Grondwet
Voorstel van de Verein Deutsche Sprache voor een grondwetsartikel: ‘Die Sprache der Bundesrepublik ist Deutsch’
Het debat in Duitsland
In Nederland moet het debat rond de wijziging van de grondwet zich nog ontwikkelen, maar bij onze oosterburen is het al in volle gang. De voorzitter van de Duitse Bondsdag hoopt nog in deze regeringsperiode de verankering van de Duitse taal in de grondwet te verwezenlijken.
Al in april 2005 riep de Verein Deutsche Sprache (VDS) de politieke partijen op om artikel 22 van de Duitse grondwet te wijzigen met het toevoegen van de tekst: ‘Die Sprache der Bundesrepublik ist Deutsch’ (De taal van de Bondsrepubliek is het Duits). De secretaris-generaal van de Duitse CSU Markus Söder nam deze oproep ter harte. Hij wenste in de Rheinische Post van 10 mei 2006 dat het Duits als landstaal van de Bondsrepubliek in de Grondwet (Verfassung) zou worden opgenomen. ‘Het Duits’, zo meende hij, ‘is het basisprincipe voor het samenleven in ons land.’ Verder zei hij: ‘Wij hebben een zichtbaar signaal nodig dat de Duitse taal het hoogste doel van onze integratie-inspanningen moet zijn.’ De afgevaardigde Erika Steinbach van de CDU/CSU in de Bondsdag (Bundestag), de Tweede Kamer of Kamer van Volksvertegenwoordigers van Duitsland, viel Söder bij en benadrukte dat er voor een taalartikel in de Duitse Grondwet in haar fractie veel steun aanwezig was.
In januari 2007 vond er een manifestatie plaats in Berlijn, waar de erevoorzitter van de VDS, de ook in Nederland van de Duitse tv bekende cabaretier en acteur Dieter Hallervoorden, voorstelde om ‘het cultuurgoed van de Duitse taal’ in de grondwet te verankeren. ‘De taal is een belangrijke uitdrukking van onze cultuur’, zei Hallervoorden in zijn toespraak. De voorzitter van de Bondsdag, dr. Norbert Lammert (CDU), wil het Duits in de grondwet verankeren door het aanbrengen van een wijziging in artikel 22. Dat artikel bepaalt nu nog dat de Duitse vlag de kleuren zwart-rood-goud heeft. Het zou al worden uitgebreid met de bepaling dat Berlijn de hoofdstad van de Bondsrepubliek Duitsland is. Een uitbreiding met een taalartikel kan dan mooi worden meegenomen. Het moment voor die verandering is gunstig, vooral ook omdat SPD-voorzitter Kurt Beck en Bondskanselier Angela Merkel met het wijzigingsvoorstel sympathiseren.
Als het aan Lammert zou liggen, was de Duitse taal reeds in de grondwet verankerd. ‘Een gunstig moment hebben wij verpasst’, vertelde hij aan de Westdeutsche Zeitung, ‘Er was onlangs een gedenkwaardige nachtelijke zitting met vertegenwoordigers van de grote coalitie, maar om half vier 's morgens wilde niemand meer nieuwe punten aan de orde stellen - ook niet het punt Duits in de grondwet.’
Lammert zou de grondwetswijziging nog graag in deze regeringsperiode willen aanbrengen.
Er is, zo deelde de persvoorlichting van de Bondsdag mee aan de redactie van Neerlandia, nog geen concrete termijn vastgesteld om de verankering in de Bondsdag te behandelen en er zijn ook nog geen formele voorstellen ingediend.
De voorzitter van de Duitse Bondsdag (Bundestagspräsident) heeft betrekkelijk weinig macht, maar in het staats-protocol volgt hij direct na de president van de Bondsrepubliek en nog vóór de bondskanselier.
CDU en CSU kunnen worden vergeleken met het CDA of CD&V; de SPD met de PvdA of sp.a.