Framande dikt frå fire tusen år.
Fraaie boekwerken zijn als eksotische kamerplanten: je hebt er wel niet veel aan, maar mooi-zijn is hun belangrijkste funktie. Het is zowat op die manier dat ik Framande dikt frå fire tusen år bekijk, een Noorse bloemlezing uit de poëzie van veertig eeuwen in alle mogelijke dode en levende talen, behalve het Noors. ‘Det Norske Samlaget’ heeft deze bloemlezing verzorgd uitgegeven en verlucht met enkele typische illustraties. Zo kreeg het kapittel met de oude Japanse dichtkunst vanzelfsprekend een tekening van Hokusai mee, de tijd van Lope de Vega en Shakespeare een ets van Rembrandt, de romantiek een schets van Delacroix, enz. Een streling voor het oog, mede door een bevallige, ver van krenterige bladschikking.
Over de waarde van de Noorse vertalingen zal ik wijselijk zwijgen: mijn Noors is al te armtierig, om het eufemistisch uit te drukken. Maar over de keuze van de opgenomen dichters valt wel een hartig woordje te zeggen. Inderdaad, aan een bloemlezing in het Nederlands, met dezelfde inhoud, zouden we al bij al niet veel hebben. Dat alleen ‘bekende namen’ opgenomen werden is op zichzelf geen groot euvel; hier zijn echter alleen bekende namen opgenomen uit ‘grote literaturen’, en dit zit me dwars. Bloeiende literaturen van mindere taalgebieden zijn in geen wegen te bespeuren. Ik denk bv. aan de Roemenen, of de Katalanen, of de Zuidafrikanen; zelfs de Portugezen ontbreken.
Ook de Nederlandse literatuur is - traditiegetrouw - stiefmoederlijk behandeld. Het kan de Vlamingen een troost zijn dat hun Gezelle een plaatsje kreeg (‘Die navond en die roze’), tegenover niemand, zegge en schrijve niemand, uit het Noorden. Het is dus nogal schamel: niets uit de Middeleeuwen, niets uit de Gouden Eeuw, en alleen Gezelle bij de modernen... Er blijft kwa kultuurpolitiek nog een en ander te doen!
Eén ogenblik heb ik gewenst Noors te kunnen lezen, namelijk bij een lang, mij ook in de originele taal niet bekend gedicht van Archibald MacLeish, waarin er gesproken wordt over (par ordre d'entrée): Brussel, Gent, Vlaanderen en... Waregem. Misschien dient deze laatste stad wel te beginnen denken aan een ‘MacLeishlaan’???
Jan Deloof
Framande dikt frå fire tusen år - Uitg.: Det Norske Samlaget, Oslo - 1968 - 524 blz. - 85,00 Kronen.
Auteursrechtelijk beschermd