|
| |
Hoe Joseph Marien laten woude. Dat iiij capittel
Als aldus te gader woenden Maria ende Joseph, ende Jhesus in sijnre moeder lichaem begonste te wassen, was Maria ghevonden van Joseph in horen lichaem wat hebbende, ende want hi mercte Marien swaer te wesen, so bedroefde hi daer om ende wart bedruct ende en woudese niet nemen in echtscap, mar hi woudese heymelic laten. Yement mochte twivelen, waer om dan onse Heer woude, dat sijn moeder enen man hadde, ende niet van eenre simpelre maghet, mar van eenre maghet die enen man ondertrouwet was, woude ontfanghen warden. Het is te weten, dattet was om vier hande sake. Ten eersten op dat overmids den gheslachte Josephs dat gheslachte Marien bewijst worde, want men die genealogie of die gheslachte alleen plach te bescriven vanden mannen. Ende als men so hadde den oerspronc Josephs, datmen daer bi weten mochte den oerspronc Marien, want
| |
| |
elc man wiven most aen eenre van sinen gheslachte. Ten anderen male op dat, als Maria grof worde, dat si niet gheschent en worde ende vanden Joden als een overspeelster niet ghesteent en worde, ende op dat hi tonen woude die Heilighe Kerke Cristo wesen ghetrouwet, die oec maghet is, ende op dat die Joden Cristum als een onewich kint niet en persequierden, ende op dat Joseph een tugher wesen soude der onbevlecter reynicheit Marien, ende dat onse Heer niet en scheen te wesen teghens die ewe, die echtscap seer loeft. Ten derden male op dat Maria enen hoeder ende enen hulper hebben soude, die hoer bi stonde ende diende ende sonderlinghe als si vloech in Egypten. Ten vierden male op dat die gheboerte des Soens Gods den viant verborghen soude wesen.
Ende onse lieve Vrouwe en was niet sonder tribulacie, want si mercte ende sach dat Joseph bedruct was, ende daer om was si mede bedruct. Nochtan verswech si oetmoedelike ende verbarch die gave Gods, ende woude liever snode ende quaet gheacht van Joseph dan die gave te openbaren of yet van hoer selven te spreken, dat beroemlijc scheen te wesen. Maer si bat onse Heer dat hi ghewaerdichde te hul\pe
| |
| |
te comen ende hem beiden desen drucke of te nemen. Sich wilke tribulacie ende anxt dat si beide hadden ende hoe onse Heer verhenghet, dat sine vriende warden bedruct, ghemoeyt ende becoert, op dat si te hogher ghecroent moghen warden. Mar onse Heer versachse beide ende sende sinen enghel, die Josep inden slaep vermaende, dat hi Marien sijn wijf nemen soude ende niet hoer begripen en soude dat si overspeel hadde ghedaen, want het van den Heilighen Gheest waer dat si ontfanghen hadde, ende hiet hem dat hi dat kint Jhesus hieten soude. Doe nam Joseph Marien sine bruut in echtscap ende bleef maghet mitter maghet ende nader tribulacien is hem groet troest ghecomen.
Aldus soude oec ons gheschien, waert dat wi in tribulacien verduldich waren, want naden storm pleecht onse Heer stilheit te gheven. Ende Joseph vraghede hoer van deser wonderliker ontfanghenisse ende Maria verteldese hem. Doe bleef Joseph in groter bliscap mit Marien sinen ghebenediden wive. Ende meer dan men segghen mach so minde hise in reynre minnen ende besorghede se ghetrouwelijc ende si leveden blideliken te gader in hoerre armoeden.
Ende onse Heer
| |
| |
Jhesus Cristus lach besloten in sijnre moeder lichaem, goedertierlic ende verduldelic verbeidende neghen maenden dat die behoerlike tijt om ghecomen waer, dat hi gheboren soude warden der werelt. Lieve mensche, doech mit hem dat hi tot so groter oetmoedicheit ghecomen is. Seer souden wi die doecht der oetmoedicheit begheren ende nymmermeer ons op blasen tot hovaerdien of tot achtinghe ons selves, want hem die Heer der moghentheit so seer vernedert hevet. Ende want wi hem alleen van deser doghet der langher beslutinghe nymmermeer te vollen dancken en moghen, so laet ons doch dat mitter herten bekennen ende hem mit al onser begheerten danc spreken, dat hi ons wten luden ghewaerdicht heeft te nemen, op dat wi hem doch dat cleyne weder gheven, dat wi besloten staen tot sinen dienst. Want dat is sijn gave, niet onse verdienst. Mar voer waer, het is een harde grote ende ontfanghelike ende waerdighe gave. Want niet tot pinen, mar op dat wi te bet behoet sijn, so sijn wi besloten ende in die hogheste veste der alre sekerster oerden gheset, tot wilker die venijnde scutte des bosen gheests noch die
| |
| |
gulven der gheruchtigher ende onle\digher zee deser werelt niet comen en moghen, ten si dat wijt selve dwaeslike versumen. Laet ons dan pinen mit al onser macht onsen inwendighen mensche te besluten ende of te trecken van allen verganckeliken dijnghen ende ons mit Gode te becommeren in puerheit ons herten, want die lichamelike beslutinghe niet of luttel en doech sonder die beslutinghe des herten, want wat baet enicheit des lichaems, daer enicheit des herten niet en is? Ende laet ons oec pinen in allen dijnghen Gode te dancken, want dat is in allen doechden dat alre edelste voer Gode ende behaghelicste, dat die mensche in dwanghe der ghehoersamicheit, in ellende, in armoede, in versmadenissen, in siecten, in menichvoudigher tribulacien des herten ende des lichaems wille ende konne ende moghe Gode loven ende hem van herten ghebenedien ende mit bliscappen hem danc spreken, die begheerten op rechten ende mit werken hem loven. Hier of spreect Sinte Bernaert: "Salich is hi, die de passien sijns lichaems so ordiniert, dat si sijn om die rechtvaerdicheit, op dat so wat hi lidet, dat hi dat lide om den Sone Gods, so dat van si\nen
| |
| |
herten ghenomen warden murmuracie ende inden monde altoes si dancbaerheit ende lof Gods".
