Nieuwe Testament (Zuidnederlandse vertaling)

Argumentum pelagii in epistulam ad romanos

Een <andere> prologe op dier van Roeme epistele alleene

De Roemeinne sijn die, die uten Joden ende uten heidenen geloefden; dese wouden hen deen boven den anderen setten met hoeverdeger bekinnessen. Want de Joden seiden: Wi sijn Gods volc, die hi van begenne gemint heeft ende gevoedt, wi sijn besneden uut Abrahams geslechte, wi sijn neder comen uut enen heilegen geslechte, God es alleene tierst bekint bider joedscap: wi sijn verloest van Egypten met Gods tekenen ende crachte ende wi gingen over de see met droegen voete, doe de seer sware vloede verdronken onse viande. God rechgende ons hemelsch broot in der weldernessen ende al sinen sonen gaf hi hemelsch voetsele. Hi ginc ons vore in den dage ende in der nacht in een columme der wolken ende des viers, op dat hi ons den ongetordenen wech toenen soude. Ende op dat wi swigen alle sine andere weldade die hi bi ons gedaen heeft, so sijn wi allene wert te ontfaenne de wet Gods ende te hoerne de stemme des spre\kens

[fol. 13r]

Gods ende te bekinnenne sinen wille, in welker wet ons Christus geloeft es, ten welken hi oec getuge gegeven heeft, dat hi comen es, seggende: Icken ben niet comen dan ten scapen die verdorven sijn des huus Israels, doe hi u bat honde noemde dan menscen.

Hieromme eest recht, dat gi, die heden dages den afgoden sijt dienende, dien gi van begenne gedient hebdt, ons lieden niet gelijct en werdt, maer gi soudt bat geacht werden uut auctoriteit der wet ende der gewoenten in de stat der vremdere ochte der nuwere? Ende dat selve en hebdi niet verdient, en ware die genedicheit Gods, die altoes melde es, u ontfaen woude tonser na volgingen.

In contrarien antwerden de heidene: Soe gi meerre weldade Gods vertelt, die hi bi u gedaen heeft, so gi u meer bewijst sculderen van meerren sonden, want allen desen dingen hebdi altoes ondancsam geweest. Want metten voeten, daer gi met ginct over de droege see, so speleddi vore dafgode die gi maket, ende metten selven monden, daer gi allettel te vore den Here

[fol. 13v]

met gesongen hadt om de doot uwer weder saken, so yeschti, dat u afgode gemaect worden, ende metten selven ogen, daer gi met te siene plaget die eersame dinge Gods in der wolken ende in den viere, aenscouwedi die afgode, ende dat hemelsce broot was u in verdriete ende in der weldernessen murmureereddi altoes jegen Gode; tote Egypten, daer u God met eenre mogendere hant uut geworpen hadde, so wouddi wederkeren.

Wat wildi meer? Aldus hebben uwe vadere den Here vertorent met so meneger voert roepingen of creetingen, so dat si alle in der weldernessen storven, ende nemmer dan II menscen uut haren outsten en quammer in dlant van geloften. Maer waer toe vermanen wi de oude dinge, als gi die oec niet gedaen en hebdt? Allene hier af en sal u niemen vonnessen, dat gi genaden wert sijt, dat gi den Here, die u geloeft was, altoes metten stemmen der propheten allene niet ontfaen en woudt, maer oec doodet metter alder leeleecster doot, den welken wi te hant geloefden, doe wine bekinden, als ons te voren van hem niet gepredect en was, waer met wi

[fol. 14r]

proeven, dat wi den afgoden dienden niet met verhertheiden der gedachten en was, maer het es te achtene onser onbekindsamheit. Seker dien wi bekint volgen, souden wi sonder twivel wilen gevolcht hebben, hadden wine eer bekint. Maer eest dat gi u verheft van edelheiden des geslechs, alse ochte de na volginge der seden niet meer en maecte sonen der heilegen dan die vleessceleke geboerte. Hier na es te wetene, dat Esau ende Ismael nochtan dat si comen sijn van Abrahams geslechte, nochtan en werden si niet getelt in sinen sonen. Hieromme desen, die dus scouden, sette hen dapostel I rechtere ochte enen middelere ende confiermeerde dat harre ne geen salecheit verdient en hadde met sijnre gerechtecheit, maer hi bewijsde, dat beide die volke wetelec ende swaerlec gesondecht hadden. De Joden, die overmids overgangingen der wet Gode geonneert hadden, ende de heidene, die Gode den makere bekint vander creaturen souden geeert hebben, verwandelden sine glorie in afgode, die metter hant gemaect waren. Ende bewijsde gelikeleke met sere noottorsteger redenen, dat si beide gelijc waren

[fol. 14v]

na gevolget die genedecheit, want hise bewijsde in de selve wet geroepen te werdene ten geloeve Christi. Hieromme veroetmoedechde hise beide onderlinge ende troestese ocht vermanese te vreden ende te eendrechtecheiden.

Hier es dit prologus ute.

Ende hier begent een argument.

De Roemeinne hoeren ochte si sijn deele van Ytalien. Dese sijn voer comen van valschen apostelen ende waren onder den name ons Heren Iesu Christi geleidt in de wet ende inden prop heten. Dese roept dapostel weder ten gewaregen ende ten ewangelileken geloeve, hen scrivende van Athenen.

Hier es dargument ute.