[Persbericht]
Herziening Woordenlijst Nederlandse taal
Zorgen voor gebruiksvriendelijkheid en continuïteit
In oktober 2005 verschijnt de herziene editie van de Woordenlijst Nederlandse taal, ook bekend onder de naam Groene Boekje, tien jaar na de publicatie van de eerste editie. Al in 1994, ruim een jaar vóór het verschijnen van die eerste editie, hebben de ministers van de Nederlandse Taalunie besloten dat er om de tien jaar een herziene uitgave zou komen. De herziening moet ervoor zorgen dat het woordbestand actueel blijft. De Nederlandse Taalunie wil met de herziene Woordenlijst de continuïteit en bruikbaarheid van de bestaande officiële spelling waarborgen. Daarbij is vooral ook gekeken naar mogelijkheden om de gebruiksvriendelijkheid te verbeteren.
De nieuwe uitgave zal in een aantal opzichten van de bestaande verschillen. Toch gaat het niet om een spellinghervorming. De officiële voorschriften uit 1995-1996 blijven van kracht. Dat geldt ook voor de spelling van de bastaardwoorden, het gebruik van de tussenletters -e-, -en- en -s- in samenstellingen en het gebruik van de zogenaamde diakritische tekens, zoals liggend streepje, apostrof en trema. De spellinghervorming van tien jaar geleden betrof uitsluitend die onderdelen. Het enige verschil nu is dat de uitzondering voor samenstellingen met een dierennaam als eerste lid en een plantkundige aanduiding als tweede woord komt te vervallen. Het gaat om woorden zoals paardebloem. Zulke woorden worden maar zelden gebruikt, maar blijken wel voor onzekerheid te zorgen, vooral in gevallen als muize(n)tarwe tegenover muizenval en kreefte(n)sla tegenover kreeftensoep.
Ook is gebleken dat de voorschriften soms onvoldoende uitsluitsel geven. Het betreft aspecten als hoofdletters, afkortingen, leenwoorden uit het Engels en Frans, en de vervoeging van werkwoorden zoals faxen en deleten. De nieuwe editie brengt hierin verbetering. De praktijk van de afgelopen tien jaar heeft aangetoond dat het publiek hieraan grote behoefte heeft. Bijna de helft van alle spellingvragen aan taaladviesdiensten gaan over zulke kwesties.
Een belangrijk verschilpunt met de bestaande editie vormt de tekst van de leidraad, waarin de voorschriften en principes van de Nederlandse spelling worden beschreven en uitgelegd. Er is gekozen voor een nieuwe tekst, die beter aansluit bij de behoeften van de gewone taalgebruikers. De tekst bevat veel meer voorbeelden en maakt waar mogelijk handig gebruik van schema's en overzichten. Ten slotte zal de tekst via een gedetailleerdere indeling en een trefwoordenregister beter worden ontsloten.
Ook het woordbestand van de Woordenlijst ondergaat enkele wijzigingen. De belangrijkste is dat lange rijen van samenstellingen met hetzelfde eerste lid zullen worden geschrapt en vervangen door enkele voorbeelden. Deze samenstellingen bevatten nooit spellingproblemen, bijvoorbeeld de tientallen ingangen met geld- als eerste lid (geldbedrag, geldsom e.d.). De vrijkomende ruimte wordt gedeeltelijk opgevuld door opname van ingangen die niet vaak in het gewone taalgebruik voorkomen en wel spellingproblemen bevatten. De Woordenlijst zal daardoor wat minder ingangen bevatten en toch meer richting geven.
De Nederlandse Taalunie werkt bij de voorbereiding van de nieuwe editie nauw samen met makers van andere producten die als gezaghebbende spellingbronnen door het grote publiek worden geraadpleegd, zoals woordenboeken en spellingcheckers. Hierdoor zullen alle regels, voorbeelden en ingangen in deze producten overeenstemmen met de letter en geest van de officiële spelling, in het belang van eenheid en duidelijkheid voor de taalgebruikers. De taalproducten die bij de samenwerking met de Taalunie betrokken zijn, zullen desgewenst een merkteken kunnen voeren waaruit blijkt dat ze met de officiële spelling overeenstemmen.
Linde van den Bosch
algemeen secretaris
15 december 2004
Auteursrechtelijk beschermd