William Redmond, 1861-1917.
De Ierse vrijheidsstrijd heeft in Vlaanderen altijd op een ruime simpatie kunnen rekenen. Er zijn in Vlaanderen ook altijd publicisten geweest die van lerlands verleden en strijd voor onafhankelijkheid biezonder goed op de hoogte waren. Een onder hen is Rafaël Debevere die een goed gedokumenteerde studie wijdde aan de minder bekende figuur van William Redmond.
Vijftig jaar geleden, op 7 juni 1917, sneuvelde Majoor Redmond te Loker in West-Vlaanderen. Vanuit zijn werkkamer ziet R. Debevere dagelijks het eenvoudig graf dat door de omringende bomen afgetekend staat in het landschap.
William Redmond stamde uit een welstellend Iers geslacht dat van generatie op generatie het beste van zijn krachten wijdde aan de geestelijke en materiële opgang van het Ierse volk. De jonge Redmond was een van de eerste medewerkers van de Irish National League (opgericht in 1879). Zijn tweeëntwintigste verjaardag bracht hij als ‘verdachte’ door in de gevangenis, samen met Charles Parnell, voorzitter van de Irish National League.
Na zijn vrijlating reisde Redmond verschillende keren naar Australië en Amerika om bij de uitgeweken leren steun te krijgen. Hij werd lid van het Lagerhuis en werd spoedig als de leider van het Ierse volk erkend en terzelfdertijd gehaat in Engeland.
Intussen was in 1900 de Sinn Fein ontstaan, de partij die naar volledige onafhankelijkheid streefde. William Redmond was de eerlijke mening toegedaan dat Ierland de banden niet mocht verbreken met de vele leren in het Britse Commonwealth. Daarom was hij voorstander van zelfbestuur voor Ierland binnen het Britse rijk, wat verwezenlijkt moest worden door het aannemen van de ‘Home Rule’-wet. Redmond heeft zijn hele leven gewerkt voor de verwezenlijking van die gedachte en hij heeft niet geaarzeld daarvoor de grootste offers te brengen.
Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak kon de Engelse koning de ‘Home Rule’-wet bekrachtigen, maar tot een uitvoering kwam het niet. Dat verwekte een groeiende verbittering tegen Engeland en tevens was in Ierland zelf de tegenstelling tussen noord en zuid steeds maar gevaarlijker geworden. Nu doet Redmond een uiterste poging om Engeland tot een verstandiger houding te bewegen. Hij spoort de leren aan om als vrijwilligers mee te strijden met Engeland en vertrekt zelf als kapitein naar het front, waar hij spoedig bevorderd wordt tot majoor.
De jaren aan het front brengen alleen maar ontgoochelingen. In 1916 breekt in Ierland de Paasopstand uit die door Engeland op onmenselijke wijze onderdrukt werd. In maart 1917 gaat Redmond met verlof naar Engeland. Voor het Engelse Parlement doet hij een hartstochtelijke oproep om zo spoedig mogelijk een oplossing te geven aan het Ierse probleem. Zijn oproep blijft zonder rezultaat. Nu blijft voor hem alleen nog de keuze tussen verbittering en het offer. Hij vraagt om vooraan op het front geplaatst te worden en spreekt de wens uit te mogen sneuvelen voor de vrijheid en de eenheid van Ierland.
In Ierland ontstond heel wat deining rond de dood van William Redmond. R. Debevere is erin geslaagd niet alleen Redmond te situeren in zijn tijd maar ook de onjuiste voorstellingen rond de dood van Redmond te weerleggen.
Debeveres studie is ook een piëteitsvolle hulde aan een edele figuur wiens aktie spoedig voorbijgestreefd was en meteen aan allen in Ierland die hun streven niet bekroond zagen of zich wellicht vergisten.
Terecht heeft Debevere het nuttig geoordeeld een beknopte inhoud in het Engels aan zijn brosjure toe te voegen. Het bleek al spoedig dat zijn studie zeer gunstig onthaald werd in Ierland.
Jozef Deleu, die de brosjure uitgaf, zorgde voor een biografische schets over Debevere. Allen die Rafaël Debevere kennen door zijn merkwaardige studies in Ons Erfdeel, zullen het ten zeerste waarderen iets meer te vernemen over de mens Debevere. Op die manier is deze brosjure niet alleen een hulde geworden aan Redmond maar ook aan een zeer verdienstelijke medewerker n.a.v. zijn tachtigste verjaardag.
Erik Vandewalle
‘William Redmond, 1861-1917’, door Rafaël Debevere. Speciale uitgave van het tijdschrift Ons Erfdeel. 1967. De oplage bedraagt 500 eksemplaren, genummerd van 1 tot 500, en is uitverkocht.