Ons Erfdeel. Jaargang 30

De Franse Nederlanden

De Franse Nederlanden: actualiteiten

Grensoverschrijdende samenwerking tussen de regio Nord/Pas-de-Calais en de buitenlandse buurregio's is binnen het geschetste kader een dwingende noodzaak. De Franstalige Gemeenschap van België is op dat terrein het stadium van de luchtkastelen voorbij. Op 27 oktober 1984 werd in Rijsel een akkoord ondertekend tussen de Regionale Raad van Nord/Pas-de-Calais en de Executieve van Franstalig België. Dit akkoord werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad op 16 juli 1986. Op 30 en 31 oktober 1986 hield een commissie van 30 leden, belast met de concrete uitvoering van deze samenwerking, haar eerste vergadering in Brussel. Bilaterale projecten, die sinds twee jaar aan de gang zijn op het gebied van onderwijs, cultuur, gezondheidszorg, jeugdzorg en permanente vorming werden geëvalueerd. Beide partijen gingen akkoord met het opstarten van nieuwe projecten m.b.t. wetenschappelijk onderzoek, toerisme en contacten met andere Europese regio's. Maar vooral de culturele samenwerking wordt belangrijk geacht. Zo wordt er o.a. gewerkt aan de organisatie van De Culturele Dagen van Nord/Pas-deCalais in Brussel en Luik tijdens de komende meimaand. Er wordt ook een Fonds opgericht dat ruime culturele uitwisselingen en coprodukties moet stimuleren.

In Vlaanderen wordt er voorlopig alleen gedroomd over grensoverschrijdende samenwerking op grote schaal met een gebied dat historisch, cultureel en socio-economisch nauw verbonden is met de Nederlanden. Dat blijkt eens te meer uit een Vrije Tribune in De Standaard (d.d. 30 oktober 1986), waarin Jaak Vandemeulebroucke, Europees parlementslid en algemeen ondervoorzitter van de Volksunie, het

[p. 301]

buitenlands beleid van Vlaanderen op de korrel neemt. Hij wijst o.a. op het uitblijven van een krachtdadig grensoverschrijdend beleid m.b.t. de Franse Nederlanden ondanks het bestaan van een Europese kaderovereenkomst voor grensoverschrijdende samenwerking.

Vandemeulebroucke, die ook ijvert voor Europese hulp aan de Westhoek, ziet heil in een totaalplan voor de Vlaamse én Franse Westhoek.

Op 28 oktober 1986 werd in Rijsel tussen de gouverneur van West-Vlaanderen, Olivier Vanneste, en de prefect van het Noorderdepartement een overeenkomst ondertekend over wederzijdse hulpverlening in geval van rampsituaties. De grensformaliteiten tussen de aangrenzende gebieden worden in geval van nood tot een strikt minimum herleid.

Publikaties:

De Leie, Natuur en Cultuur is een monumentaal werk o.l.v. Armand Vermeulen dat alle facetten beschrijft van de Leiestreek in Noord-Frankrijk en Vlaanderen. Vooral in het eerste deel van dit boek gaat er heel wat aandacht naar de Franse Nederlanden en de rol van de Leie in de economie aldaar. In het deel over kunst aan de Leie wordt geconstateerd dat de rivier niet inspirerend gewerkt heeft op Frans-Vlaamse kunstenaars.

Deze uitgave kwam tot stand in samenwerking met het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de Stichting Monumenten- en Landschapszorg.

armand vermeulen (red.), De Leie, Natuur en Cultuur, Uitgeverij Lannoo, Tielt, 1986, 600 p.

Moulins des Flandees. Guide pour la Flandre française et la Flandre-Occidentale is een rijk geïllustreerde toeristische gids van de Vlaming Yves Courant, waarin alle molens in WestVlaanderen en in de Franse Nederlanden beschreven worden op basis van vijf verschillende reisroutes. Dit boek over een origineel patrimonium bevat een historiografische inleiding en een tweetalig glossarium (F.- Ned.) van de belangrijkste molentermen.

yves coutant, Moulins des Flandres. Guide pour la Flandre française et la Flandre-Occidentale, Editions S.A.E.P. Ingersheim, Colmar, 1986, 143 p.

Het achtste Jaarboek van de Vereniging/Stichting Zannekin bevat verschillende artikelen i.v.m. de Franse Nederlanden. Camille van Woerkum analyseert de ideologische visie van Marguerite Yourcenar op Frans-Vlaanderen in haar Archives du Nord. Antoon Lowyck weerlegt de stelling dat er in de Franse Westhoek bijna geen Nederlandstalige schrijvers waren door een overzicht te geven van wat tussen 1539 en 1985 door 29 inwoners van het stadje Hondschote geschreven werd. Verder lazen we een artikel over de nefaste gevolgen van de Franse Revolutie voor Frans-Vlaanderen (Leo Camerlynck), over volksdevotie rond de heilige Erkembode in Sint-Omaars (Philippe Despriet), over Belle in de 17e eeuw (Ward Corsmit) en over graaf Robrecht I de Fries (Pieter Jan Verstraete).

Tenslotte levert Cyriel Moeyaert commentaar bij een artikel van Ludo Milis, De Franse Nederlanden: bakermat van de Nederlandse cultuur?, dat verscheen in het Jaarboek De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas français (jg. 10, 1985).

Zannekin, Jaarboek 8, 1986, Vereniging/Stichting Zannekin,Ieper/Mijdrecht, 176 p.

Dirk Verbeke