Nieuwe Testament (Zuidnederlandse vertaling)

Hier beghint sente Peetters andere epistole

I

Ic Symon Peter, knecht ende apostel Ihesu Christi, ontbiede hen, die met ons vercregen hebben een gelijc geloeve in der gerechtecheit ons Gods ende des behouders Ihesu Christi, dat gracie ende vrede in u vervult werde in kinnessen ons Heren Ihesu Christi. Also alse alle dinge sijnre godleker cracht, de welke ons gegeven es, die ten levene ende te genedecheiden behoeren, bi kinnessen sgeens, die ons geroepen heeft in sijnre eygendere glorien ende cracht, bi den welken hi u gegeven heeft dalder meeste dierbaerste geloften, op dat gi soudt deilechtech werden der godlekere naturen, vliende die te\brekinge

[fol. 157v]

der begherlecheit, die in de werelt es. Maer sijt onderwerpende alle sorge, ministreert of werct doeget in uwen geloeve ende werct wijsheit in doegeden ende abstinencie in wijsheiden ende gedoechsamheit ocht verdrachlecheit in abstinencien ende goedertierenheit in verdrachlecheiden ende bruederleke minne in goedertierenheiden ende caritate in bruederlekere minnen. Eest dat alle dese dinge sijn met u ende overvloyense u, so en selense u niet ydel setten noch sonder vrocht in bekinnessen ons Heren Ihesu Christi, maer [Cui enim non presto sunt hec: cecus est et manu temptans, obliuionem accipiens purgationis ueterum suorum delictorum] dien dese niet yegewerdech en sijn, die es blint ende becorende metter hant, ende hi es ontfaende vergetenesse der suveringen siere oudere gebreke. Overmids dwelke, bruedere, sijt meer genoech doende, op dat gi mids goede erenstecheit [operam] u moget maken ene seker roepinge ende uut verkiesinge, want dese dinge doende, so en seldi niet sunde doen enegen tijt. Want alsus sal u overvloylec gegeven werden die inganc in den ewegen rike des Heren ende ons behouders Ihesu Christi.

Om dwelke ic u altoes sal beginnen te vermanene, dat gi altoes seker sijt wetende van desen dingen ende dat gi gesteedecht sijt in jegewerdeger waerheit. Want ic acht emmer recht, dat ic u verwecke in vermaningen also lange alsic in desen tabernakel ben, want ic ben seker dat de neder\legginge

[fol. 158r]

mijns tabernakels haestech es, na dat mi onse Here Ihesus Christus bewijst heeft. Maer ic sal geven den werkenden of den wercman, dat hi u dicwile hebbe na mine doot, op dat gi soudt doen gedinkenesse deser dinge. Want wi doen u cont de cracht of de doeget ons Heren Ihesu Christi ende de voer wetentheit, niet na volgende de ongeleerde fabelen, maer wi sijn gemaect scouweren diere groetheit. Want hi ontfinc van Gode den vader eere ende glorie ende alsusteenege stemme viel neder tote heme vander groeter glorien: Dese es mijn geminde sone, in den welken mi behaechde, hoertene. Ende dese stemme hoerden wi van den hemele nederbracht, doe wi waren met hem in den heilegen berch. Ende [Et habemus firmiorem propheticum sermonem: cui bene facitis adtendentes quasi lucerne lucenti] wi hebben een starkere prophetelec sermoen [waert (corr.)], wien gi weldoet merkende als eenre lanternen lichtende in ene donkere stat [ende ghi doet wel dat merkende als ene lanterne lichtende in een donker stat (vervanging corr.)], tote dat de dach in lichte ende de licht dragere geboren werde in uwen herten, dit tierst verstaende dat yegelike prophecie der screfturen niet en werdt uut eygendere bediedenessen. Want de prophecie en es niet enege wile toebracht of gemaect uut mensceleken wille, maer in gegeest vanden heilegen geest, so hebben de heilege menscen Gods gesproken.

