Opnieuw: Nederlands in Indonesië.
In de nieuwste publikatie van prof. Dr. K. Heeroma, Sprekend als Nederlandist, staat een uitspraak over het uitdragen van onze kultuur in het buitenland, die des te meer frappeert als we er de rede van Dr. J.J. Ras voor het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land en Volkenkunde te Leiden, even naast leggen.
Prof. Heeroma wijst erop, dat Nederland zijn taal in het buitenland moet leren verkopen. Naar verhouding zijn er meer buitenlandse Frisisten dan Nederlandisten. We moeten onze letterkunde eksporteren en belangstelling wekken voor onze kultuur, want ons taalgebied is, naar Europese maatstaven, middelgroot.
Deze uitspraak van prof. Heeroma moedigt aan om belangstelling te wekken, maar zelfs als er belangstelling is, schieten we met onze ‘eksport’ nog tekort. Dr. J.J. Ras heeft een reis van drie maanden naar Indonesië gemaakt en het was hem opgevallen, dat de ambassade slechts over een ondeugdelijk studieboek beschikt waaruit Indonesiërs onze taal kunnen leren.
J.F.H.A. de la Court stelde een leerboek Nederlands samen voor Indonesiërs, maar én kenners van het Nederlands én van het Indonesisch zijn van oordeel dat het stampvol fouten zit.
‘Als Indonesiër zou ik niet in staat zijn uit dat boek Nederlands te leren’, aldus Dr. Ras.
Toch blijven de aanvragen binnenstromen. De totale oplage zou de 30.000 eksemplaren reeds hebben overschreden, terwijl het boek slechts sinds enkele jaren verkrijgbaar is. Belangstelling is er hier dus spontaan! Indonesiërs vroegen Dr. Ras waarom wij niet minstens zoveel deden als Engeland, Frankrijk, Duitsland en Rusland. Men schreeuwt om boeken en onderwijskrachten, daar men het Nederlands zeer belangrijk acht voor het bestuderen van verschillende vakken. De genoemde landen doen dat nl. wel. Maar het enige wat de Nederlandse regering doet, is het beschikbaar stellen van een ondeugdelijk handboek, waaruit de beginselen van het Nederlands geleerd moeten worden. Op deze manier maakt natuurlijk ook de Nederlandtalige vakliteratuur geen enkele kans in Indonesië. Op de ambassade weet men wel, dat het boek werkelijk abominabel is, maar men wil tenslotte niet altijd neen blijven zeggen op de vele verzoeken en in arren moede stuurt men het boek van De la Court dan maar weer, de oplage moet vergroot worden, de kringloop blijft.
Gelukkig wordt er door een Indonesiër (dhr. Legiman) en een Nederlandist (De Vries) nu gewerkt aan een nieuw leerboek, dat voldoen kan aan de moderne eisen, maar zoals gewoonlijk in taal- en kultuuraangelegenheden zijn we er wel weer rijkelijk laat mee.
Zo blijft de vraag van Jozef Deleu in het vorige nummer van O.E.: - Nederlands in Indonesië: een gemiste kans?
Piet van Damme
Auteursrechtelijk beschermd