Pharmacopaea Amstelredamensis, of d'Amsterdammer apotheek
(1683)–Anoniem Pharmacopaea Amstelredamensis–
Auteursrechtvrijin welke allerlei medicamenten, zijnde tot Amsterdam in 't gebruik, konstiglijk bereid worden
Sectio V. Van de Purgerende Electuarien. | |||||||||||||||||
Benedictum Laxativum.
| |||||||||||||||||
[pagina 95]
| |||||||||||||||||
Dit alles fijn gestooten zijnde, roert daar onder vijf drachmen fijn gewreven Scammonium met een drachme gestoten Saffraan. alles wel onder een gemengt zijnde: neemt dan drymaal soo veel witte geschuimde honig als het poeder weegt, en mengt alles te degen onder een. Men gebruikt de zelve zelden van boven, maar gemeenlijk in klysteren. is goed van boven tot alle koude slijmigheden, jicht, flerecijn, nieren, blaas en diergelijke. In klysteren is die goed tegen kolijk, winden, graveel, blaas-wee, in barens nood, en opstijgingen. Van boven geeftmen die van een drachme tot twee en dry drachmen. maar van onder tot twee oncen. | |||||||||||||||||
Confectio Hamech.
| |||||||||||||||||
[pagina 96]
| |||||||||||||||||
Laat de dingen 24 uren weiken in een goed deel wei: doet by het doorsijgsel
Kookt die tot de dikte van honig, roert dan daar onder.
De Manna dient eerst in wat water gesmolten en doorgedaan. Dit moet soo lange uitgewasemt werden, en met een houte stamper geroert, tot dat men een weinig met een mes opnemende en kout geworden zijnde, daar niet meer van afloopt; by na kout zijnde roert volgende poederen daar onder. | |||||||||||||||||
[pagina 97]
| |||||||||||||||||
De Scammoni moet alleen gevreven werden, en daar na met de andere poeders gemengt: merkt dat gy de poeders daar niet te heet moet by doen, of de Scammoneum komt ligt te stollen. Sy drijft alle gallige, siltige, suure en slijmige vogten door het purgeren van onderen af; wert veel in de melancholie en swartgallige luiden gebruikt, als ook in schurft, jeuksel, laseri, kanker, dauworm, hairworm, derdendaagse koors en diergelijke van een half drachme tot twee drachmen, en tot een half once in sterke luiden. | |||||||||||||||||
Diacarthamum.Stoot het zaad van Carthamus grof, en sift het door een grove sift, soo krijgt gy het merg uit dit zaad.
| |||||||||||||||||
[pagina 98]
| |||||||||||||||||
Dit alles fijn gestoten zijnde, roert daar onder een half once fijn gevreven Scammonii praeparati. Neemt dan een pond witte poeder Suiker, smelt die in Queperen sap, doet daar by uitgelesen manna en honig van rosen, elks een once, doorgegoten zijnde, kookt het tot een dikke Syroop, welke gy laat verkoelen; by na kout zijnde roert daar de bovenschreven poeder in, soo hebt gy een electuarium. Sy drijft de gal, slijmigheid en water uit, werd gebruikt in 't podagra, lamheid, hooftpijn en diergelijke, van een tot dry en vier drachmen, doet wel purgeren. | |||||||||||||||||
Diacatholicon.
Kooktse in een goed deel regenwater, en laatse een nagt weiken, doet by het doorgesegen vogt, twee pond witte poeder suiker, doorgegoten zijnde, kooktse tot een syroop, daar onder mengende.
