Ons Erfdeel. Jaargang 34

Het buitenland en wij

Germain Droogenbroodt woont nu al ruim drie jaar in het stadje Altea (Valenciaans? Catalaans? In elk geval Catalaanstálig). Toen hij zijn min of meer vaste stek nog in het Brusselse had, is hij met Poetry International (POINT) begonnen, een serie fraai uitgegeven dichtbundeltjes, waarin de gedichten altijd ondersteund worden door in dezelfde sfeer badende illustraties. Nu Droogenbroodt zijn Lares naar de Middellandse Zee heeft overgebracht is POINT niet stopgezet, maar hebben, integendeel, de activiteiten zich uitgebreid tot zijn nieuwe taalgebied. Hij wordt hoe langer hoe meer een rusteloze poëzieduivel in een woordenwatervat.

De term ‘duivel’ slaat echter alleen maar op zijn nooit aflatende bedrijvigheid, want Germain Droogenbroodt gaat met gedichten om alsof het sjaaltjes van natuurzijde zijn of poesjes van een paar weken oud: voorzichtig aaiend. De bundels die POINT uitgeeft zijn dan ook geen opgewonden, lawaai makende manifesten maar sierlijke, aardige boekjes.

Dat geldt ook voor de eerste bundel die Droogenbroodt in het Valenciaanse land kon publiceren: Trenta-tres poetes flamencs (33 Vlaamse dichters, met van ieder één kort gedicht - Uitg. Académia dels Nocturns, Universitat de Valéncia, ISBN 84-370-0583-3). Van dit soort van bloemlezingen mag men niet meer verwachten dan ze kunnen geven. Het hachelijkst zijn daarom de inleidingen, die vaak een synthese proberen te maken waaraan de opgenomen gedichten hoegenaamd niet kunnen beanwoorden. De inleider van Trenta-tres poetes flamencs, Miquel de Renzi, directeur van de reeks ‘Académia dels Nocturs’, ontsnapt evenmin aan dat euvel. De gedichten van de bundel zijn ook zo disparaat: heel kleine visjes zwemmen er in het gezelschap van grote snoeken, en zelfs clausen. Dat belet allemaal niet dat Droogenbroodt en Vicent Martínez, zijn mede-samensteller en - vertaler, met Trenta-tres poetes flamencs de Catalaanstalige wereld een handig visitekaartje met hedendaagse Vlaamse poëzie hebben voorgelegd, dat bovendien vier reproducties uit de reeks ‘De Schepping’ van Frans Minnaert bevat.

In Noord-Amerika lijkt de serie schrijvers die nauwe of losse bindingen hebben met de Lage Landen onuitputtelijk. In elk geval heeft uitgeverij The Netherlandic Press (1176 Ouellette Avenue, Suite 1004, Windsor, Canada N9A 6S9) in 1989 weer drie titels aan de al lange lijst van haar specifieke fonds toegevoegd. Zoals gewoonlijk zijn ze heel verzorgd en met veel gevoel voor afwisseling uitgegeven. De omslag van What hap-

[p. 146]

pens to memory van Brian Vanderlip (ISBN 0-919417-16-7) toont een kiekje van de schrijver en zijn twee broers als kleuter, ergens aan een vreemd strand. Nederlands zal het wel niet zijn, want Vanderlips voorouders zijn al omstreeks 1750 naar Pennsylvania vertrokken, vanwaar ze na enkele decennia doorreisden naar Ontario. Van de drie publikaties staat de poëzie van What happens to memory het verst van de bedoelingen van The Netherlandic Press af. De elegische gedichten van de franciscaan J.A. Theuws waarschijnlijk beter bekend als Jac. Bergeyck) beantwoorden daar in zoverre beter aan, dat Theuws van 1970 tot 1979 sociale anthropologie doceerde aan de universiteit van Windsor en in die tijd een zeer actief lid was van de Canadian Association for the Advancement of Netherlandic Studies. Een andere pater, Joseph A. Quinn, hoogleraar Engels aan de vermelde universiteit, schreef een waarderende inleiding voor de meditatieve Engelse poëzie die zijn Vlaamse collega bundelde in Playing the Trumpet From My Window (ISBN 0-919417-18-3): ‘A good meditation cannot help but be deeply poetic, and good poetry always has a meditative aspect to it’.

De derde titel is op en top The Netherlandic Press: Dutch Voices. A collection of stories and poems by Dutch-Canadians (ISBN 0-919417-17-5), samengebracht door Hendrika Ruger. Op de omslag staat het schilderij ‘On



the Heels of Winter’ van de Rotterdamse zwerver Dick Dekker afgedrukt, dat bijzonder goed past bij het eerste verhaal, ‘Whoopers’, van Kevin van Tighem, een Canadees van Vlaamse afkomst zoals zijn naam ondubbelzinnig aantoont. ‘Whoopers’ is gekenmerkt door een nuchtere maar besmettelijke weemoed, die ook in zijn tweede verhaal, ‘Who speaks for running water?’, niet ontbreekt. Cornelia Hoogland en John Schoutsen zijn Nederlandse Canadezen van de tweede generatie, hier respectievelijk vertegenwoordigd door met Holland doordrenkte poëzie en volstrekt krankjoreme verhalen. Er is verder poëzie van Mary Steenland, in Michigan geboren maar nu in Ontario verblijvend, en er zijn verhalen van John Weier, van wie niet helemaal duidelijk wordt waar zijn Nederlandse ‘roots’ te vinden zijn. Maar dat doet er niet toe, Dutch Voices is ook zonder die wetenschap een mooi stukje literatuur.

Rijkelijk laat, maar misschien niet té laat om het alsnog te signaleren bereikt ons een studie van Riccardo Rizza: La Lingua e la Letteratura Nederlandese in Italia (1987 - Uitg. Cappelli, via Marsili 9, 40124 Bologna - in de reeks ‘Quaderni Jean Jacobs’ van het ‘Collegio dei Fiamminghi’ van Bologna). Het boek is in de eerste plaats interessant voor Italiaanse lezers die meer willen vernemen

[p. 147]

over ontvangst en onbekendheid van de Nederlandse letteren in Italië. Het behandelt achtereenvolgens de naam van onze taal bij ons en bij de Italianen, onze taal en letteren in de Descrittione di tutti i Paesi Bassi van Lodovico Guicciardini, en de contacten tussen de twee taalgebieden vanaf de Middeleeuwen tot de 19de eeuw. Bijzonder bruikbaar lijkt me de proeve van bibliografie die Rizza als laatste deel van het boek publiceert: hij streeft ernaar alles wat in het Italiaans over de Nederlandse taal en literatuur werd uitgegeven te rubriceren, waarbij hij uiteraard het titanenwerk van Giacomo Prampolini niet vergeet. Riccardo Rizza houdt zich aanbevolen voor mogelijke aanvullingen.

Jan Deloof