of rechtelike verhenghet. Ende daer om maken si haer ghewin van allen dijnghen ende alle dijnghe mede werken hem int guet, oec dijnghen die scadelijc sijn in hem selven, als werke des bosen gheests, ende niet alleen ander lude sonden, mar oec mede hoers selfs sonden. Want die gheestelike mensche wart dicwile na den sonden sachter in berespen, verduldigher in arbeide, vuerigher inder minnen, voersienigher in sijnre hoeden, oetmoedigher inder consciencien, bequamer overmids schamelheit, bereider tot ghehoersamheit, innigher ende sor\chvoudigher
| |
| |
in dancbaerheit. Ende het helpet oec sommighen menschen tot verdrachlicheit in tribulacien ende becoringhen ende tot ghesaetheit des moets, soe dat dat woert stat in hem hevet, dat die wise man sprect: "Den gherech\tighen en sel niet bedroeven, wat hem toe coemt." Ende hi mach spreken dat woert dat Job seit: "Soe als den Heer behaghede, so ist gheschiet." Op welk woert Sinte Gregorius seit aldus: "Als wi in desen leven liden, dat wi node liden, so is ons noet, dat wi die ghedachten ons willen kieren tot den ghenen die niet onrechts en wil. Het is ons inden dijnghen die ons mishaghen, een groet troest dat ons alle dijnghe gheschien bi ordinieringhe des gheens, dien niet en mishaghet dan dat recht is. Weet wi dan dat Gode niet en behaghet dan recht ende ons gheen liden toe comen en mach, het en si dattet Gode behaghe, so ist dan al mit rechte dat wi liden, ende het is harde groet onrecht, dat wi van rechten liden cronen." Dit seit Gregorius.
Doe die Joden murmurierden, om dat onse Heer wrochte des Saterdaghes, leerde hise mit reden ende seide dat sijn Vader niet alleen en wrochte op die ses eerste daghe, mar dat hi tot noch toe werkende is, ende dat hi werkende is mit sinen Vader. Ende daer om sochten die Joden des te meer onsen Heer te doden, want
| |
| |
hi niet alleen den Saterdach ghebroken en hadde, mar dat hi seide, dat God sijn Vader waer ende dat hi hem maecte ghelijc Gode, ende seide oec dat hem die macht ghegheven waer vanden Vader die doden te verwecken ende te oordelen. Ende want si hem, die inden name des Vaders ghecomen is, niet en ontfanghen, so voerseide hi hem van Entekerst, dien si ontfanghen sullen, niet inden name des Vaders, mar in sinen name.
Ende van daer ghaende quam hi bider zee van Galileen ende ghinc inder woestinen. Ende daer saedde hi van seven broeden ende van luttel visschen vier dusent man behalven wijf ende kinder. Ende thants voer hi te scepe van daer ende quam inden lande van Maghedam, daer hi enen blinden ghenas. Ende quam inden lande van Cesarien Philippi, daer Sinte Pieter voer alle die ander den kersten ghelove beliede, daer hi hem den slotel des hemels ghelovede te gheven. Doe voer seide hi sinen discipulen sijn passie ende noedse hem na te volghen. Ende Sinte Pieter, den hi te voeren gheloeft hadde, hiet hi Sathanas, om dat hi overmids vleischeliker minnen die hi hadde tot onsen Heer, hem ontriet die passie te liden. Also sulste naden exempel ons Heren al die gheen voer viande houden, die om verlichtenis\se
| |
| |
des lichaems di van gheesteliker oeffeninghen trecken willen.
Daer na over ses daghe leide onse Heer mit hem Sinte Peter, Sinte Jacob ende Sinte Johan op den berch Thabor, ende overformde hem voer hem lude ende toende hem in sinen sterfliken lichaem die glorie sijnre onsterflicheit. Ende daer quamen Moyses ende Helyas ende spraken mit hem van sijnre toecomender passien. Daer was oec mede die Heilighe Gheest in ghedaente der blenckender wolken ende die stemme des Vaders was daer ghehoert inder wolken sprekende: "Dit is mijn vercoren Soen, daer ic mi wel hebbe in behaghet. Hem hoert." Doe vielen die discipulen neder op die aerde. Ende als si tot hem selven quamen, en saghen si niement dan onsen Heer alleen. Sich ende merc wel dit ende biet di teghenwoerdich, want dese dijnghe harde groet sijn.
Des anderen daghes ghenas hi om bede sijns Vaders enen mensche die maensiec was ende beseten vanden viant, dien sijn discipulen niet en conden ghenesen. Ende als hi quam tot Capharnaum die gheen die den tyns te voeren plach, eyscheden hem tyns, ende onse Heer sende Peter totter zee, die inden monde eens vissches enen penninc vant, den hi gaf voer on\sen
| |
| |
Heer ende voer hem, al was dat sake, dat onse Heer wel anders ghelt hadde, daer Judas die schatdragher of was. Dat goet nochtan, dat hem ghegheven was tot behoef der armer, dat en woude hi niet in sijn eyghen noetdruft uutgheven.
