Het Offer des Heeren

[p. 646]

^* Eene Brief, de welcke Mayken Deynoots gheschreuen heeft aen haer B. ende S. geuangen liggende tot Rijpermonde, int Jaer 1571 ¹⁾.

DE oueruloedige genade ende bermherticheit van God onsen hemelschen vader, door zijnen eenigen eewigen geboren soon onsen Heere Jesum Christum, die hem seluen God zijnen hemelschen vader voor ons geoffert heeft tot eenen soen offer voor onse sonden, op dat hy ons verlossen soude vanden toecomenden toren, die daer comen sal, ouer alle die niet gehoorsaem zijn geweest den Euangelio ons Heeren Jesu Christi, de welcke sullen pijne lijden, dat eewich verderuen. Maer wijsheyt, cracht ende vertroostinge des heyligen geests, die beyde vanden vader ende sone wtgaet ²⁾, dese eenige, eewige, Almachtige Godt, van welcken alle goede ende volmaecte gauen gegeuen worden, moet altijts by ons ende by v lieden mijn lieue B. ende S. blijuen, op dat hy ons altesamen wt genaden bequaem wil maken, door hem seluen, dat wy weerdich beuonden mogen worden inden dach zijnder toecoemst. Amen. Mijn hertgrondelijcke lieue B. ende S. // ⁺ inden Heere, ick wensche v lieden wt den gront mijns herten voor een adieu, dattet v lieden altijt moet wel gaen aen siel ende aen lijf, ic Mayken v swacke S. inden Heere, bedancke uwer liefden wt den diepen gront mijns herten, vande groote liefde, die ghy ons bewijsende zijt, ic wensche voor God, dat v dat selue inden noot ooc gebeuren moet, mijn L. B. ende S. inden Heere, nemet my ten goede, dat ic met mijnder hant niet meer en schrijue, want ic daer in seer onbequaem ben, doch achte ict onnodich te zijne, want Hendric onse lieue broeder mijn mede geuangene inden Heere, heuet so wel voor ons beyden gedaen, ic wensche v dat selue voor God, mijn lieue B. ende S. inden Heer, Laet v. lieden duncken, dat ic geschreuen hebbe, de wensche mijns herten is, dat wijt met onsen bloede besegelen, tot lof, prijs des Hee-

* [n^o. 1.]

1) Hare brieven komen nergens voor dan nevens die van haren lotgenoot Hendrick Verstralen. Zij onderscheiden zich in niets van den gewonen toon van al zulke brieven. Zie verder aanteekening 1 op fol. 263 r^o.

2) Eene dergelijke formule (zij komt nog éénmaal in het Offer des Heeren, boven bl. 361, voor) kan Mayken alleen uit de lektuur van een of ander geschrift, misschien van Menno of Dirk Philips, hebben. 't Is eene der weinige plaatsen in al die brieven, waarin wij bemerken, hoe de schrijvers ook van elders dan alleen uit den Bijbel hunne kennis ontleenden. Eveneens zijn die plaatsen niet vele in getal, waarin van geschriften die zij bezitten melding wordt gemaakt: zie het register onder ‘lektuur’.

+ Fol. 274 r^o.

[p. 647]

ren heyligen naems, ende tot onser sielen salicheyt, Amen. Met mijner hant segge ic adieu, aen alle mijn lieue B. ende S. inden Heer, adieu, blijft toch altijt vroom by de eewige waerheyt. Adieu bidt den Heere voor ons, ic doet dach ende nacht voor v lieden na mijn swacheyt, Adieu G. C. N. T. ende v. lieder huysu. Adieu B. J. B. P. mijn lieue S. adieu Andries M. Adieu, adieu, adieu, nemet my ten goeden.

^* Noch eene Brief, van Mayken Deynoots, aen haer B. ende S.

