Kinderpoëzie
Ivo de Wijs & Fiel van der Veen
Een potje geschiedenis
Jan van CoillieGa naar voetnoot+
Dit boekje heeft alvast zijn titel niet gestolen. Auteur en illustrator maken er nogal een potje van. Er wordt niet alleen een loopje genomen met de historische waarheid, ook allerlie historische figuren en feiten worden door elkaar gehaspeld, wat tot knettergekke anachronismen leidt.
De Bataafse vloot gaat ten onder in de chemisch vervuilde Rijn, op de tekening kronkelend tussen rookspuwende kasteeltorens. De kruistocht predikende pater wordt het gironummer gevraagd. Op de illustratie heeft hij alvast een megafoon. Vondel zet zijn glas Campari op de gepolitoerde tafel en sticht hiermee de Muiderkring. Peter Stuyvesant weet Indië te verpatsen aan Soekarno, waarna hij tevree een sigaretje opsteekt en ga zo maar door. Je kan je bij dit alles de vraag stellen of een dergelijk boekje de geschiedenis helpt verlevendigen of de meestal al bedenkelijke kennis alleen nog verder in verwarring brengt. Grappig is het in elk geval. Tekstdichter Ivo de Wijs had vroeger al met zijn berijmde verhalen over kaper Zwarte Jan de Mankepoot bewezen de koldereske dichtvorm aardig te beheersen. Ook hier is overal het plezier merkbaar waarmee hij deze verzen in elkaar stak. Opvallend zijn, naast het ritme, de verrassende rijmen zoals ‘... brrr... | tweeduizend jaar voor Chr.’, de woordspelletjes zoals ‘een stam op stammetjes’ of ‘de boekdrukkunst, ontstaan op het toilet’, en het vermengen van ouderwetse, zware formuleringen als ‘wie weet hoe lang we hier nog zitten moeten?’, ‘Teneinde’ of ‘Des paters’ met gemeenzame uitdrukkingen als ‘in de smiezen krijgen' of na des paters' luid gesputter en geklaag’.
Ook Fiel van der Veen is niet aan zijn proefstuk toe wat betreft het illustreren van historische taferelen. En opnieuw doet hij dit op een onnavolgbare wijze, waarbij hij zijn oog voor detail ook kon uitleven in allerlei komische anachronismen. Elke tekening vertelt hierdoor meer dan er in het gedicht staat.
Doordat de meeste feiten en figuren uit de (Noord-) Nederlandse geschiedenis komen, zullen veel grapjes aan Vlaamse kinderen wellicht voorbijgaan of in elk geval moeilijker in een historische context geplaatst kunnen worden.