Ons Erfdeel. Jaargang 12

1e Nederlandse taal- en letterkundige dag in Steenvoorde. Hulde aan Emmanuel Looten.

Op 1 september 1968 mocht Jozef Tillie, de Steenvoordse leraar Nederlands, in het ABN een tweehonderd aanwezigen uit de Noordelijke, Zuidelijke en Zuidelijkste Nederlanden verwelkomen voor deze eerste Nederlandse taal- en letterkundige dag, in de zaal van het Steenvoordse stadhuis. De Steenvoordse schepen A. Mazereeuw sloot zich hierbij aan en verontschuldigde de burgemeester die verhinderd was. De adjoint au maire deed dat keurig in een verzorgd Vlaams dialekt. Jacques Fermaut uit Sint-Winoksbergen nam toen de leiding over en leidde de sprekers in. Het grootste deel van de bijeenkomst werd gewijd aan de huldiging van Emmanuel Looten ter gelegenheid van z'n zestigste verjaardag. André Demedts wees er op dat Looten, die geïnteresseerd toeluisterde, deze hulde waardig was, doordat hij als mens en als Vlaming z'n volk en z'n land geëerd heeft, in de lijn van z'n grote oom Prof. Kamiel Looten. Ofschoon Emmanuel Looten wel wat Sint-Winoksbergs spreekt, toch kon het moeilijk anders of hij heeft z'n poëzie in het Frans geschreven, een Frans ‘waarachter je het Vlaamse hart hoort kloppen’. Willy Spillebeen ontleedde toen met kennis van zaken de poëzie van Looten, die ook in Frankrijk als een

[p. 203]

belangrijk letterkundige beschouwd wordt. De zee, het land en de hemel van Vlaanderen, en af en toe ook z'n sterke liefde voor z'n geboortestreek, zijn de inhoud van z'n vitalistische en soms stoer romantische gedichten. Machteld Eeckhout uit Roeselare liet deze karakteristieken duidelijk uitkomen door haar fijnzinnige deklamatie van enkele fragmenten, in het Nederlands vertaald door Spillebeen zelf.

Luc Verbeke wist toen nog niet dat Cyriel Rousseeu overleden was, van wie hij een hulde aan Steenvoorde voorlas: een herinnering aan het warme onthaal van Pro Westlandia in Steenvoorde voor de eerste wereldoorlog (1911).

Tussenin had Emmanuel Looten enkele woorden neergeschreven en verraste z'n toehoorders in z'n dankwoord door z'n heel persoonlijk aksent: achter de vreugde om deze Nederlandse dag vlamde even wat bitterheid om de onheuse belegening van z'n land Frankrijk ten aanzien van Frans-Vlaanderen dat hij z'n moeder noemde. In een gedicht speciaal geschreven voor deze dag, en gewijd aan Steenvoorde, ‘cité flamande et fière’, waarin bos en korenvelden, toren en molens geëvokeerd worden, legt hij z'n hartelijke dank neer.

De dag werd besloten met de opvoering van Dossler Bakelandt door teater Antigone uit Kortrijk in aanwezigheid van de auteur Fred Germonprez. Ook de Frans-Vlamingen hebben van dit vurig spel genoten, al konden ze vanwege het driftige ritme misschien niet alles verstaan. Wie weet was een minder pessimistisch en rustiger Nederlands toneelstuk hier beter op z'n plaats geweest. Dit laatste doet niets af aan de hoge waarde van het stuk of van het spel, noch van het belang van een toneelopvoering in niet-dialektisch Nederlands, misschien de eerste sinds eeuwen in dit bedreigde taalgebied.

Tijdens deze bijeenkomst vond ook de prijsuitdeling plaats van de Nederlandse kursus van Jozef Tillie in Steenvoorde: 1. Nicole Verbeke, 2. Berthe Verbeke, allebei uit Mergem, 3. H. de Coopman uit Steenvoorde, 4. Ghislain Capelle, eveneens uit Steenvoorde.

De aanwezigheid van de vele trouwe gegadigden uit Noord en Zuid, werd door de Frans-Vlamingen erg op prijs gesteld. Kan. Lescroart, Prof. Deswarte, Pastoor de Calf en Pastoor vanden Driessche, Dokter Dereu uit Halewijn en R. Morlyon uit Sint-Pol, D. de Bril uit Godewaarsvelde en Gerard Becuwe uit Beuvry bij Betuun, en de vele andere Frans-Vlamingen hebben hun belangstelling voor de Nederlandse zaak in Frans-Vlaanderen ook door hun aanwezigheid beklemtoond.

C. Moeyaert