Nederlandse Cultuuravonden in K
odzko (Polen)
De literaire club in het NederSilezische stadje K
odzko, waarvan dichters en hun sympathisanten uit deze zuidwestelijke regio van Polen lid zijn, heeft al tweemaal blijk gegeven van belangstelling voor de Nederlandse cultuur. Dat kwam tot uiting tijdens de ‘Avonden voor Nederlandse Cultuur’ die op 23 maart 1985 en 24 mei 1986 hebben plaatsgevonden.
De opzet van deze avonden is een ontmoeting met een in het Nederlands schrijvende dichter ter gelegenheid van een uitgave van zijn/haar in het Pools vertaalde bundel. Wat de dichter tijdens de avond uit zijn werk voorleest, wordt door de vertaler in het Pools gepresenteerd. Daarop volgt een gesprek. Het publiek bestaat hoofdzakelijk uit de letterkundige leden van de club en uit studenten neerlandistiek van de Universiteit te Wroclaw (Breslau, hoofdstad van Neder-Silezië).
De uitgenodigde dichters waren tot dusver: Guy van Hoof uit Antwerpen (1985) die het bundeltje Uskok aangeboden kreeg en Gerrit Kouwenaar (1986).
Kouwenaar, die het boekje Carte parlante (32 blz., 16o ) aangeboden zou krijgen, voelde zich echter op het laatste ogenblik (vanwege de affaire in Tsjernobyl?) genoodzaakt af te zeggen. Het programma werd echter niet veranderd; voor de presentatie van de gedichten in het Nederlands zorgde welwillend Benjamin Gijzel - een op het juiste ogenblik verschenen Nederlandse regisseur die nu probeert om Hugo Claus' Vrijdag in Wroclaw te laten opvoeren. Een lezing over naoorlogse Nederlandstalige
poëzie (door de schrijver dezes) werd geïllustreerd met vertaalde gedichten, die voorgedragen werden door twee studenten van de toneelschool en hun docente Teresa Sawicka. Als nadere toe lichting bij de poëzie van Kouwenaar verscheen een biografische schets en een waardevol opstel van Jerzy Koch - sinds kort wetenschappelijk medewerker aan de afdeling neerlandistiek te Wroclaw.
Behalve het centrale onderwerp stonden nog twee lezingen op het programma: een over Nederlandse leenwoorden in het Pools (J. Koch), en een waarin Nederlandse en Poolse spreekwoorden werden vergeleken door St. Predota van de Universiteit).
De nodige afwisseling en ontspanning brachten filmvertoningen en een toneelopvoering: een repetitie van fragmenten van Spiegels van D. Frenkel Frank, opgevoerd door de studenten neerlandistiek en geregisseerd door hun docente.
De ziel van de onderneming is ongetwijfeld Jerzy Koch. Hij verzorgt behalve de programma's van de avonden, ook de keuze van de uit te nodigen dichters, en de samenstelling en vertaling van de bundels. Hij wordt bijgestaan door de heer B. Michnik, degene die het bibliofiele boek weer in ere heeft hersteld. De oplage mag dan zeer klein heten (220 genummerde exemplaren, maar een boek uitgegeven buiten de grote staatsuitgeverijen om is in Polen een hele prestatie.
Zonder de betekenis van dit initiatief te overschatten, mag men gerust een paar aspecten noemen die deze avonden boven het marginale van poëzie-bijkaarslicht-acties doen uitsteken: er blijft een boek aan over, het is geen eendagsvlieg maar een serieuze onderneming, het biedt gelegenheid voor vrij ongedwongen ontmoetingen en samenwerking van neerlandici uit heel Polen (let wel: de twee universiteiten met een afdeling neerlandistiek, Wroc
aw en Warschau, liggen verder van elkaar af dan b.v. Brussel en Parijs - om maar
Auteursrechtelijk beschermd