Servaes in ‘De Tinne Pot’.
Albert Servaes.
Jezus aan het kruis gestorven (1919) door Albert Servaes.
De Kredietbank heeft, op de Grote Markt te Brussel, een tentoonstellingszaal geopend onder de naam ‘De Tinne Pot’. In verband met de Vlaamse aanwezigheid te Brussel is dit initiatief toe te juichen en we hopen dan ook dat de nieuwe ekspositieruimte van de Kredietbank het Vlaams krediet in de hoofdstad zal helpen verhogen, onder meer door het inrichten van tentoonstellingen van onbetwistbare kwaliteit.
In ‘De Tinne Pot’ is men in elk geval gestart met een voltreffer, namelijk een Kruisweg-retrospektieve van Albert Servaes. Bij het samenbrengen van deze retrospektieve werden een paar vergissingen begaan: er hangt véél te véél werk (47 stuks), zodat de doeken en tekeningen niet voldoende tot hun recht komen. Bovendien is de kwaliteit van bepaalde schilderijen te laag. Het beste werk - waaronder de eerste getekende ‘Kruisweg van Koningshoeven’, een paar staties van de geschilderde Kruisweg uit Utrecht en de werken uit de jaren twintig - stelt ons nochtans in staat, voor de zoveelste keer, vast te stellen dat Servaes één der pioniers is geweest van de vernieuwde religieuze kunst van de 20e eeuw. Op dit gebied is hij de gelijke van de Fransman Georges Rouault. Hoewel omstreden (de kerk legde het verbod op de eerste Kruisweg in het openbaar te tonen), heeft Servaes met zijn vroeg-religieus werk de verstarring doorbroken waarin de godsdienstige schilderkunst was vervallen. Tegelijkertijd heeft hij - Wat de Zwitserse prof. Walter Nigg zo treffend heeft benadrukt - het ekspressionisme in de kristelijke kunst doen binnendringen en in hetzelfde elan de verbinding tot stand gebracht met de moderne schilderkunst, zodat de poort werd geopend op een nieuwe visie, op nieuwe vormen en op een ontwikkeling waarvan ook nu nog de noodzaak voelbaar blijft. In dit verband is het opvallend dat het religieus werk van Servaes werd verdedigd door vooraanstaande persoonlijkheden als kardinaal Mercier, de Franse schrijvers Jacques Maritain en Paul Claudel, direkteur-generaal Fierens-Gevaert, de staatsman Jules Destrée en tal van specialisten als Paul Fierens, Langui, Vanbeselare, Charles Bernard, Marlier, Van Puyvelde, Haesaerts, Walravens e.a. Vergeten we daarbij niet dat Servaes onze allereerste ekspressionist is geweest, die reeds in de jaren 1904-1905 - evenals de artistieke
vernieuwing op Europees vlak - het ekspressionisme aankondigde vanuit het Leiedorp Sint-Martens-Latem.
Jan D'Haese
Auteursrechtelijk beschermd