Pharmacopaea Amstelredamensis, of d'Amsterdammer apotheek
(1683)–Anoniem Pharmacopaea Amstelredamensis–
Auteursrechtvrijin welke allerlei medicamenten, zijnde tot Amsterdam in 't gebruik, konstiglijk bereid worden
[pagina 89]
| ||||||||||||||||||||||||||
Sectio IV. Van de Confituren en Conserven. | ||||||||||||||||||||||||||
Confituren.
De wortels geschilt zijnde en gesuivert, werden matig sagt gekookt, als ook de schillen van Orangien en Citroenen: item de Okkernoten welke van binnen nog sagt moeten zijn, soo datse makkelijk met een priem doorstoken werden; maar dese werden eerst een nagt twee dry in 't water geweikt om de bitterheid uit te trekken; dese dan sagt gekookt zijnde, werden op een vergiet test gelegt, om dat het water daar wat uitdrooge. Kout geworden zijnde, giet men daar geklarificeerde | ||||||||||||||||||||||||||
[pagina 90]
| ||||||||||||||||||||||||||
Syroop op dese laat men een dag of twee daar op staan totse dun geworden is, welke men afgiet, en men weder tot hare behoorlijke dikte opkookt; dese kout geworden zijnde, doet men als voren, weder opkokende en daar op gietende; dit doet men soo lange tot de Syroop sijn behoorlijke dikte blijft houden. N.B. de Okkernoten geschilt, geweikt, en gekookt zijnde, werden met nagelen en kaneel doorstoken. De Kersen en Krieken werden aldus geconfijt, men snijd de steeltjes eerst half af, en men wastse; dan soo neemt men tot vijf pond witte geklarificeerde Poedersuiker, die tot de dikte van tabellen gemaakt is, agt pond kersen, welke men daar sagjens in laat koken, tot de zuiker sijn redelijke dikte krijgt: alsoo doet men ook met de berberissen, aelbessen, bloemen en diergelijke. De Caro oft Miva Cydoneorum, anders Queenvleis en Mermelade gesegt, wert aldus gemaakt. Neemt de Queen, van haer klokhuisjes gesuivert zijnde, snijdse in vieren door, kooktse sagt, en vrijftse door een zeef, of doet by ses pond gekookte Queen, vier pond zuiker, kooktse te samen al roerende en stukken vrijvende, tot een behoorlijke dikte, welke gy heet zijnde, sult door een doek | ||||||||||||||||||||||||||
[pagina 91]
| ||||||||||||||||||||||||||
wringen, maar is 't dat gy se eerst hebt door een seef gevreven, kond gyse makkelijker in doosjes doen. | ||||||||||||||||||||||||||
Passulae Purgantes.
Weiktseeen nagt lang in rosen infusie, gelijk in de Syroop van rosen geschreven is, een nagt lang; settende die op de warme asschen. Kooktse 's ogtens eens sagjes op. Doet by anderhalf pond van het doorsijgsel, anderhalf pond geklarificeerde witte suiker, met een pond krenten van hare vuiligheid wel gezuivert zijnde, en kooktse tot een dikke Syroop. Sy maken de hartlijvige, doorgang, en houden den buik week: zijn aangenaam te gebruiken voor rijke en delikate luiden, als ook voor kinderen. Men gebruiktse van een half once tot twee oncen: is 't dat het al te soet is, kan men het met een weinig spir. vitrioli rins maken. | ||||||||||||||||||||||||||
[pagina 92]
| ||||||||||||||||||||||||||
Conserven.
De Bloemen of Kruiden werden versch gestooten, eerst van hare stelen en ribben gesuivert zijnde: dese sijn genoeg gestoten zijnde, doet men by yder pond, indiense droog zijn, dry pond witte poeder suiker, maar indiense vogtig zijn, maar twee pond: de suiker daar te degen onder gestooten zijnde, werden in een pot tot het gebruik bewaart. Men gebruikt die alleen tot een drachme of meer, en in een bolus tot twee drachmen: in conditen tot twee oncen. | ||||||||||||||||||||||||||
[pagina 93]
| ||||||||||||||||||||||||||
Saccharum Perlatum.Neemt de witste broodsuiker een pond, doet daar soo veel rooswater by, dat de suiker bequamelijk kan smelten: kookt deselve tot een dikte van tabellen: 't welk aldus geschied, als de suiker begint te spinnen, dat is, wanneer gy daar een spatel in doet, en de selve uithalende daar een draad aan blijft hangen, soo moet gy een druppel op de verkeerde zijde van uw vijsel laten druppen, welk soo hard werdende tot se knapt, hebt gy uw behoorlijke dikte, wagt u de zelve niet te hard te koken, want dan sou die branden en bruin werden. Als gy nu dese dikte hebt, soo mengt daar een half once fijn geprepareerde paerlen onder, en men giet de suiker dan op een Marmersteen uit in koekjes of tabellen. Men gebruikt dese suiker meest om te hartsterken, en werd daarom van een dragme tot een half once by de hartsterkende wateren gemengt. | ||||||||||||||||||||||||||
Saccharum Althaeae.Neemt versch gestoten wortels van althaeae, dry oncen, seer witte broodsuiker, die heel fijn | ||||||||||||||||||||||||||
[pagina 94]
| ||||||||||||||||||||||||||
gevreven is, een pond, mengt het met soo veel rosewater tot dat gy daar een deeg uit kond maken, die gy dan met een rol op een tafel kond uitrollen, en snijden daar vierkante stukjes af, en op een stoof koud laten droogen. Dese gebruikt men in de heete borst, wanneer daar hoest is, en kan daar somtijts eenige stukjes van uit de hand eten. |
|