Het Offer des Heeren

§ ^* Na de wijse: Ick roep v o Hemelsche Vader aen.

⁺ VErhuecht verblijt groot ende cleyn

Die hier nv trueren
Die hier nv trueren

* [n^o. 13.] ³⁾

3) Dit lied, waarin Janneken in den eersten persoon spreekt, zou wel slechts op haar naam gesteld kunnen zijn; maar nu hare executie daarin niet wordt beschreven, is het waarschijnlijk van haar eigen hand. Vreemd, dat zij met geen woord melding maakt van hare lotgenooten. Toch is Janneken Eghels, van Haerlebeke bij Kortrijk, 3 April 1560 te gelijk met Lenaert Plovier (zie aanteekening 1 op fol. 209 ro van het Offer des Heeren) veroordeeld en met dezen op den Steen verdronken (Antwerpsch Archievenblad IX, bl. 7, 12); en ‘Janneken van Houte, jonkmeyssen, geboren van Antwerpen, 5 Juli 1557 met Claerken Boucket, huysvrouwe van Martin Le Josne, en Margriete Venneau, huysvrouwe van Jeronimus vander Capellen,’ veroordeeld en evenals deze ‘al levende in eenen sack verdronken geweest’ (t.a.p. VIII, bl. 434, 438). Wie van deze beiden in het Lietboecxken is bedoeld, laat zich niet meer uitmaken.

+ Van een ionge maecht genaemt Janneken, die tAntwerpen opten Steen verdroncken is.

[p. 553]

 

Een metten Vadere ghemeyn

 

Met dat wtuercoren greyn ¹⁾

 

Ghelooft aen hem alleyn

 

Als nv ter hueren.

 

Een Dochter ionck van Jaren hoort

 

Heeft haer gheloof beleden

 

Als sy quam voor die heeren voort

 

Wt liefden onghestoort

 

Niet gesien op smenschen woort

 

Maer totter doot ghestreden.

 

De Marckgraef biddende Janneken soet

 

Heeft aldus aengheheuen

 

Wilt afstaen al metter spoet

 

Ick sal v wesen goet

 

Na mijnen wille doet

 

⁺ Tleuen sal ick v gheuen.

 

V leuen dat en begeer ick niet

 

Dat ghy my nv wilt gheuen

 

V beloften die zijn als een riet

 

Om te brenghen int verdriet

 

Al die op menschen siet

 

Sullen in boosheyt leuen.

 

Doen seyde my ²⁾ een Preecker blent

 

Balten is zijnen name

 

Dat God was int Sacrament

 

Dat en heb ick niet bekent ³⁾

 

Het is God geschent

 

In uwen lichame.

 

Maer ick seyde hem: Leest wijsselijck

 

Het Vader ons geheeten

 

Hy las dat hy is in Hemelrijck

 

Wie sal wesen zijns gelijck

 

Die ons niet en beswijck ⁴⁾

1) Graan, in den zin van: de kern, het uitgelezene, de keur.

+ Fol. 25 v^o.

2) Dit lied kan dus van Janneken zelve, maar ook haar in den mond gelegd zijn.

3) N.l. ‘sprak Janneken’.

4) Transitief: in den steek laten.

[p. 554]

 

Al wilt ghy ons verpletten.

 

Sijt ghy niet een luegenaer

 

Als nv ten tijden

 

Want ghy leset doch nv claer

 

^† Dat hy is by zijnen Vaer

 

Aldaer hy is eenpaer

 

Hoe wilt ghy hem benijden ¹⁾.

 

De Schout vraechde met woorden ras

 

In de Vierschare

 

Oft ick niet herdoopt en was

 

Dat sprack hy op dat pas

 

Met woorden euen ras

 

Spreect vry int openbare.

 

Vraecht na mijn gelooue vry

 

Dat sal ick v belijden

 

Ofte schaemdes v nv ghy

 

So willet seggen my

 

So mach ick, waer dat sy

 

Aen den Heer verblijden ²⁾.

 

^‡ Eenen doop beken ick recht

 

Na den gelooue

 

⁺ Die niet en roert van kinderen slecht

 

Maer die van beteringe secht

 

Dit nv wel ouerlecht

 

Hoe zijt ghy aldus dooue.

 

Wy hebben genoech daer toe gedaen

 

Om v te winnen

 

Hadt ghy v willen laten beraen

 

En dan oock af gestaen

 

So haddet wel gegaen

 

Na onse sinnen.

 

Mijn vleys dat hebt ghy nv bemint

 

Maer niet mijn siele

 

Ghy hadtse so geerne verslint

 

Maer de Heere heeft versint ³⁾

 

Dat sy wesen sal zijn kint

 

Al wilt ghyse vernielen.

 

Al zijt ghy nv seer excellent

 

Heer Schout van name

† Mat.6.a.9. Collo.3.a.1. Heb.10.b.12.

1) Bestrijden.

2) Intransitief: blijde zijn. ‘Schaemdes’ is ‘schaamt daarvan, deswege.’

‡ Mat.28.c.19. Mar.16.b.15. Acto.8.b.11. Ephe.4.a.5.

+ Fol. 26 r^o.

3) Heeft acht op haar geslagen, harer gedacht. Of: heeft bedacht, goedgevonden.

[p. 555]

 

Ghy sullet beclagen in het ent

 

Dat ghy niet en waert bekent

 

Voor een schaepherder ient

 

Int oordeel bequame.

 

Ghy Heeren ^† wilt v bekeeren al

 

So moecht ghy leuen

 

Wilt ghy wesen van Gods getal

 

Staet af vant oordeel smal

 

Hier in dit aertsche dal

 

God salt v ‡ al vergeuen.

 

Hoe dat sy my meer quelden fel

 

Hoe ick my meer verblijde

 

^* Wacht v van de valsche propheten wel

 

Die met listen comen snel

 

Hoedt v van haren rel ¹⁾

 

Stelt v wel ten strijde.

 

Benijt ²⁾ was ick van Caims ³⁾ saet

 

Wilt dit aenhooren

 

Om dat ick volge des Heeren raet

 

Willen sy met listen quaet

 

My verdrencken opstinaet

 

⁺ In den tobbe versmooren.

 

^† Ick beueel v (o Heere) mijnen geest

 

Die ick heb ontfangen

 

Brengt hem in v eewich Foreest

 

Daer werd ick onbeureest

 

Al voor dat felle Beest

 

Daer na is mijn verlangen.

 

Antechrist met zijn goden gelijck

 

End oock zijn ondersaten

 

Die met comenschap worden rijck

 

Dat en is niet prijselijck

 

Om een weynich tijtelijck

 

Den Heere te verlaten.

 

V moetmen louen, o Goddelijcke Heer

 

Van v weldaden

 

Die ghy geeft oueruloedich seer

 

^‡ Al die nemen een keer

 

En doen al na v Leer ⁴⁾

† Esa.55.b.7. Eze.18.c.30.

* Mat.7.b.15.

1) IJdele taal, spotternij.

2) Vijandig aangezien.

3) Zoo alle uitgaven; eerst n^o. 11, 1599: Cains.

+ Fol. 26 v^o.

† Luc.23.e.46. Acto.7.g.59.

‡ Mat.18.a.3.

4) Aan allen, die in hun leven een keer nemen, zich bekeeren.

[p. 556]

 

Sult ghy versaden.

 

Oorlof aen broeders en susters ghemeen

 

Wilt v bereyden

 

Fondeert v op Christum den ^* Steen

 

Daer en is oock anders geen

 

^† Die metten Vader is een

 

Die wil v al gheleyden.

* Psa.118.e.22. Mat.21.e.42. 1.Pet.2.a.7.

† Joan.10.d.30.

3) Dit lied, waarin Janneken in den eersten persoon spreekt, zou wel slechts op haar naam gesteld kunnen zijn; maar nu hare executie daarin niet wordt beschreven, is het waarschijnlijk van haar eigen hand. Vreemd, dat zij met geen woord melding maakt van hare lotgenooten. Toch is Janneken Eghels, van Haerlebeke bij Kortrijk, 3 April 1560 te gelijk met Lenaert Plovier (zie aanteekening 1 op fol. 209 ro van het Offer des Heeren) veroordeeld en met dezen op den Steen verdronken (Antwerpsch Archievenblad IX, bl. 7, 12); en ‘Janneken van Houte, jonkmeyssen, geboren van Antwerpen, 5 Juli 1557 met Claerken Boucket, huysvrouwe van Martin Le Josne, en Margriete Venneau, huysvrouwe van Jeronimus vander Capellen,’ veroordeeld en evenals deze ‘al levende in eenen sack verdronken geweest’ (t.a.p. VIII, bl. 434, 438). Wie van deze beiden in het Lietboecxken is bedoeld, laat zich niet meer uitmaken.