Poëziekrant. Jaargang 20

[p. 37]

Benno barnard

Hoe oud ben ik? Dat is een goede vraag
voor later op de avond. Beter is:
hoe oud zijn wij, wij allemaal, de mensheid?
Voordat we schreven was er nog geen mensheid.
Voordat we lazen was er nog geen mensheid.
Er waren mensen, maar dat is iets anders.
Een jongen hurkte tussen twee rivieren,
de bruine god de Eufraat en zijn broeder:
de dag was slaperig, de grote dieren
die aan de borst van een der goden lagen
herkauwden, dronken en herkauwden. Trage
stilte, waarin insecten zoemden. Hij
keek rond. Het absolute van de tijd
begon hem te benauwen. Met een stokje
maakte hij droedels in de natte klei:
het werden koppen van het horenvee.
Het water mompelde, de lucht verstrakte.
Verschrikkelijk veel tijd was nog niet dood.
Hij tekende een huisje voor zijn heimwee...
Als ik een A schrijf tem ik dus een stier.
Als ik een B schrijf bouw ik dus een huis.
We schrijven dus al zevenduizend jaar
geschiedenis, niettegenstaande dat
de tijd er onverschillig onder blijft -
we zijn Mesopotamiërs en Grieken
en humanisten en romantici
en ook onszelf. We zijn een lang verhaal! Maar:
‘We weten niet veel van de toekomst,
niet meer dan dat van de ene generatie op de andere
steeds weer dezelfde dingen gebeuren.
De mensen leren weinig van elkaars ervaring.
Maar dezelfde tijd keert nooit meer terug
in het leven van een en dezelfde mens...’ Citaat.
Komt uit een boek dat zoek is in mijn hoofd.
En wat betekent het? Ach, mensheid, mensheid:
er zijn in zevenduizend jaren mensheid
precies twee generaties opgestaan.
Geen duizend, twee. Ouders en kinderen.
Ouders en kinderen, verdomde ouders
en hun verdomde kinderen: we blijven
verschijnen en verdwijnen in die vorm,
alsof een reuzenrad de doodsangst opraapt
van onze koude kermis en de wellust
de hemelen in draagt en dan het leven
weer neersmakt op de wereld, enzovoort.
Dat rotrad is de tijd die tolt, tolt, tolt.
Mijn vader heeft me wel eens meegenomen
toen ik nog klein was. En ook hij was bang:
we hielden elkaar vast als vijanden.
Ouders en kinderen, het eerste thema.
Ik heb het over Hamlet en Elektra.
Ik heb het over Oedipus en mij.

Dit is de aanhef van Het mens, een monoloog in verzen die Benno Barnard schreef voor Chris Lomme. Deze produktie van De Blauwe Maandag Compagnie gaat in september van dit jaar in premiere.