Taal- en cultuurpolitiek
Literaire samenwerking
‘Bergen die men elders heuvels zou noemen, de Kasselberg, in het Noorden voortgezet door de viervoudige golf van het Vlaamse heuvelland, de Katsberg, de Kemmelberg, de Rodeberg en de Zwarteberg, welke laatste ik meer van nabij ken dan de andere omdat ik daar als kind heb gewoond,...’ Dit schrijft Marguerite Yourcenar aan het begin van Archieven uit het Noorden (Archives du Nord, p. 11), het tweede deel van 's Werelds Doolhof (Le Labyrinthe du Monde) waarin ze Frans-Vlaanderen, de streek waar de familie van haar vader Michel Cleenewerk de Crayencour vandaan kwam, beschrijft. Het kasteel van de familie De Crayencour ging tijdens de Eerste Wereldoorlog in vlammen op en in de jaren twintig werd in deze prachtige omgeving een landhuis gebouwd. In deze Villa Mont-Noir, pal op de grens tussen Vlaanderen en Noord-Frankrijk, heeft de Conseil Général du Nord in 1997 een internationaal schrijvershuis gevestigd. Dit centrum, geleid door Guy Fontaine, ontvangt auteurs uit heel Europa. Ze verblijven gedurende een bepaalde tijd in de Villa, ontvangen een werkbeurs en kunnen in alle rust een manuscript afwerken. Ze worden geselecteerd door een jury, die zijn keuze bekendmaakt tijdens het festival ‘Par Monts et par Mots’, dat elk jaar in juni plaatsheeft in de tuin van het schrijvershuis.
De Villa Mont-Noir biedt plaats aan drie schrijvers. De auteurs treden tijdens hun verblijf ook op in de Villa en geven er werkcolleges aan Noord-Franse leerlingen en studenten. Fragmenten van het werk dat ze in de Villa gerealiseerd hebben, worden ook gepubliceerd in Les annales de la Villa Mont-Noir, die om de twee jaar verschijnen. Tot op vandaag werden drie Nederlandstalige auteurs geselecteerd voor een verblijf in de Villa: Kader Abdolah, Stefan Hertmans en Luuk Gruwez.
De vierde editie van ‘Par Monts et Par Mots’ vond plaats op 22 en 23 juni 2002. Voor het eerst was het festival ook georganiseerd samen met het bestuur van de Provincie West-Vlaanderen. Al in 1989 sloot deze Vlaamse
Villa Mont-Noir.
provincie een samenwerkingsakkoord met het Département du Nord. Op de poëziehappening (
Estivales de poésie), op zaterdag 22 juni, traden elf Europese dichters op, waaronder Kader Abdolah, Jozef Deleu en Stefan Hertmans. Iedereen las voor in zijn eigen taal, gevolgd door een Franse en/of Nederlandse vertaling. De Nederlandse vertalingen werden gebracht door de Vlaamse acteur François Beukelaers. Indrukwekkend was het optreden van François Cheng, een Franse auteur van Chinese origine die in november 2000 in de Villa Mont-Noir verbleef. Hij kreeg onlangs de ‘Grand Prix de la Francophonie’ van de ‘Académie Française’. Cheng las voor in het Frans en psalmodieerde daarna fragmenten in het Chinees.
De samenwerking tussen het Département du Nord, de Villa Mont-Noir en de Provincie beperkt zich niet tot dit jaarlijkse festival. Van 25 tot 29 september e.k. organiseert de provincie het internationaal poëziefestival ‘Brugge Poésie 2002’. Met deze organisatie vult zij een lacune op in de programmatie van ‘Brugge 2002 - Culturele hoofdstad van Europa’, waarin een echt poëzieprogramma ontbreekt. Naast