Ende in dinen tribulacien ende becoringhen en seltu niet twivelen, want onse Heer die niet comen en laet tot onsen vrienden dan om horen oerbaer ende salicheit. Ende om dattuse duldeliker verdraghes ende te bet daer in gheleert wardes, so merc tien reden, waer om dat onse Heer verhenghet, dat den menschen liden toe comt ende becoringhe.
Die eerste reden is op dat die mensche te eer tot Gode weder comen soude als die prophete sprect inden salm: "Hoer siecten sijn ghemeert, ende daer na so haesten si". - Die ander reden is, op dat hi in sinen souden te meerre rouwe hebben soude, soe als Jacobs kinder spraken in Genesi: "Mit recht so doghe wi dese dijnghe, want wi in onsen broeder misdaen hebben". - Ten derden male op dat die mensche te bet sijn onvolcomenheit bekenne als hem die hulpe van Gode ontoghen is, als David inden souter spreket: "Ic sprac in mijnre overvloedicheit: inder ewicheit so en sel ic niet beroert warden, mar op dattu mi selve toendes, so hebstu dijn aenschijn ghekeert van mi ende alte hant wart ic turbiert". - Ten vierden male op dat hem
| |
| |
die mensche in sinen verdienten niet verheffen en soude so als die apostel Sinte Pouwels spreect: "Op dat die groetheit der godliker visione mi niet en verheffe, so is mi ghegheven die prekelinghe des vleischs, een enghel des viants, dat hi mi halslaghen soude". - Ten vijften male op dat die mensche wete, dattet hem quaet is, dat hi van Gode ghelaten is, als die prophete Jeremias spreect: "Weet ende siet hoe quaet ende bitter dat si, te laten dinen Heere Jhesum Cristum ende sijn vrese niet te wesen bi di". - Ten sesten male op dat hi ons leer, bi exempel der heilighen verduldicheit te hebben, want Job seit: "Dat is mi een troest, dat hi mi castie mit sericheden ende mi niet en spaer ende ic en sel die redene der heylighen niet weder segghen". - Ten sevenden male op dat die mensche die teyken der minnen Gods overdencke, want als die wise man spreect: "Inder ewicheit so en bleef dijn toern niet op hem, mar inder correctien so sijn si beroert, een teiken hebbende der salicheit in ghedenckenisse der gheboden dijnre witten" - Ten achten male op dat die mensche wete hoe bereet onse Heer is den menschen te hulpe te comen in noeden, als David sprect: "Als ic tribulacie hadde, riep ic tot onsen Heer
| |
| |
ende hi verhoerde mi". - Ten neghenden male op dat die mensche in becoringhen gheproeft warde, als Job spreket: "Onse Heer Jhesus hevet mi gheprovet ghelike den goude inden vuere". - Ten tienden male op dat die mensche te hogher cronen crighen soude, als Jacobus spreect in sijnre epistelen: "Salich is die man die becoringhe lidet, want als hi gheproeft is, sel hi die crone des levens nemen, die onse Heer beloeft heeft den ghenen die hem minnen".
Ist dattu dese dijnghen merkes, so pijn di dijn herte te ordinieren ende te stadighen, dattu in allen opvallen ende yeghenheden ende in allen dinen mishaghen oetmoedelijc ende verduldelijc ende blidelijc di hebste, ende oeffen di inden weghe des gheests, also dattu van sijnre vuericheit vervult wartste ende oec dat begheerste te liden om die minne ons Heren Jhesu Cristi, die in hem ende in sinen vrienden desen hoghen wech ghehouden ende bewijst heeft. Want hi verhenghet dat sijn uutvercoren ghepijnt warden in deser werelt inden uutwendighen ende inden inwendighen menschen, ende hi castiet, als Sinte Pouwels seit, al die gheen die hi ontfaet, want die uut der disciplinen sijn, dat en sijn gheen
| |
| |
kinderen, mar het sijn overspeelres. Het is dan oerbaerlic hier tribulacien te crighen ende te liden, want wi daer of gheleert warden ende daghelics doghet vercrighen ende quaetheden scuwen. Daer om en sullen wi daer niet in ghequetset of onverduldich warden, mar dat meer begheren ende minnen. Mar voerspoet ende weelden sullen wi hebben als viande, want si ons dicke van doechden trecken ende doen kieren tot quaetheit. Dencke ende besich, wat salicheden inder hope of inder waerheit die voerleden voerspoet ende ghenoechlicheit in di ghemaect hebben, ende also oerdel oec vanden toecomenden.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd