De Poetische Spectator

[p. 93]

Aan den schrijver van den voorgaanden brief.

Mijn Heer!

Uw vriendelijke brief was ons even eens, als de ontmoeting van een' landgenoot, in een vreemd gewest: ons lot is tot nog toe niet zeer gunstig geweest; over het algemeen beschouwt ons de Poëtische waereld met een soort van beledigend medelijden; men ziet ons - haalt de schouders op, en - draait zich om! Anderen, wier geest dezen top van zwijgende grootmoedigheid niet bereiken kan, zijn van gedagten, dat wij eigenlijk niets minder doen, dan den goeden smaak verwoesten. Sommigen meenen, dat de goede smaak, in ons Vaderland, reeds dien wasdom heeft, dien hij, bij mogelijkheid, verkrijgen kan. Welke uitmuntende stukken hebben wij niet! zeggen zij; en ondertusschen zullen zij u dingen laaten zien, die volmaakte voorbeelden zijn, om te vertoonen, wat de goede smaak niet is. - Waarlijk, mijn Heer!

[p. 92]

is het geen kwelling der ziele, om, aan een genootschap van menschen, bij voorbeeld, te moeten bewijzen, dat de voordbrengzels van een' Rubbens, waarlijk schilderijen zijn; terwijl deze menschen hunne uithangborden en afgezette printjes, als de bestmogelijke voordbrengzels der schilderkunst blijven beschouwen! -

Wij hebben onder onze, thans leevende, dichters, zeker mannen van veel Genie: maar zou het wel verdienste voor eenen grooten boukundigen zijn, zoo hij alle zijne bekwaamheden slegts gebruikte, om kaartenhuisjes te maken? - De gedrogtelijke fabelhistorie is thans door onze dichters afgekeurd, en in een hoek geplaatst. Onze eerstäankomende dichters speelen 'er zo wat meê, zeker om dat er niets aan te bederven is; en het legio der bruiloftsrijmers vindt er den grond van zijn bestaan in. Deze afschaffing is ongetwyffeld een triomph voor den goeden smaak; maar hoe veele triomphen moeten hier nog bij komen, eer de goede smaak onder ons, zegepraalend, kan omgevoerd worden! Men moet waarlijk lagchen, wanneer men, uit onze oude dichters, plaatsen ziet aanvoeren, die modellen voor het tedere,

[p. 93]

naive en schoone moeten zijn; en die, ongelukkig, zo al niet geheel valsch vernuft - ten minste genoegzaam niets anders zijn, dan vergezogte, onkiesche gedagten en draaien. Ik heb allen eerbied voor onze oude dichters; Hoofd enVondel zijn waarlijk groote mannen; doch sommige Cabaalen in ons land, leeven er even eens mede, als de geestelijken van een zekere kerk met de heiligen; door hen zeer groot te willen maken, maken zij hen belagchelijk. Zulk een handelwijze kan niet wel anders, dan een' nadeeligen indruk hebben, op den aankomenden dichter; de vooroordeelen, die wij in onze jeugd ontvangen, worden zeer zelden, in rijperen ouderdom beteugeld - en het is nog zeldzaamer, dat zij dan geheel uitgeroeid worden. 't Is alleen, aan weinige zielen, gegeven, zich boven alles te verheffen.

Ik wenschte dat onze dichters wat meer, uit hunne eigene oogen, leerden zien; dan zouden wij ongetwijfeld, in allen opzigte, betere stukken van hen te wagten hebben. -

Hoe veele dichters zijn 'er ook niet, die hunnen smaak vormen, naar tweede en derde Copijen, die, zeer gebrekkig, naar onze

[p. 94]

oude dichters, zijn afgeteekend! Veelen kennen Hoofd en Vondel niet, dan bij naam, en evenwel zeggen zij, met eene groote deftigheid, dat deze mannen onnavolgbaar zijn!

Onder de duizenden van prijsvraagen, die thans, in ons Vaderland, uitgeschreeven worden, zou deeze mogelijk geen der minsten zijn: WELKE ZIJN DE REDENEN, DAT ZOO WEINIGE ORIGINEELE DICHTERS ZICH ONDER ONS VERTOONEN? - EN WELKE ZOUDEN DE BESTE MIDDELEN ZIJN, OM DEZE BELETSELEN WEGTENEMEN? ?

Maar - ik dwaal van het spoor! Het voornemen was alleen u, voor de blijken uwer toegenegenheid te danken, en mijn brief begint wel wat naar eene verhandeling te gelijken.

Gij zult ons zeer verpligten, mijn Heer! als wij, nu en dan, iets van uwe hand mogen ontvangen; niet alleen wij - maar dat gedeelte der poëtische waereld, dat onzen arbeid, met genoegen, ontvangt, zal zeer aan u verpligt zijn. Daar gij uwen aandagt, over het eerste stukje der Proeven voor het verstand &c. hebt laaten gaan, durven wij, zon-

[p. 95]

deronbescheiden te zijn, hetzelfde, met opzicht tot het tweede stukje van u verwagten. Wij hebben de vrijheid genomen, om, bij een uwer aanmerkingen een noot te voegen, die u misschien de gedagte des dichters ook wat nader zal doen beschouwen. - Voet, zoo als gij zegt, mijn Heer! hebt gij gekend, dus zoudt gij beter, dan een van ons, geschikt zijn, om een proeve over zijn Genie en zijne schriften, den waereld mede te deelen.

Alles, wat gij zult gelieven bijtedraafen, mijn Heer, zal ons aangenaam zijn; zoo gij u, op de eene of andere wijze, nader aan ons bekend wilt maken, dit zal ons ook zeer tot genoegen zijn: onze taak is zeker zeer uitgebreid: en wie is de gelukkige man, die het tot zijne eenige bezigheid kan rekenen, den smaak zijns Vaderlands te helpen hervormen.

Wij hopen eerlang blijken te hebben, dat deze bijdraagen de eenige niet zijn, die wij van uwe hand te wagten hebben!

Uit naam van ons gezelschap.