Het Offer des Heeren (1904)

Het Offer des Heeren

(1904)–Anoniem Het Offer des Heeren– rechtenstatus

Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende


§ Ga naar margenoot* Na de wijse: O Sion wilt v vergaren. Ga naar margenoot+ DOemen vijftienhondert schreue Daer toe eenenvijftich iaer Doen werden berooft vant leuen Vier vrome Christenen voorwaer Te Gent al binnen der Stede Daer worden sy verbrent Sy leefden met God in vrede En bleuen volstandich totten ent. Van Lier zijn sy gecomen Een stadt al in Brabant Te Gent zijn sy vernomen De hoofstadt in Vlaenderlant Daer werden sy verraden Ga naar margenoot+ Van een Judas met zijn knecht Haerder vier vry onbeladen Beleden haer gelooue recht. Geleyt sijn sy wt haren huysen Al op des grauen Steen Sy gebruycten geen abuysen Maer beleden de waerheyt reen Daer hebben sy gesongen Menich schoon geestelijck sanck Met vriendelijcke tonghen
[pagina 517]
Godt schenckende Ga naar margenoot† lof en danck. Veel Monicken ende Sophisten Hebben haer geuallen aen Oft syse met valsche listen Mochten brengen van de rechte baen Ga naar margenoot+ Maer de Christenen naet betamen Wederstondense met Godts woort Dat sy haer moesten schamen Ga naar margenoot* Die soecken der sielen moort. Sy hebben haer ordeel ontfangen Nae des Keysers Mandament Om dat sy zijn afgegangen Tvleyschelijcke Christendom blent En in Godts ghemeynte ghetreden Ga naar margenoot‡ Die doort Woordt Godts gheestelijck baert Ga naar margenoot* Na tgheloof een Doopsel beleden Van gheen Kinderdoop die Schrift verclaert. Op den dach dat sy steruen souden En dat ordeel hadden ontfaen Haer liefd en sachmen niet vercouden Maer als vrome ghetuygen staen Dits den dach heeft Naenken ghesproken Daer my so lang na heeft verlanct Goris, Wouter, en Grietken ontloken Haer monden, en hebben God gedanct. Sonder worgen Ga naar voetnoot1) zijn sy verwesen Te branden elck aen eenen staeck Doen seyde die vrouwe ghepresen Wy dancken v Heer van dese saeck Grietken sprack met goeder meenen Spaert drie staken Raetsheere bemint Alle vier steruen wy wel aen eenen Want geestelijck zijn wy alleens ghesint. Acht Monicken zijn daer ghecomen Om te quellen dat Godlijck saet Maer sy hebben niet aengenomen Der valscher Propheten raet Trect wt v lange cleeren Heeft Grietken tot haer gheseyt Ga naar margenoot† Eer ghy een ander wilt leeren Maect v seluen doch eerst bereyt.
[pagina 518]
Ga naar margenoot‡ Als slachschapen zijn sy geleydet Ga naar margenoot+ Ter doot als Paulus leert Vrywillich daer toe bereydet En geensins wraecke begeert Die Monicken gingen mede Blijft achter hebben sy geseyt Wy kennen v wel, laet ons met vrede Want v te hooren zijn wy niet bereyt. Op tschauot quam Joris eerstweruen En sprack totten volcke seer bly Weet dat wy niet en steruen Ga naar margenoot* Om diefte, moort oft kettery Dit selfde Naenken seyde Doen werden die Monicken gram Daer na men Wouter opleyde Saechtmoedich als een lam. Daer na zijn sy alle viere Geuallen op haer knien In gebeden na Christenen maniere Daer het brantoffer soude geschien Sy custen malcander ter steden Seer vriendelijck aenden mont Ga naar margenoot† Al met den cus des vreden Dit was die laetste stont. Totten volcke sachmense spreken Vriendelijck met blijden gelaet Twelck de Monicken wouden wreken En stonden voor haer seer quaet Een wten volcke riep daer tegen Hoort ghy Antechristen verwoet Staet achter wten wege Laet de vrouwen spreken soet. Wouter sprack ter seluen tijden Borgers van Gent hoort mijn vermaen Weet dat wy niet en lijden Als Ketters ofte Luthriaen Ga naar voetnoot1)
[pagina 519]
Die in deen hant den pot met bieren In dander hebben dat Testament Gods woort in dronckenschap hantieren Daer door die waerheyt wort geschent. Ga naar margenoot+ By der keelen zijn zij opgehangen Met eenen strop, maer niet verworcht Daer sy nv waren int bedwangen Ga naar voetnoot1) Hebben sy voor malcander gesorcht Seggende: Laet ons vromelijck strijden Want dits onse laetste torment Hier na sullen wy verblijden Ga naar voetnoot2) Met God in vruechde sonder ent. Nv hangende in de pijne Eer het vyer aengesteken wert Viel Goris wt den stricke zijne Daer na beuinck het vyer seer hert Wouter seggende wt tbenouwen Och broeder zijt wel gemoet Doen riep Goris met vasten betrouwen Ga naar margenoot‡ Sterct mijn geloof, O Heere goet. Sy hebben haer offeranden Na des Heeren woort gedaen Seggende: Ga naar margenoot* Vader in uwen handen Wilt onsen Geest ontfaen Haer geloof is int vyer ten fijne Ga naar margenoot† Alst gout geproeft seer net Niet Ga naar margenoot‡ vreesende voor die pijne Geen torment heeft haer belet. By de Heeren van sKeysers Rade Zijn dese vier moorden geschiet Die Stadtheeren van sulcke daden Hebben haer oock gewachtet niet Sy gingen haer besmetten Aen een onnoosel Lam Acht dagen daer na in hetten Des vyers een vrou haer eynde nam. Doen dese in geuanckenisse Van de Monicken wert gequelt Sprack sy met woorden gewisse Om mijn geloof werde ick gestelt
[pagina 520]
Aen een staeck en laet my verbranden Wat sult ghy voor v gelooue doen Ga naar margenoot† Betert v oft ghy coemt in schanden Ga naar margenoot+ Merct doch aen dese vrouwe coen. Katherijn was haren name Haer oordeel heeft sy ontfaen Leuendich te staen in des vyers vlame Als die vyer Ga naar voetnoot1) hadden ghedaen Dus zijnse met haest gegangen Een broeder staende in haer gemoet Booch neer ter aerden met verlangen En hebben malcander vriendelijck gegroet. Na tschauot ginck sy sonder leyden Ga naar voetnoot2) Sy sprack: Wilt mijn handen ontdoen Dat ick my tot bidden bereyde Dat my die Heere mach behoen Sy knielde met haer handen tsamen Dede Godt een vyerich gebet Om stercheyt in zijnen name Dat gaf hy haer oock onbesmet. Sy wert aen den staeck gebonden (Gesterct door Godes geest) Ga naar margenoot* Niet vreesende het verslonden Ga naar voetnoot3) Sprack cloeckelijck onbeureest Voor het gelooue warachtich Worde ick ten vyere geleyt Wat ghy my te doen zijt machtich Ben ick vrymoedich te lijden bereyt. Als sy aen den staeck was gebonden Den verleyder ginck haer toe Om zijnen deessem te vermonden Ga naar voetnoot4) Swijcht, v quellinghe ben ick moe Sprack sy, wilt v troostens vermijden Troost v seluen, laet my met vreed Want om wiens Name ick hier lijde Ga naar margenoot‡ Troost my nu op deser steed. Sy riep met vasten betrouwen Tot Godt in haren noot Voor aller menschen aenschouwen
