Kinderpoezie
Geert de Kockere
Ssssst! niets verklappen
Jan van CoillieGa naar eindnoot+
Een nieuwe uitgeverij is geboren. Dit is op zichzelf al bijzonder. De nieuwkomer profileert zich bovendien als een uitgeverij, gespecialiseerd in kinderpoëzie. En dat is bij mijn weten uniek. Bij elke uitgave wordt tevens een theatervoorstelling en een tentoonstelling voor kinderen voorzien. Daarmee hoopt Pigmalion de kinderpoëzie in een ruimere, kunstzinnige context te presenteren. Initiatiefnemer Geert de Kockere neemt de eerste uitgave voor zijn rekening. In de lijn van zijn debuut, Vingers in de jam, is Ssssst! niets verklappen een bundel met speelse versjes voor kleuters en eerste lezertjes.
DE ONDERWERPEN ZIJN voor jonge kinderen direct herkenbaar. Door de grapjes en verwerkte gevoelens zullen kleuters zich ook goed kunnen inleven. De versjes gaan over een hondje dat plast in een mollegang, vechten met zus, spelen met de knuffelbeer, verdwalen in het bos, een pannekoek op je kop, gaan zwemmen met papa, bang zijn voor spoken in de kast, uit logeren, verstoppertje spelen, reizen met de trein, een baby in mama's buik, papapaard, een onzindelijke poes enz. De vorm van de versjes steunt op klank, ritme en taalspel.
De Kockere heeft een uitgesproken voorkeur voor klankrijke woorden en combinaties. Verschillende versjes vangen aan met klankspelletjes, meestal met een herhaling en/of alliteratie: Bos bos; Dik dik; Koest in de kast; Rijen rijen rennen; Rekken rokken ruiken. Wiegel Wagel/in de wei.... Deze eerste regel bepaalt ook het ritme. De regels bestaan trouwens overwegend uit twee of drie woorden, waarbij meestal de lidwoorden weggelaten zijn.
Typerend zijn nog de vele samenstellingen waarin af en toe klanknabootsingen verwerkt zijn en de neologismen: wippewuppe-staartje, ritsel-blaadje, rommelbommel-boerending, beddebrom, drikkeloor, drakelaar, soppenat, stapeldom....
Ook rijm is een onmisbaar ingrediënt
Meestal is er geen vast rijmschema. De eindrijmen worden schijnbaar willekeurig over de regels verspreid maar steunen het ritme en leggen functionele verbanden.
Ze worden bovendien heel vaak door binnenrijmen begeleid. Een duidelijk voorbeeld is ‘Liefjes’.
Dit versje illustreert ook hoe De Kockeres poëzie ritmisch is zonder dreun. Hij hanteert een speels, beweeglijk ritme dat zich bijzonder goed leent om expressief voor te dragen.
Wie met kleuters omgaat, zal onmiddellijk de aantrekkingskracht van deze huppelende, frisse versjes aanvoelen. De Kockere weet knap het kinderlijke taalgebruik poëtisch te verwerken. Alleen gaat hij hierin soms iets te ver, wat stroeve of vreemd klinkende regels oplevert als ‘Tak doet krak’, ‘licht met hopen’, ‘ogen kijken rond’, ‘pikke-zwarte mol’, of ‘op de kille/nette stenen’.
De illustraties van Geert Vervaeke zijn hartveroverend. Door tal van pittige, vaak grappige en fantasievolle details vertellen ze elk hun eigen verhaal. Ze bieden kleuters tal van mogelijkheden om te benoemen en op ontdekking te gaan.
De vormgeving zal veel uitgevers jaloers maken. Aan de harde en geplastificeerde vierkleurenkaft is door middel van een brilletje op een transparante micaband nog een bijkomend spelelement toegevoegd. Het brilletje kunnen de kinderen voor de ogen van hun pop, beer, knuffel of zichzelf houden, met een grappig resultaat.
Passend bij De Kockeres visie op zijn poëzie als ‘speelgoed’ wordt bij dit bundeltje een gratis speelboekje geleverd. Ouders, grootouders en leerkrachten vinden er bij elk versje suggesties om thuis of in de klas op een prettige en speelse manier met poëzie bezig te zijn. Het zijn geen ‘schoolse’ opdrachten. Bij veel van de spelletjes kunnen de volwassenen overigens meedoen.
Als een rode draad door het boekje loopt het gebruik van de verschillende zintuigen. Maar er zijn ook suggesties om te tekenen of te knutselen, zich te verkleden of een versje uit te beelden en verder raadsels en taalspelletjes met nieuwe woorden, beelden, rijmen, tegenstellingen en klanknabootsingen.
Dichtbundel en speelboekje vormen op die manier een speels geheel dat blijk geeft van een originele en gedegen aanpak. Ze garanderen heel wat taalplezier en -verrijking.
Auteursrechtelijk beschermd