II

Also als in den volke waren valsce propheten, al\so

[fol. 158v]

selen onder u sijn logenachtege meestere, die in leiden selen secten der verliesingen, si loechenen des Heren, diese gecocht heeft, ende overleiden hen selven ene haestege verliesinge. Ende vele menscen selen na volgen harre luxurien of weelden, overmids de welke de wech der waerheit sal geblasphemeert werden, ende si selen hen van u geneeren in gierecheiden met geveisden waerden, den welken dat ordeel te hant hier vore niet op en houdt noch hare verliesinge en slaept niet vaste. Want God en spaerde de ingele niet, die sundechden, maer vallende leverde hise getrocken gehouden te werdene in de helle, gepijnt te werdene in den oerdeele. Ende hi en spaerde niet der beginlekere werelt, maer hi behoedde Noe, hem achstere, tot enen boetscapere der gerechtecheit ende in leidde de diluvie in de werelt der ongenedegere. Ende hi verdoemde de stede van Sodomen ende van Gomorren ende in omwerpingen dreefhise in asscen, settende een exempel der geenre, die ongenedechlec doen souden, ende hi verloeste Lotthe den gherechten, die bedruct was vander ongerechter ende oncuusscher wandelingen der quadien, want van aenscouwingen ende van hoerne was hi gerecht, woenende bi den genen, die van dage te dage cruusten de gerechte sie\len

[fol. 159r]

met scalken werken. De Here heeft bekint te verloessene de genedege of goedertierne van der becoringen, ende de scalke heeft hi bekint te verhoudene in den dage des oerdeels gepijnt te

werdene, maer meer den genen, die wandelen na den vleessce in begerten der oncuusscheit ende die versmaden dat heerscap, ende sijn coene hen selven te behagene, ende en ontsien hen niet secten te makene, die blasphemeren daer, waer die ingele, nochtan datse meerre sijn van machte ende van crachte, niet dragen en mogen yegen hen dat eyselec ordeel. Seker [Hi uero quasi uelut irrationabilia pecora, naturaliter in captionem et in perniciem, in his que ignorant blasphemantes in corruptione sua peribunt - Maer dese die alse ongheredende beesten naturlec blasfemerende sijn in dien dinghen die si niet en weten, selen in harre quaetheit vervaren in ghevanghenesse ende verdervennesse (corr.)] dese selen vervaren in natuerleken gevankenessen ende in quaetheiden in harre corrupcien in dien dingen, die si sijn onwetende ende blasphemerende, ende selen ontfaen den loen der ongerechtecheit, ende si sijn achtende etinge of spise des dages, weelden der bevleckingen ende der smetten, ende si sijn vloyende in weeldecheiden, ende si sijn luxurioes met u in haren werscapen, ende [oculos habentes plenos adulterio, et incessabiles delicti, pellicentes animas instabiles] si sijn hebbende oegen vol van overspele ende van onindeleken [onghesadeleken (vervanging corr.)] gebreken, merkende [bedrighende (vervanging corr.)] de ongestedege sielen. Ende si sijn hebbende een verblendt herte van gierecheiden ende si sijn sonen der maledixien. Ende si hebben gedoelt, latende den gerechten wech ende

[fol. 159v]

sijn na gevolget Balaams wech van Bosor, die minde den loen der quaetheit, hi hadde een onderwoerpen stom dier, sprekende met eens menscen stemme te berespingen sijnre sotheit of quaetheit ende verboet de sotheit des propheten. Dese sijn fonteinen sonder water ende nevel, die gejaget es vanden druusschenden wende, den welken sal gehouden werden de donkerheit der demsternessen. Si sijn sprekende ydelheit in hoeverden ende si sijn merkende in begerten der luxurien des vleeschs de gene die allettel vlien, de welke die wandelen in doelnessen, ende si geloven hen vriheit, alse si selve knechte sijn der corrupcien, want van so wien yemen verwonnen es, dies knecht es hi. Want eest dat si sijn vliende de vleckingen der werelt in bekinnessen des Heren ende ons behouders Ihesu Christi, ende werden si weder omwimpelt of omhangen van desen dingen ende si verwonnen werden, so werden hen de echterste gebreke quadere dan de ierste. Want het ware hen beter, dat si niet en bekinden den wech der gerechtecheit dan si na de bekinnesse achterwert keerden vanden heilegen gebode dat hen gegeven es. Want hen gesciet dat proverbium of bispel ter waerheit: De hont heeft hem om\

