Namen op de ruit
Een gedichtje maken
Jan van Coillie
Het grootste deel van de gedichten in deze bundel hebben met school of thuis te maken. Niet zo vreemd, zo staat op de achterkant te lezen, maar - toch in dit boek - meestal ook niet erg bijzonder. Ik kreeg te zelden het gevoel dat de auteur zijn aanpak boven het gewone uit kon tillen. Want een klassiek-rijmende vorm is daartoe vanzelfsprekend niet genoeg.
VERJAARDAG, DROMEN, verveling, ouders, oma, kerstmis, vrienden... ze komen té vertrouwd over, de tekstjes laten vaak te weinig open en laten een ‘magere’ indruk na. Enkele gedichten als ‘Wat ik later worden wil’ of ‘Het wordt weer kerst’ lopen té gladjes, waardoor ze me niet echt konden treffen. Als liedjes zouden ze 't wel kunnen doen, maar dan moet ik hier wel een kwalitatief verschil tussen gedicht en lied inbouwen. ‘Wat ik later worden wil’ lijkt met net als ‘Als ik...’ of ‘Omkeren’ teveel op een oefening in creatief schrijven. Vormtechnisch loopt er ook wel een en ander fout. Een opsomming als op p. 8 loopt stroef, en hier en daar struikel je over een regel die uit de maat valt of gewrongen rijmt (o.a. p. 11, r. 5; p. 12, r. 1-2, p. 22, p. 27, r. 3-4). Van het slotvers, ‘'k Moet een gedichtje maken’ kan alleen gezegd worden dat het overkomt als het resultaat van regel 4 ‘Nu zit ik dus te prutsen’.
In enkele gedichten komt de auteur gelukkig sterker uit de hoek. ‘Pessimist’ slaagt erin om ook in het ritme het dreinerige gevoel te leggen. ‘Automaat’ wint door zijn ongekunstelde directheid. Een beeld als ‘Mijn oma zegt: ‘De tijd, / brengt niks als narigheid / en tekent je gezicht / met kraaiepootjes dicht. / blijft bij.’’ In ‘Voor de brug’ hanteert de auteur zijn vorm vrijer, wat hier resulteert in een sterkere suggestie met een krachtig beeld aan het einde.
Al bij al lijkt dit deeltje me het hoge niveau van de meeste bundels uit de Zonnewijzer Reeks niet te halen. Formeel en inhoudelijk zou ik ook de doelgroep jonger schatten (+ 9).
Gerard Delft, Namen op de ruit, Holland, Haarlem, 1989, 32 p., fl. 9,90; 198 fr.
Auteursrechtelijk beschermd