Ende want inder betalinghe des tribuuts Sinte Pieter onsen Heer gheliket was, so vragheden die discipulen onder hem, welc van hem die meeste ware, ende ghinghen tot onsen Heer ende baden hem, dat hi hem dat segghen woude. Ende op dat onse Heer si weder riep van hoverdien tot oetmoedicheden, so toende hi hem een kint tot enen exempel ende seide: "Het en si, dat ghi wart cleyn als dit kint, ghi en coemt niet in dat rike Gods." Ende seide oec in eenre figuren, hoe die gheen die onvol\comen menschen scandalisieren met quaden schijn of mit quader leer, uutgheworpen ende ofghesneden souden warden. Ende om te tonen hoe groet die kinder bi Gode sijn, leide hi hem voer drie parabolen, als: vanden verloren scape, vanden verloren penninc ende vanden verloren soen, ende seide oec vander manieren hoe dat men den broeder heymelijc berespen soude, die misdede, ende hoe dat men den sonder vergheven soude sevenwerf tseven\tich
| |
| |
warf. Ende toent oec een parabel vanden knecht, die sijn mede knecht niet vergheven en woude, dien sijn schout quijt ghegheven was, die hem doe weder gheeysschet wart, om dat hi sinen mede knecht ghene ontfermenisse doen en woude.
Daer om en sel niement mishopen, want wi vele poerten der salicheit hebben. Waer of een leraer seit: "Hebstu wanhope ghehad overmids groetheit dijnre sonden, du hebste, di mede op te rechten, Sinte Pieter die onsen Heer lochende, dat die alre meeste sonde is, die hem nochtan onse Heer vergaf. Hebstu wanhope ghehadt om menichvoudicheit dijnre sonden, du heveste Marien Magdalenen, die seven viande hadde, dat was volheit alre sonden, ende nochtan seide onse Heer van haer: Veel sonden sijn haer verlaten. Hebstu wanhope overmids onreynicheit dijnre sonden, du heves dat wijf voer oghen die begrepen was in overspeele, dier nochtan was toe ghesproken: Ganc, en wil niet meer sondighen. Hebstu wanhope in dien dattu langhe in sonden hebste gheleghen, du heveste den moerdenaer, die in sonden bleef ten dode toe, ende nochtan wart hem gheseit: Huden sulstu mit mi sijn in mijn rike. Hebstu wanhope om openbaerheit ende
| |
| |
gherucht dijnre sonden, du hebste Sinte Matheus, openbaer sittende inden tollen, ende nochtan seide onse Heer: Volghe mi na. Hebstu wanhope overmids wreetheit dijnre sonden, du hebste Sinte Pauwels, die Sinte Steven steende, daer nochtan of ghesproken is: Hi is mi een vercoren vat.
Hier na quam onse Heer weder in Judeen, ende die Phariseen vragheden hem vander saken, daer een man om mochte laten sijn wijf. Dien hi antwoerde: "Alleen om die sake des overspeels", ende dat inder wit ghegheven ware die macht, dat mense laten mochte, om hartheit haers herten. Ende als die discipulen daer op seiden: "So en ist gheen oerbaer hywelic te doen", antwoerde hem onse Heer ende seide, dat alle menschen dat woert niet en ontfenghen, mar dient ghegheven ware. Ende op dat si niet en waenden, dat alle reynicheit verdienlijc ware, seide hi van drierhande reynicheit: een gheboren reynicheit als der kinder, een ghemaecte of bedwonghen ende willighe reynicheit, die oec verwinster hiet, ende dese is alleen verdienlijc.
Hier na ghinc onse Heer in Galileen, want die Joden hem sochten te doden. Daer wart hem gheseit vanden Galileuschen, hoe dat Pylatus hoer bloet
| |
| |
mit horen sacrificien ghemenghet hadde, want daer een was in Galilea, die hem seide te wesen Gods Soen ende hadde veel Galileusche lude verleit. Ende als hi se op een tijt leide in Gharisim, daer hi seide, dat hi te hemel varen soude voer hem allen, ende als si hem sacrificie deden, quam Pylatus ende dode hem mit al den anderen, want hi dochte, dat hi die van Judeen oec so mochte verleiden. Ende als si waenden, dat dese, die dus ghedoot worden, ewelijc verdoemt waren, om dat si quader waren dan die ander van Galileen, seide onse Heer, dat die Joden niet min quaet en waren dan die lude ende dat si ghelijc dien vervaren souden, ten ware dat si rouwe hadden voer hoer sonden. Ende daer op seide hi hem een ghelikenisse vanden vigheboem die gheen vrucht en brocht, dien die Heer vanden wijngaert uut gheboet te houwen.
