Internationale Neerlandistiek. Jaargang 2010

[p. 5]

[Internationale neerlandistiek - mei 2010]

Thema: Nederlandse partikelbeschrijving in internationaal perspectief
Onder redactie van Ton van der Wouden en Johanneke Caspers
Van de redactie

Het Nederlands is een taal met veel partikels, (meestal) kleine, (dikwijls) hoogfrequente bijwoord- of tussenwerpselachtige woorden met verschillende betekenissen die ook nog eens moeilijk te omschrijven blijken. Een paar voorbeelden: kom eens langs wordt een stuk minder uitnodigend als het partikel eens wordt weggelaten, goed hè verwacht een andere reactie van de hoorder dan goed hoor, en zij maken van rodelen nog een boeiende bezigheid biedt een ander perspectief op rodelen dan de variant zonder het partikel nog. Hoewel de partikels een belangrijke rol vervullen binnen het Nederlandse taalsysteem en taalgebruik, ontbreekt het nog steeds aan een goede beschrijving ervan.

De Nederlandse partikels zijn ook een bekend struikelblok in onderwijs Nederlands als tweede/vreemde taal, en de extramurale neerlandicus wordt voortdurend met de partikelproblematiek geconfronteerd. Vandaar dat Ton van der Wouden en Johanneke Caspers een themabijeenkomst over dit onderwerp hebben georganiseerd op het Zeventiende Colloquium Neerlandicum in augustus 2009 in Utrecht. Doel van deze workshop was, vanuit gecombineerd intra- en extramuraal perspectief de wensen en mogelijkheden in kaart te brengen van de beschrijving van en het onderwijs in de Nederlandse partikels.

De twee initiatiefnemers hadden een interessant en gevarieerd programma opgesteld van intra- en extramurale sprekers van zeer diverse achtergrond, en de belangstelling was overweldigend. Het leek de redactie daarom een goed idee om in een nummer van Internationale Neerlandistiek de schriftelijke weerslagen te publiceren van een aantal van de lezingen die tijdens deze bijeenkomst zijn gehouden.

Johanneke Caspers en Ton van der Wouden bleken bereid om in overleg met de redactie op te treden als gastredacteur. De redactie is hen zeer erkentelijk voor hun inspanningen.

[p. 6]

Arie Pos bespreekt vanuit zijn gecombineerde vertaal- en onderwijservaring de problemen die partikels opleveren voor vertaling naar en vanuit het Portugees.

Willy Vandeweghe rapporteert over onderzoek naar wat er in het algemeen met partikels gebeurt bij vertaling van partikelrijkere naar partikelarmere talen, en omgekeerd. Erna van Balen, Johanneke Caspers en Ton van der Wouden doen verslag van onderzoek naar de verwerving van modale partikels door leerders van het Nederlands als tweede taal, en Ad Foolen houdt de behandeling van partikels in cursusmateriaal Nederlands als tweede taal tegen het licht. In de laatste bijdrage wordt door Ton van der Wouden en Johanneke Caspers de balans opgemaakt van wat we weten over de Nederlandse partikels en van de lacunes die vanuit internationaal perspectief het meest urgent zijn.