[pagina 521]
Is sy verbrant totter doot Hier af wilt v niet vreesen Ghy die Gods woort bemint Ga naar margenoot+ Ga naar margenoot† Hy en laet die zijne geen wesen Want door zijn liefd hijt al ontbint Ga naar voetnoot1). Ghy Ouerheyt wilt doch ontwaken Hoe blijft ghy dus lange verblent Het zijn te wonderlijcke saken Dat ghy hem niet en kent Ga naar margenoot* Die v de macht heeft gegeuen Te voeren dat wereltlijcke sweert Die ghy vermoort en nemet leuen Sijn Christo lief ende weert.	margenoot* [n^o. 4.] Ga naar voetnoot2) voetnoot2) De crimineele sententieboeken van Gent ontbreken over de jaren 1540-1554. Bijzonderheden betreffende deze martelaars kennen wij dan ook niet, behalve die welke in het lied worden vermeld. Zij waren allen uit Lier, waar ook al het jaar te voren eenige Doopsgezinden waren geëxecuteerd: fol. 32 vo van dit Lietboecxken. Zie verder Bibliographie, I, p. LXXVIII suiv.; Bergmann, Geschiedenis der stad Lier, 1873, bl. 204. margenoot+ Van vier vrome Christenen genaemt Goris, Wouter Grietken ende Naenken, ende daer na noch een, genaemt Katherijn, Opgheoffert te Ghent, int Jaer 1551. margenoot+ Mat.10.b.22. margenoot† Heb.13.c.15. margenoot+ Fol. 9 r^o. margenoot* Joan.10.a.2. margenoot‡ 1.Pet.1.c.23. margenoot* Mat.28.b.18. Mar.16.b.15. voetnoot1) Verzwaring van de doodstraf. Zie aanteekening 2 op fol 245 v^o hierboven. margenoot† Rom.2.c.21. margenoot‡ Ps.44.c.23. Rom.8.d.36. margenoot+ Fol. 9 v^o. margenoot* 2.Pet.5.c.22. margenoot† 2.Co.13.b.12. 1.Pe.5.b.14. voetnoot1) De nu volgende regels klinken tamelijk kras. Zij hebben ook de aandacht getrokken van Brandt, Historie der Reformatie, I, bl. 163. Het lied komt het eerst voor in ons Lietboecxken, 1563; in dien tijd maar licht reeds in 1551, waarin deze woorden heeten te zijn gesproken, kenden althans in Zuid-Nederland velen het onderscheid zeer goed tusschen de Doopsgezinden en de gewone luthersche of sakramentiste ketterij, bijbelsch maar zonder strenge levenstucht: ten minste dit laatste wordt hun hier door deze wèl strenge Mennisten verweten. Zie ook ‘Herdoopers’ naast ‘Sacramentarissen’ op de plaats, in aanteekening 1 op fol. 18 v^o aangehaald. margenoot+ Fol. 10 r^o. voetnoot1) Nood, droefheid. voetnoot2) Heeft ook intransitieve en reflexieve beteekenis. margenoot‡ Luc.17.a.5. margenoot* Luc.23.e.46. margenoot† Sap.3.a.5. margenoot‡ 1.Pet.1.b.6. margenoot† Luc.13.a.3. margenoot+ Fol. 10 v^o. voetnoot1) Foutief. De andere drukken hebben terecht ‘vier’, de vier reeds geëxecuteerden. voetnoot2) Zonder dat gerechtsdienaars haar vasthielden. margenoot* Mat.10.c.28. Luc.11.a.4. voetnoot3) Verslinden, om het rijm: toch komt het ook in proza voor. voetnoot4) Om zijn zuurdeesem, zijne leer voor haar uit te spreken. margenoot‡ 1.Cor.1.a.4. margenoot+ Fol. 11 r^o. margenoot† Joa.14.b.18. voetnoot1) Verlossen, bevrijden; of: er een einde aan maken. margenoot* Sap.6.a.4. Rom.13.a.1.

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

plaatsen

Gent

datums

1551

lied

Naar de Nederlandse Liederenbank