Ende als hi op een tijt des Saterdaghes leerde in den synagoghen, ghenas hi daer een wijf, die .xviij. jaer ghecromt hadde gheweest vanden viant.
Ende als die hoechtijt van Pinxteren ghenaecte, noedden hem sijn maghe op te gaen tot Iherusalem ende daer sijn glorie van miraculen te toenen ende sochten sijn eer, op dat si sijns deelachtich mochten warden. Mar onse Heer
| |
| |
en consentierde hem niet, mar hi ghinc daer na alleen heymelike op totten tempel. Ende som seiden dat hi guet waer, som ander dat hi een bedriegher ware. Ende want van hem twist was inden scharen, so senden die princen ende die Phariseen hoer dienres, dat si onsen Heer vanghen souden. Mar si worden so inden woerden ons Heren ghevanghen, dat si weder kierden ende seiden: "Nie en sprac mensche als dese mensche spreket." Ende als hi quam inden tempel, verloste hi dat wijf, die ghewroeghet was van overspeele, daer hi screef inder aerden ende hem oprechte ende oerdel gaf van gherechticheden. Daer na screef hi weder ende rechte hem op ende gaf oerdel van ontfermicheden, want hem ghelike proper sijn dese twe, als pinighen ende ontfermen. Doe leerde hi hem, dat si hem hoeden souden voer ghiericheit, want dat leven des menschen cort is, ende seide een ghelikenisse vanden riken manne, die om groetheit sijnre vruchten opsette sijn schuren te vermeerren. Ende als hi onder ander woerde seide dat hi waer een licht der werelt ende Gods Soen ende dat hi eer waer dan Abraham ende hem die Joden stenen wouden, verberch hi hem ende ghinc uut den tempel, want die tijt sijnre passien noch niet ghecomen en was.
Sich onsen Heer nu wel
| |
| |
aen mit groten rouwe ende merct hoe dat hi hoer verwoetheit vlien woude ende hem barch in enigher heymeliker stat des tempels of onder die lude. Ende sich hem ende sijn discipulen droeflic ende mit gheneygheden hovede als beschaemde ende crancke lude en wech gaen.
Ende als hi ghinc doer Iherusalem verlichte hi enen mensche, die blint gheboren was, mit slijc dat hi makede, wies danc harde groet was, want hi stanthaftelike ende manlic onsen Heer verantwoerde teghen die princen ende die meesten der Joden.
Ende onse Heer leerde oec teyken der volcomenheit enen jonghen man, die hem vraghede vanden weghe des ewichs levens ende der salicheit. Ende belovede oec den ghenen, die alle dinc om God lieten twivoudich loen, als hondertvout in deser werelt ende dat ewighe leven hier na. Mar dat hondertvoudighe loen, dat onse Heer hier ghevet, dat is van gheesteliken dijnghen, als van inwendighen troeste ende van doechden, die men overmids ondervinden bekent ende niet overmids leringhe. Want als die siele smaket den roeke der armoeden, der reynicheden, der verduldicheden, ende den smake van anderen dogheden, ende daer in verblijt ende ghenuechte hevet, en dunket di niet, dat si hondertvout loen heeft? Ende als si dan
| |
| |
voert op climt ende ghebruket vandinghen hoers brudegoms ende hoer glorie heeft van sijnre teghenwoerdicheit, en heeft si dan niet meer dan dusentvout alles des, dat si om hem ghelaten heeft? Siestu wel hoe dat waer is, dat onse Heer seit. Die waerheit en bedriecht niet, si en ghevet weder hondertvout hier inder werelt, ende niet eens, maer dicwijl sijnre minnender sielen; also seer oec dat hise also beweecht van binnen, dat si niet alleen dat si ghelaten heeft, mar alle dinc als drec acht, op dat si horen brudegom ghewinnen mach. Van desen hondertvout seit Sinte Baernaert aldus: "En besit hi niet alle dijnghe, den alle dijnghe mede werken int guede? En heeft hi niet hondertvout alles dijnghes, die vervult wort mitten Heilighen Gheest, die Cristum in sijnre borsten heeft? Anders dan dat veel meer is dan hondertvout: vandinghe des Heilighen Gheests ende die teghenwoerdicheit Cristi. Och, sprect die prophete tot onsen Heer, hoe groet is die menichvoudicheit dijnre sueticheit, die du op ghehuedet hebste den ghenen die di ontsien, die du volmaect hebste den ghenen di in di hopen! Dit hondertvout is een uut\verkiesinghe
| |
| |
der kinder Gods, vryheit ende eerste vruchten des gheests, weelde der minnen, glorie der consciencien, dat rike Gods dat in ons is, ende niet spise of dranc, mar gherechticheit, vrede ende bliscap inden Heilighen Gheest, bliscap voerwaer niet alleen in hope der glorien, mar oec in tribulacien. Dit is dat vuer, dat onse Heer woude groetelike ontsteken hebben. Dit is die cracht van boven, die Sinte Andries dede omhelsen dat cruce, die Sinte Lourens dede bespotten die gheen die hem pijnden, die Sinte Steven dede sijn knien boghen inder doot ende bidden voer die gheen die hem steenden. Dit is die vrede dien Cristus den sinen ghelaten heeft, doe hi hem oec gaf sinen vrede, want, so ghescreven staet, gave ende vrede is den uutvercorenen Gods, dat is teghenwoerdich vrede ende gave des toecomende vredes. Want die toecomende vrede gaet boven alle sin, ende desen teghenwoerdighen vrede en mach men al dat behaghelijc is onder der sonnen ende al dat men begheren mach inder werelt, niet gheliken. Dit is die gracie der devocien ende die lerende salvinghe, die van allen dijnghen leert, welke salvinghe die gheen bekent die si ondervonden hevet
| |
| |
; ende die si niet ondervonden en hevet, en bekent se niet, want nyement en kent se dan diese ontfaet." Dit seit Bernaerdus.
