Passionate. Jaargang 11

[p. 32]

Een open gezicht

Ik denk dat ik al een uur naast hem aan de bar zat. Het was vrijdagavond en ik wachtte op een vriendin. Het kon me niet echt schelen of ze wel of niet zou komen, vanavond ging ik blijven plakken. De man was van het ruige soort. Vindt mij saai, dacht ik. Brede schouders in verwassen katoen. Van opzij hoekige kaken, een scherpe neus. Hij dronk grote glazen bier en praatte met de barman. Het café heette Will'ns en Wetens en sloot nooit voor vieren.

Toen ik mijn derde sigaret opstak keerde hij z'n hoofd naar me toe. Rimpels bij z'n ogen, een rode huid. Tussen de drieëndertig en de drieënveertig. Leeftijd moet je ruim nemen. Sommigen hebben op hun eenentwintigste kromme oudemannenruggen, er zijn slingerapen van achter in de vijftig.

‘Ik haat deze kou.’ Hij had een Engels accent.

‘Vooral dat hij zo onverwacht is gekomen,’ zei ik.

‘In de winter moet je in Azië zijn,’ zei hij en keek naar mijn borsten.

Ik wendde mijn hoofd af, dacht aan het reisbureau waar ik de ochtend had doorgebracht. Bleke koppen, reten die van metalen krukjes puilden. Op affiches met getekende zonnen en vrouwen in nauwelijks bikini stonden tarieven die ik niet kon betalen van mijn baan op het busstation.

‘Ik heb vandaag geprobeerd een reis te boeken naar Thailand. Niet te betalen, met kerst wil iedereen weg.’

Hij vroeg niet wat ik wilde drinken en bestelde twee bier.

‘Op Thailand, het land waar iedereen lacht.’ Met een grijns hief hij het glas.

Ik dronk snel, mijn vriendin zou niet meer komen.

‘Thailand. Daar weet ik nog een leuk restaurant.’ Hij liet een pauze vallen, staarde naar de jeneverflessen achter de toog.

Ik zei niks meer, achteraf was dat cruciaal. Woord voor woord leverde ik me uit aan zijn verhaal.

‘Ik was er voor mijn werk. Buiten het seizoen. Normaal eet ik in van die tentjes langs de weg. De noedels zo heet mogelijk. Ik had een afspraak aan de rand van een buitenwijk van Bangkok. Bizarre plek. Bouwputten, krotten en dan opeens een restaurant: Kings Palace. Enorme parkeerplaats ervoor. Ik had een bespreking met een Schotse projectontwikkelaar. Over een hotelcomplex voor vijftigplussers, gericht op mannen, grote bedden, veel privacy. Het plan van die Schot bestond alleen in z'n hoofd en in z'n zelf gekopieerde brochure. Financiering, zocht hij, aannemers. Ik wist niet wat ik ervan denken moest. Na twee whisky was hij weg. Ik baalde. Het begin van de avond is het ergst. De stad houdt de warmte van de dag vast. Normaal neemt men in dit land de tijd, geen transactie zonder eten, drinken, praten, omwegen. Doorpraten tot de hitte weg is.

Ik had geen zin om terug naar het centrum te rijden en ging het restaurant in. Normaal eet ik niet in die toeristendingen. Het was in de open lucht, een kuil overdekt door een houten constructie met slingerplanten. Een amfitheater met plek voor ruim tweehonderd man. Jaren vijftig meubilair met skailederen zittingen en lage rugleuningen. Ik koos een tafeltje op de bovenste etage. Aan de tafels om mij heen en op de verdiepingen onder mij zat niemand. Een kleine Thai kwam achter het buffet vandaan. Hij droeg een rood pak met glimmende knopen, als een Amerikaanse liftjongen. Het menu dat hij me gaf stak in een dikke leren kaft. Er stonden enkel gerechten van exotische diersoorten op. Je kon een meter koningscobra bestellen, verschillende soorten slang, alligatorsteak, rood, medium, well done.

“Wie eten hier normaal?” vroeg ik.

“Tourists only,” sliste de man, “grote dikke Duitsers.” Zijn spleetogen twee streepjes boven glimmende ronde wangen.

Achter hem stond een aquarium. Het diende als etalage voor sigarettenkokers van slangenhuid en riemen van krokodillenleer. Tussen de kronkelige takken stond een opgezette babykrokodil. Ik nam kip.

Nadat de man mijn lege bord had weggehaald kwam hij terug met een fles zonder etiket. Mekong whisky van een lokale destilleerderij. Hij schonk een glaasje in. “Van het huis.”

Van een ander tafeltje pakte hij een wijnglas en gaf zichzelf een dubbele hoeveelheid. Hij bleef naast de tafel staan.

Ik dronk zonder te proeven. Het spul ontsmette mijn keel, spoelde de smaak weg van ranzige olie.

“Waar haal je je vlees vandaan?” vroeg ik. Het was snel donker geworden en de man tuurde de kuil in. Het licht van kleine roestige lantarens flonkerde tussen de pergola's.

“Wil je mee naar achter?” Hij lachte kort. “Het zelf zien.”

Ik knikte en volgde. De man kwam tot mijn oksel, hij was niet langer dan een meter zestig, een Mussolini, een Napoleon, gedrongen, dwingend.

We liepen de trap af door het stille complex, langs lege tafels, die eruit zagen of er al jaren niemand meer een vork van had opgetild. Een mot vloog tegen mijn wang. Ik sloeg de beverige vleugels weg. Door een klapdeur kwamen we in een ruimte met kratten en lege flesjes. Een deur verder was een plaatsje met afvalcontainers. Stank van rottend vlees. Noodverlichting tegen een betonnen muur. De Thai gaf een duw tegen een container en een zootje kakkerlakken rende alle kanten op. Van die joekels van tien centimeter, sprieten als geweien. Hij lachte duivels en schopte tegen een afgekloven kippenbotje dat onder de insecten tevoorschijn was gekomen.

[p. 33]

Door een gordijn van stengels die leken op een vleesetende plant die ik ooit in de botanische tuin van Melbourne heb gezien kwamen we bij een hek. Hij haalde een sleutel uit zijn zak en begon het hangslot open te wrikken. Achter het hek lag een betonnen put met een muur eromheen. De lucht was zwart, wolken in vegen voor de maan.

M'n voet stootte op iets logs. Het was een krokodil van zo'n drie meter lang. Versuft lag het dier op de grond. Dood, z'n kop roerloos, als een gestrand schip. Totdat z'n staart over het cement begon te bewegen, slepend, centimeter voor centimeter, een soeverein dier zonder hersens. De Thai stapte over het beest. Rechts in de hoek lag een kluwen die eruit zag als de wortels van een mangrove, donker en glimmend. Hij pakte een tak en begon erin te porren. Een grote slang schoot omhoog, z'n kop zwaaide heen en weer, z'n hals plat. De Thai hield de stok voor zich uit alsof hij aan het schermen was.

“Precies tussen de ogen,” hij maakte een huppelpasje, “je moet ze precies tussen de ogen raken. Als je ernaast zit bijten ze.” Hij hijgde, stak.

De slang siste, dook omlaag.

Toen hij genoeg gedanst had liet de man de stok zakken. “Zal ik je nog iets laten zien?”

Ik schudde mijn hoofd. Ik wilde een taxi naar het centrum, bier op het terras van mijn logement, slapen. De man wees naar een andere hoek, die onverlicht was. De put ging er over in nacht, woud, chaos. Mijn ogen volgden zijn vinger het donker in. Een rechthoekig voorwerp tekende zich af. Tralies zag ik en daartussen vacht. Een kooi gestoffeerd met bont. Bont met een snuit en vier poten. Twee waterige oogjes keken me aan. Er lag een soort vlies over. Twee ogen met zoveel droefenis als ik in mijn hele leven niet zou kunnen verzamelen. Leeg, dement. Ik hapte naar adem. In de kooi hield de Thai een volwassen beer gevangen, het traliewerk op zijn ruggengraat.

Ik zocht steun bij de muur. “Hoe lang heb je hem al?”

“Drie, vier jaar.”

“Laat je hem er wel eens uit?”

“Soms,” zei hij, “ik heb hem voor mijn kinderen, als zij overkomen uit Sydney laat ik hem los.”

“Wanneer komen ze?” vroeg ik, alsof het ertoe deed, alsof een uur waggelen in deze put de beer gelukkig zou maken.

Hij haalde zijn schouders op, keek op zijn Rolex, als het een Rolex was, wreef de wijzerplaat langs zijn mouw.

“Ze zijn al zeven jaar niet geweest.”

Ik liep naar achter, naar de deur, kon mijn ogen niet van het beest afhouden. De muur van de betonnen put helde naar binnen. De Thai veegde bladeren weg bij de slangenkuil en wierp ze eroverheen. De geur van humus, van het roofdierenhok in de dierentuin, van ochtendurine na een avond zuipen. Ik voelde me ziek.’

Glas brak, een klant riep zijn bestelling en toch was het stil tussen ons, als in een luchtbel. De man had mijn voet gepakt en hield de punt van mijn laars tussen zijn vingers. Hij kneep zacht.

‘Je hebt een open gezicht.’

Ik had zin om m'n hoofd tussen m'n armen te leggen. Ogen dicht en weg.

Hij liet mijn voet los, bestelde.

Ik vertelde over mijn werk op het busstation, afdeling kaartverkoop en informatie. Dat ik er in het nieuwe jaar weg zou gaan. Maar dat ik eerst op vakantie ging. Die ochtend had ik geprobeerd te boeken.

‘Heb je geen vriend?’

Ik glimlachte.

Een paar glazen verder zei hij iets over kinderen waar hij niet voor wilde zorgen, iets over een Nederlandse vrouw met een windmolen. ‘Mooie kleine handen,’ zei hij ook.

Ik dacht aan de beer die dood was. Ik wenste hem dood. Ik dacht dat er veel dingen zijn die je niet wilt weten van mensen. Aan het woord beerput. Banaliteit. Dat het verlangen altijd wint, en zien hoe het echt is in de weg staat. De man had groene ogen, net als ik. Zijn naam was Jack. Hij dronk, kneep niet meer in mijn voet. Ik sliep met hem. ■

Sanneke van Hassel (1971) studeerde Theaterwetenschap en Cultuurgeschiedenis vanaf de Verlichting. Sinds 1996 werkt ze bij toneelgezelschap 't Barre Land. Daarnaast schrijft ze korte verhalen, die werden gepubliceerd in o.a. Tirade, Bunker Hill en Passionate.

foto David Adams