IC geuangen inden Heere, groet v wt dat binnenste mijnder herten, mijn lieue hertgrondelijcke ende seer beminde B. ende S. J. ende Andries, die nu in grooten druck ende droeffenisse zijn, om dat droeuich scheyden, och zijt lijdtsaem in allen uwen druc, gestadich int gebet, ende vrolijc inder hope, die ons niet beschaemt laten en sal, mijn lieue b. ende s. inden heer. Och het is een costelijc dinc lijtsaem zijn, ende op de hulpe des heeren te wachten, want die God vreest, die wort na // ⁺ de aenuechtinge getroost, ende na de castijdinge vint hy genade, de Heere verbercht zijn aensicht wel eenen oogenblick, maer met eewiger ontferminge sal hy ons ontfermen. Hierom mijn lieue S. Janneken troost v met des Heeren heylige woort, al zijt ghy nv als een verlaten, ende van herten bedroeft wijf, tis noch om eenen cleynen tijt te doen, dat v droefheyt in eewiger blijschap sal verandert worden, want die v gemaect heeft, is uwe man ¹⁾, Heere Sebaoth is zijnen name, de heylige in Israel, die alder werelt Godt ghenoemt is. O ghy strijderse Godts, strijt vroom tegen v vleesch ende bloet, ende blijft volstandich totter doot toe, soo sal v de croone des eewigen leuens ghegeuen worden, met een volcomen blijschap die niemant van v nemen en sal. Andries mijn lieue B. dat ghi van ons ghescheyden zijt met grooter droefheyt, ende dat ghy v by ons wenscht, dat moet ghy den Heere beuelen, want alle dinc moet doch zijnen tijt hebben, ten is aen haer macht niet gebroken, doensy tot my seyden, vrouken ghy moet met ons gaen, ic seyde, inden naem des Heeren, sy wenschten seer om v, ick seyde, waert des Heeren wille, ghy sout

* [n^o. 2.]

+ Fol. 274 v^o.

1) D.i.: gij staat van uwen man te worden beroofd, - Janneken, die toegesproken wordt, is de vrouw van Hendrick Verstralen en zal dus spoedig weduwe zijn; - maar Hij, die u heeft geschapen, de Almachtige, Hij blijft u als uw man en uw Hoofd (1 Cor. 11), uw trouwe leidsman en steun, nabij. Men verwacht hier eerder Jezus genoemd te vinden.

[p. 648]

hem wel crijgen, ic ginc seer geerne wederom, doen groete ic onsen lieuen Broederen met eenen cus des vreden, want liefde my daer toe dranck, ic dencke dat mijn medegeuangen B. ¹⁾ v heeft laten weten, hoet voort geuaren is, ende van onse handelinge, so veel hem bekent is, ick en cander niet af schrijuen by gebreck van papier, mijn lieue B. ende S. ic bedancke uwer liefden hertelijck, van v goede vermaninghe, getrouwe waerschouwinghe ende lieffelijcken troost, ende wensche voor God dat v dat selue gebeuren moet, in uwen noot, ick hebse met veel tranen gele// ⁺sen, ende daer en tusschen den Heere so dickmael gedanct, die ons zijn arme swacke geuangenen ende gebondenen kinderen gedenct ende niet en vergeet door zijn groote genade, troost ende vermaent v onder malcanderen met de selue woorden, mijn lieue B. ende S. inden Heer, ende cust malcanderen eens voor my, ic hope te doen so ghi geseyt hebt. Hier mede dencke ic v. l. den Heere te beuelen, ende dat troostelijcke woort zijnder genaden, ende segghe hier mede adieu aen alle lieue Broeders ende Susters inden Heere, ick en weet niet dat my yemant bekent is, hy sy verre oft by, daer ick niet om en dencke, adieu met eenen inwendighen heylighen cus der liefden ende des vreden, Adieu ende bidt den Heere voor ons, ick doet dach ende nacht voor v lieden. Adieu mijn lieue B. ende Susters, adieu, adieu, adieu met tranen, adieu hout stijf aen, tot dat ghy wech genomen wort, desen adieu schrijue ick aen v allen. Neemt my toch dit simpel eenuuldich schrijuen ten goeden. By my v swacke S. inden Heer, Mayken Deynoots, gheschreuen int Casteel van Rijpermonde, daer ic geuanghen ende met yseren ketenen ofte boeyen ghebonden ligghe, om de eewighe waerheyts wille, my verlangt na den dach om mijn offerhande te doene, dan ick hope hem met lijdtsaemheyt te verbeyden.

Int Jaer na Christi gheboorte, 1571.

1) Broeder; natuurlijk Hendrick Verstralen.

+ Fol. 275 r^o.