Merc dit wel ende verblijt di ende sprect Gode danc, die di tot sulker comenscap vercoren heeft, dattu hier van enen hondert winnen mogheste, ende nochtan daer na dat ewighe leven. Ende in dit paradijs ganc dicwijl, dattu vercrighen mogheste overmids vliticheit des ghebedes.
Dien Phariseusen die hovaerdich waren ende onsen Heer bespotten, om dat hoer wit hem tijtlic goet beloefde, seide onse Heer teghens hoer ghiericheit een exempel vanden riken man, die mit purpur ghecleet was. Ende hi seide oec sinen discipulen een parabole vanden bewaerre des dorps, die reden gheven moste, ende een ander vanden daghelicschen penninc, mar van den eersten exempel merc wat Bernaerdus seit: "Och, ghi rike menschen, wat sie di al Lazarus, hongherighe, naecte ende sieken, ende ghi denct meer op uwe beesten ende om hoer sierheit dan om deser onsalicheit? Mar laet ons comen tot den gruweliken oordel Abrahams. Ten is nochtan niet Abrahams sentencie, mar het is ons Heren sentencie. Ghedenc, sprect hi, soen, dattu guet in desen leven ontfanghen
| |
| |
hebste ende hi quaet; daer om wart hi nu ghetroest, ende du werdes ghecruust. Nu siet al die sake deser cruussinghe. Was dat hi hier inder werelt guet ontfanghen hadde? Dat was slecht die sake. Want het schijnt, dat die godlike wrake ons niet en heeft daer omme uut den paradise der weelden verdreven, dat haer die menschelike vindinghe hier een ander paradijs bereiden souden. Ende ist so, dat men se aldus crucen sel, die in horen leven guet ontfanghen hebben, ende ewich wee hem op gheset is die teghenwoerdighen troest hebben, welc sel dan haer eynde moghen wesen, ist dat na menichvoudicheit haers troests die sielen der onsalighen rouwe ende wee ontfanghen sullen? Want dat schijnt behoerlijc, dat die gheen die alle guet ende allen troest der werelt ontfanghen, dat si alle wee ende alle cruussinghe inder ewicheit hebben. Ende het schijnt oec uut der selver sentencien Abrahams, dat die gheen die van enen anderen gheest sijn gheleit, die daer teghens alle guede deser werelt versmaden ende quaet kiesen, dat si daer of hier na alle die guede ons Heren ende allen troest ontfanghen sullen." Dit seit Bernaerdus.
Ende als hi des Saterdaghes at totten huse eens princen der Phariseen, ghenas hi voer die Phariseuse
| |
| |
die hem lasterden, enen man diet water hadde gheladen ende proefde hem dattet gheoerloft ware des Saterdaghes te ghenesen, want het gheorloeft waer des selfs daghes een beeste, of si in enen putte ghevallen ware, uut te trecken. Want die Joden hebben in horen ghesette bi tseventich manieren van werken bescheiden die si niet doen en moeten des Saterdaghes, ende onder die en is niet ghesontmakinghe, die alleen gheschiet mit enen woerde. Doe leerde onse Heer, teghen die hoverdie der Phariseen, die gheen die ghenoet waren, dat si in die oetmoedichste stede sitten souden, want alle die gheen die hem vernederen, sullen verhoghet warden. Ende hi leerde die gheen die yement noeden wouden, dat si liever die armen noeden souden dan die riken. Doe seide een vanden ghenen die daer aten, dat hi salich waer, die broet in dat rike Gods eten sel. Doe seide onse Heer die parabel vanden avontmael.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd