Opuscula Selecta Neerlandicorum de arte medica. Jaargang 1937

[p. 278]

Vijfde capittel.
De Thee veroorsaakt noyt beving in de leden, of de vallende siekte.

I.

De lasteraars van de Thee, hebben haar laster voornamelijk gefondeert op vier dingen, die sy wanen te konnen berispen: de hitte van de Thee, die de lichamen soude verdrogen; 't water, 't welk de maag soude verslappen; de scherpheyt van 't kruyd, dat God soude maken; en eyndelijk ik weet niet wat van een quaadaardigheyt, die na een lang en sterk gebruyk van Thee sich in de leden des lichaams soude setten, en de selve doen trillen, beven, schudden en trekken op een manier die weynig verschild van 't geen, 't welk men noemt Convulsie, Epilepsia, of de vallende Siekte, en 't is dese laatste die men alhier desseyn heeft te considereren, om te tonen, dat niemand reden heeft bevreest te wesen voor een toeval, 't welk men met reden vreest, en waar van men sich met alle sorge behoort te wagten.

II.

't Is vreemd, wat dat de menschen draagt, om meest altijd valsch te oordeelen, dewijl de kennisse van de ware oorsaken, en niet van de valsche haar dienen kan. Een man die meende, dat het vleesch van een schaap dikwijls gegeten de schorftheyt veroorsaakte, en die daarom liever sich gewende, om Spek te eeten, waardoor hy nu de schorftheyt verkreeg, soude die man sich niet bedriegen tot sijn eygen schade? nu soo doen de menschen gemenelijk, en kennen nog soeken de ware oorzaken van haar siekten; sy geleyden sich op 't hasart, en

[p. 279]

Chapter V.
Tea never causes any trembling in the limbs nor the falling sickness.

I.

The calumniators of tea have founded their calumny chiefly on four things which they think they can find fault with: the heat of tea which is supposed to dry up the body, the water to relax the stomach, the pungency of the herb created by God, and finally all kinds of evils settling in the limbs after prolonged and frequent drinking of tea, causing the limbs to tremble shake and contract in a way little differing from what is called convulsion, epilepsy or the falling sickness. The last-mentioned disease will be considered here to prove that there is no reason for anyone to fear an epileptic fit, which, naturally, is a thing to be feared and be on one's guard against.

II.

It is strange to think what leads people to judge almost always falsely, while only the knowledge of the real and not of the false cause can serve them. If a man thought that mutton, eaten frequently, caused scurf and therefore rather accustomed himself to eat bacon, which then gave him scurf, would that man not deceive himself to his own cost? This now is what people usually do; they are unable to seek the true causes of their diseases. They are led by chance and by their own desire; if a thing tastes good, it is wholesome, and the

[p. 280]

na 't haar lust; 't is gezond dat wel smaakt, 't is ongesond dat met de lust niet over een komt; de Thee smaakt na geen Wijn, sy maakt 't hooft niet dronken, sy streelt de begeerlijkheyt niet, sy maakt niemant soo vigoreus om actien te doen, die beter een beest passen als een mensch, dat alles is genoeg aan de luyden van de wereld de Thee te blameren, en Wijn en sterke Bieren te prefereren. Maar 't geen ons alder-meest surpreneert, is dat de menschen de stoutheyt hebben, om staande te houden, dat de Thee beving veroorsaakt, en de selve daarom vlieden, sonder datse Wijn, 't Bier en soo veel andere dingen na-laten, die haar in weynig uyren doen beven, en benemen alle kragt van hare uyterlijke ledematen, of gevense een kragt, die haar transporteert buyten haar selven, en doet haar soo veel ridicule, en dikwils bose actien doen, als men alle dagen siet in menschen, die haar vol gesopen hebben met Wijn en Bier.

III.

Daar is naauw'lijks uyt hondert, die Thee drinken, een te vinden, die na dat hy Jaren achter een sterk Thee gedronken heeft, sal beven. Maar daar sijn van tien dronkaarts in Wijn en Bier geen een, of hy vervald tot beven, tot Podegra, Graveel en soo veel andere ongemakken. Dat wil niemand remarqueren, alle by na vinden sy smaak in de Wyn, en drinkense sonder te denken op het quaad, het welk de Wijn veroorsaakt, voor en al eer, dat 't quaad haar nu al overkomt; maar om dat 't selve dikwils niet lang duurt, soo drinkense al wederom, en laten dese schoone gewoonte niet eer, voor dat sy of de Wijn niet hebben of onbequaam sijn, om meer te drinken.

IV.

Laten dan dese valsche beschuldigers van Thee veel eer blameren hare dagelijkse dranken, die sonder tegen-spreken de leden doen beven, en by continuatie altijd doen beven; maar de Thee kan onmogelijk oyt de ware oorsaak zyn van de bevinge, 't welk men alhier met drie redeneringen sal bewysen, om dat d'andere surpasseren 't begrip van de gene, die de ware Medicijne niet gestudeert hebben,

[p. 281]

other way about. Tea does not taste like wine, does not intoxicate the head nor gratify the desires nor make any one vigorous enough to do things fitter for a beast than for a human being. All this is enough to cause the worldly to blame tea and prefer wine and strong beer. But what surprises us more than anything else is that people are bold enough to maintain, that tea causes trembling and so avoid it, without, for the same reason, giving up wine, beer and so many other things, which, in a few hours, set them trembling, and either rob them of all power in their extremities, or provide them with a strength that makes them lose all self-control and commit all those ridiculous, and often bad, acts that one daily sees of people drunk with wine or beer.

III.

Out of a hundred people having drunk a good deal of tea for years together, there will hardly be one that trembles; but out of ten drunkards, who have taken wine or beer, there is not one who does not tremble, get gout or gravel or so many other troubles. No one wants to pay any attention to this, nearly all like wine, and drink it without thinking of the harm caused by wine, before the consequences are upon them, but, as these are often not of long duration, they drink it again, not giving up this excellent habit, till they have no more wine or are unfit to drink any more.

IV.

Let these false accusers of tea then rather blame their daily drinks of which it cannot be denied that they set te limbs trembling and if not given up, keep them trembling for ever; tea cannot possibly be the real cause of the trembling, which will here be proved by three arguments, the others going beyond the understanding of those who have not studied medicine, and so do not belong to the cabinet of the

[p. 282]

en dienvolgende behooren tot het Cabinet van de Doctoren. De eerste redeneringe is dese: 't geen van de selve kragt is, als de remedien die men met succes gebruykt tot genesinge van de beving, en selfs van de vallende Siekte, dat kan geen ware oorsaak zyn van de bevinge; nu wie sal ontkennen, dat de Thee bestaat uyt een vlugtig Sout en een fijne Olie, en dat dese Olie en dit Sout getrokken door 't vuur uyt andere dingen, d'eenige remedien sijn voor de beving? dit is te bekend en te waar, dat men sich soude ophouden, om het te bewysen. De tweede redeneringe is aldus: 't geen beving veroorsaakt, maakt ook en alvorens dronken, de Thee maakt niemand dronken, ja geneest ter contrarie de dronkenschap; ergo de Thee kan geen beving veroorsaken. De derde is genomen van de ervarentheyt, niet van de blinde en blote ondervindinge, die dwase Leermeesteresse van onse Medicijns van de oude ordre, maar die constante, en die met de reden verlichte ervarendheyt, die ons doet sien, dat niet alleen de gansche Natie van China, maar selfs van d'onse niemand oyt, of beving of vallende Siekte gekregen heeft door Thee drinken, ten sy dat hy al Thee drinkende, andere dingen daar nevens gebruykt heeft, als Wijn, Bier, Brandewijn, Confituren, Fruyt, Suur, Sout etc. ten zy dat hy sich in boosheyt, toorn, haat, schrik, droefheyt, etc. te veel heeft toegelaten, 't welck al te samen de ware oorsaken sijn van dese beving, en duysent andere teiribele siekten.

[p. 283]

doctors. The first argument is this: when a thing is successively used as a remedy against trembling and even falling sickness, it cannot be the real cause of trembling. Who shall deny that tea consists of volatile salt and oil and that this salt and oil, drawn from other things by means of fire, are the only remedies against trembling? This is too well-known, for us to stop in order to prove it. The second argument is this: that which causes trembling, first intoxicates; tea makes no one a drunkard, on the contrary, it cures drunkenness; consequently tea cannot cause trembling. The third argument is taken from experience, not from mere blind experience, the foolish teacher of the doctors of the old order, but from constant experience enlightened by reason which shows us that, not only no member of the whole Chinese nation, but no one here either, ever got either trembling or falling sickness from tea drinking, unless, besides drinking tea, he took other things as well, such as wine, beer, brandy, preserves, fruit, acid, salt etc., or unless he indulged too much in anger, wrath, hate, fright, depression etc., which are all true causes of this trembling and of a thousand other terrible diseases.