[fol. 160r]

megekeert te siere spuwingen, ende: De gewasscene soch ter wentelingen der moderen.

III

Alder liefste, ic scrive u dese andere epistele, in der welkere ic verwecke uwe luttere gedachte in der vermaningen, op dat gi herdachtech sijt der heileger waerde der propheten ende der gebode des Heren des behouders ende uwer apostelen, de welke ic voerseide. Ten iersten seldi dat weten, dat in den lesten dagen comen selen bespotteren in bedriechnessen, wandelende na haren properen begherlecheiden ende selen seggen: Waer es de gelofte ochte sijn toecomst? Seker uut dien dat onse vadere geslapen hebben, so gedueren alsus alle dinge van beginsel der creaturen. Maer [Latet enim eos hoc uolentes, quod celi erant prius, et terra de aqua et per aquam consistent Dei uerbo: per que ille tunc mundus aqua inundatus periit] die dat willen, dien es verborgen, dat de hemele tierst waren, ende deerde vanden watere ende biden watere was staende dat woert Gods, biden welken doe die werelt, overvloyende van watere, vervoer. Maer de hemele die nu sijn ende de erde sijn weder geset in dien selven woerde ende sijn verhouden ten viere in den dage des ordeels ende der verliesingen der ongenedegere menscen.

Maer alder liefste, dit een dinc en si u niet oncondech: want een dach vore Gode es alse M jaer ende M jaer al\se

[fol. 160v]

een dach. De Here en vertreecht sine belofte niet, maer hi werct gedoechsamlec om u ende en wilt niet, dat enege vervaren, maer datse alle weder keren te penitencien. De dach des Heren sal toecomen alse een dief, in den welken de hemele selen overliden met groeten storme ende de elemente selen werden ontbonden van groter hitten, maer de erde ende de werke, die in hare sijn, selen verberrent werden. Maer als alle dese dinge ontbonden selen werden, hoedanech behoert u dan te sine in heilegen wandelingen ende genedecheiden, verbeidende ende nakende in der toecomst des daechs ons Heren Ihesu Christi, biden welken de berrende hemele ontbonden selen werden ende de elemente selen beven overmids den brant des viers. Maer wi verbeiden nuwe hemele ende nuwe erde ende sine geloften, in den welken de gerechtecheit woent.

Daeromme, alderliefste, sijt verbeidende dese dinge ende bereidt u of doet genoech, suver ende onbevlect bi heme vonden te werdene in payse ende acht salecheit in de verbeidinge des Heren also als Pauwels, onse alder gemindste brueder, u gescreven heeft na de wijsheit, die hem gegeven

[fol. 161r]

es, also hi sprekende es in allen epistelen, seggende in hen van desen dingen, in den welken somege swaer of substijl sijn te verstane, de welke de ongeleerde ende dongestedege verquaden of verargeren also als si oec doen dandere screfturen te haers selfs verdoemenessen. Hieromme, bruedere, sijt voer wetende ende behoedt u selven, dat gi niet overgeleidt en werdt in doelnessen der onwisere ende dat gi niet uut en valt uut eygender vastheit. Maer wast in gracien ende in bekinnessen ons Heren Ihesu Christi ende sbehouders. Hem si glorie nu ende in den dage der eewecheit. Amen.

Hier es Sente Peters andere epistele uut.

[fol. 161v]