Roert dese op een sagt vuurtjen met elkander soo lang om, tot 'er een bequame dikte is, gelijk in de Confectio Hamech ge- | |||||||||||||||||
[pagina 99]
| |||||||||||||||||
segt is, roert dan het volgende poeder daar onder:
Merkt dat men de vier koude saden grofjes moet stooten, en door een grove sift siften, dan soo krijgtmen de Pulpa. Dit is een sagt laxerend electuarium, is goed voor gallige, slijmige en verstopte luiden, om dagelijks open lijf te houden: het zuivert met een woord alle vuile vogten uit. Men geeft het van een drachme tot een half once. | |||||||||||||||||
Diaphoenicum.Neemt een goed deel Dadels, suivertse van haar steenen en witte vliesen, laatse in azijn weiken en koken, sagt zijnde moet men die door een seef vrijven, dese tot een goede dikte uitgewasemt zijnde, neemt men daar van een pond. | |||||||||||||||||
[pagina 100]
| |||||||||||||||||
Gepelde Amandelen met roose water, gestooten en door een sift gevreven, dry oncen, onder een gemengt en geroert zijnde, doet daar by twee pond witte geschuimde honig, laatse met elkander uitwasemen tot een dikte als voren gesegt is, kout geworden zijnde, stroit dan de volgende poeders by:
Alles fijn gestooten zijnde, mengt daar onder anderhalf once geprepareerde scammonium, en roert het met het bovenste onder de honig. Het drijft de slijm, water en de gal uit, sterkt de maag en ingewanden, beneemt de opblasingen en winden der selver. Dosis van een drachme tot een half once, maar in klysteren tot twee oncen. | |||||||||||||||||
Diaprunum Solutivum.Neemt de Pulpa van ronde Pruimen, een | |||||||||||||||||
[pagina 101]
| |||||||||||||||||
Pond van Tamarinde en Cassie fist. in het Pruimsop gesmolten elks twee oncen, geklarificeerde suiker, twee pond, dampt dit met elkander uit tot een bequame dikte, als voren gesegt is, en stroit'er dan volgende poederen onder.
Dit alles fijn gestoten zijnde, roert daar onder twee oncen fijn gevreven Scammonii: en roert het onder het boven geschrevene mengsel, als het by na kout is. Het doet de gal uit purgeren van een drachme tot een half once, maar in klysteren tot twee oncen. | |||||||||||||||||
Hierae Diacolocynthidos.
| |||||||||||||||||
[pagina 102]
| |||||||||||||||||
Alles tot een Poeder gestooten zijnde, mengt het onder dry pond witte honig, die eerst wel geschuimt en tot een behoorlijke dikte gekookt is. | |||||||||||||||||
F. S. a. Electuarium.By aldien de gommen te weik zijn om te stampen, dissolveert men die in wat azijn, en men kooktse tot een dikte van honig, welke warm onder de honig geroert wert, wanneer die half kout is. Zy is alle vogten uitsuiverende, dood de wormen, en ontdoet de verstoptheden: van onder ingeschoten, verdrijft de wormen, en doet de vrugt afgaan. De dosis is als voren. | |||||||||||||||||
Hiera Picra Galeni.
| |||||||||||||||||
[pagina 103]
| |||||||||||||||||
Sommige koken wel de Aloe een weinig onder den honing, dat niet quaad is. Dit Electuarie gebruikt men tegen alle maag qualen, wormen, hartlijvige, om de stonden te suiveren, en diergelijke. De gifte is als boven. | |||||||||||||||||
Lenitivum.
| |||||||||||||||||
[pagina 104]
| |||||||||||||||||
Dit alles behoorlijk gekookt en geweikt hebbende, zijgt het door, doet daar by, een pond witte suiker; en een half pond witte geschuimde honig, tot een syroop gekookt zijnde, roert daar onder
Dit tot een behoorelijke dikte (als voren gesegt is) uitgerookt zijnde, mengt daar onder het poeder van
Het gebruik en gifte is als in de Diacatholicum. | |||||||||||||||||
Succi Rosarum.Neemt gesuivert sap van versche rosen en witte poeder suiker, elks anderhalf pond, kooktse tot een Syroop, by na kout geworden zijnde, doet daar op het laatsten in. | |||||||||||||||||
[pagina 105]
| |||||||||||||||||
Alles fijn gevreven zijnde, roertse onder een, en mengtse by de vorige syroop. De kragten en giften zijn mede als de Diacarthamum en Diaprunum. |
|