Noord en Zuid. Jaargang 2

Taal- en Stijlfouten verbeterd.

Schier juist twee jaar pas ¹ na het verscheiden zijner geliefde moeder, slaat zijne wegneming ons Vorstenhuis en onze Natie met te feller smart en zwaarder rouw. ²

Zij Hij, door Wien de koningen regeeren en die den geest der vorsten als druiven afsnijdt ³ in deze dagen van scherpe beproeving ⁴ het Koninklijke Huis en Neêrlands Volk een God van nabij ⁵ en der veelvuldige vertroosting. ⁵

1.	De tijdsbepaling laat in juistheid wel wat te wenschen ‘Pas schier juist’ is eene contradictio in terminis: het is pas twee jaar geleden, dat begrijpen we, maar nu: schier is = bijna dus niet ‘juist’ en toch 't is schier juist, dat onmogelijk is. Ook stond voor schier beter bijna, dat bij maten van allerlei aard 't eenige gebruikelijke is.
2.	De komparatief eischt minstens twee voorwerpen, wier eigenschappen men vergelijkt; de vraag is dus feller dan? zwaarder dan? De figuur is duidelijker aan het begin der zinnen, maar dan zeker zonder te.
3.	De geest is onstoffelijk, druiven zijn stoffelijk en 't ‘afsnijden,’ een beeld aan 't oude heidendom ontleend, geldt wel van de levensdraad, maar nooit van den onstoffelijken geest. Het beeld is smakeloos en onjuist.
4.	Zware beproeving is gebruikelijk; scherpe beproeving of scherp examen was de pijnbank in den goeden ouden tijd.
5.	der veelvuldige vertroosting is een gen. die dient ter bepaling van God; de gelijkgeordende bepaling van nabij is dus ook een genitief. De vraag ligt voor de hand: hoe kan nabij in den genitief staan? Maar al was die uitdrukking nog te verdedigen, dan nog behoorde niet in de eene bepaling een omschreven en in de andere een niet omschreven genitief te staan.

Zij, Hij in den aanhef is ook verre van mooi.

[p. 374]

Er waren 18 leden overleden ongerekend het eerelid N. lees: het eerelid N. niet medegeteld ‘(zijnde). Evenmin als men zeggen kan N. is gerekend evenmin kan men zeggen N. is ongerekend behalve dat 't voorvoegsel on nooit voor het deelwoord van intransitieve verben komt. De reden ligt voor de hand: het deelwoord der transitieve verben kan een toestand aanduiden van den persoon of de zaak, die als onderwerp bij het werkw. staat: ‘De weg is afgebakend’ en gereedelijk zegt men dan ook: ‘De weg is onafgebakend,’ waarbij on even als anders bij adjektieven ook hier bij het deelwoord komt. Dat men niet kan zeggen: ‘Hij is geslapen’ bewijst, dat geslapen niet als adjektief voorkomt en dat dus ongeslapen geen beteekenis heeft. Hetzelfde geldt van ongerekend.

Tal van letterkundigen was^* met hem in aanraking, tal van boeken en tijdschriften zag^* door zijne bemiddeling het licht.

* Was en zag behoorden te zijn waren en zagen dewijl het hoofdbegrip niet is het tal maar de letterkundigen, de boeken; het is alsof er stond: ‘zeer vele letterkundigen etc.

* Was en zag behoorden te zijn waren en zagen dewijl het hoofdbegrip niet is het tal maar de letterkundigen, de boeken; het is alsof er stond: ‘zeer vele letterkundigen etc.