Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 109

[p. 4]

Feest
Algemeen-Nederlands Verbond bestaat dit jaar 110 jaar

Op 27 april 1895 richtte Hippoliet Meert het ‘Algemeen Nederlandsch Verbond’ op, dat na de oprichting in Brussel in zijn woonplaats Gent gevestigd werd. Toen in het noorden, in Dordrecht, nadien een soortgelijke vereniging bleek te zijn opgericht (door Kiewiet de Jonge), fuseerden beide verbonden (1898) en kwam het tot één Algemeen-Nederlands Verbond met het zwaartepunt in organisatorische zin in het noorden. En zo is het gebleven. De Nederlandse en de Vlaamse regering hebben het verbond steeds gesteund, tot staatssecretaris Van der Ploeg in 2000 daaraan een einde maakte. Sedertdien hebben wij er keihard aan gewerkt om nu met toch opgeheven hoofd het 111de levensjaar in te kunnen stappen. We kunnen met wat er is opgebouwd door een betrekkelijk kleine groep mensen echter alleen voort als we eendrachtig samenwerken en ons laten inspireren door het doel van ons bestaan: de gezamenlijke zorg voor onze taal en cultuur aanmoedigen en ondersteunen waar mogelijk.

De vereniging is van oorsprong zeer met de taalontwikkelingen in het zuiden verweven geweest, met de idealen én moeilijkheden van de Vlaamse Beweging, die wat Hippoliet Meerts beweging betrof de Vlaamse eis bekrachtigde dat de eerste taalwetten in België ook toegepast dienden te worden. Het is een merkwaardige gedachte dat wij zo'n dikke honderd jaar later in Europees verband hetzelfde vragen: wij wensen de wettiging van het Nederlands als officiële taal in Europa vooral ook toegepast te zien.

Het ANV nu

Het ANV is thans gevestigd in drie landen: Nederland, België, Zuid-Afrika, en kent verder ‘losse’ leden. Net zo belangrijk als de leden - en de werkgroepen en afdelingen - zijn voor het maatschappelijk functioneren van het ANV de aangesloten verenigingen en officiële instituten. Zeer belangrijk is voor ons ook de aansluiting bij de Nederlandse Taalunie en de Commissie Vlaanderen-Nederland, de centrale instituties waar wij in het verleden zo voor hebben geijverd.

Door geldschenkingen en legaten beheert het ANV enkele fondsen, waarvan het ANV-Visser-Neerlandiafonds het belangrijkste is. Daarnaast zijn door het ANV vanuit het Tijmen Knechtfonds twee leerstoelen De Nederlanden in de Wereld ingesteld (een in Leiden en een in Brussel).

Het tijdschrift Neerlandia, dat in 1896 uitkwam, nu een mooi ogend magazine en ook elektronisch te verkrijgen, is ons aloude uithangbord, tezamen met ons huidige verbindingsmiddel, de weblocatie www.algemeennederlandsverbond.org.

En hoe nu verder?

Toen het ANV 100 jaar bestond en daarbij, in de Grote Kerk in Den Haag, bezoek kreeg van twee vorsten, koningin Beatrix en koning Albert, en politiek Den Haag daarbij prominent aanwezig was, werd meteen duidelijk, waarom het ANV veel kan bereiken, maar ervoor moet oppassen bij de burger niet onbekend te blijven. De pers vroeg zich verbaasd af wat het ANV eigenlijk wel was, men kende de vereniging buiten genoemde politieke en ambtelijke kringen niet. Het Algemeen Dagblad verwoordde deze verbazing nog het best met de kop: De stilste actiegroep van Nederland.

Wie het ANV nader beschouwt, merkt dat deze vereniging alles in zich heeft om in deze tijd van vele ontwikkelingen, van cultuurmenging en taalverwarring de rol te vervullen van culturele voorhoede.

Het ANV is een vereniging, een verbond van mensen die hun taal en cultuur een warm hart toedragen en denken dat het allemaal niet vanzelf gaat en de overheid niet in haar eentje voor alles kan zorgen. Betrokken en georganiseerde burgers zijn dus nodig om de taal en cultuur tussen de twee machtsassen van vandaag, de overheid en het internationale bedrijfsleven, te stutten, op landelijk en op Europees niveau. In kleiner verband hebben onze voorgangers bewezen dat het werkt. Daartoe dienen wij de burgers weer verbonden te krijgen met wat hier tot stand is gebracht, en de nieuwkomers daarin volledig te kennen, in volle waardering voor wat zij aan eigens en waardevols inbrengen.

Een gezamenlijke, kritische kijk op wat er beter kan in onze samenleving, dient daarbij aanwezig te zijn en wij zouden daarvan het platform moeten blijven.

Warm ondersteunen en kritisch volgen, dat is al gedurende 110 jaar het adagium van het ANV.