Ik kom van ...
Frans Debrabandere
In veel dialecten komt een zegswijze voor als ‘ik kom van ..., kom je van ..., hij komt van ...’, met de betekenis ‘ik weet nergens van’, ‘val je uit de lucht’, ‘hij doet alsof’ ...
Heel bekend is in West-Vlaanderen van Kanegem komen ‘doen alsof zijn neus bloedt, zich van den domme houden’. Kanegem is een dorpje bij Tielt in West-Vlaanderen. Er zijn een paar naamverklarende sagen over in omloop. In zijn ‘Gents Woordenboek’ schrijft Lievevrouw-Coopman: ‘Twee tempelridders, wier huis gevestigd was tusschen Ruiselede en Caneghem, hadden den pastoor der laatst genoemde gemeente vermoord en trokken na den moord, langs een omweg, naar huis. Onderweg ontmoetten zij een boer die hun de moord vertelt. Hoe, roepen de ridders, is er te Caneghem een moord gedaan? Wij komen van Caneghem en niemand heeft ons daar iets van gezegd.’ Een andere versie vertelt van een man die uit Kanegem komt en gearresteerd wordt, want verdacht van de moord. Hij reageert met ‘Ik komme van Kanegem en 'k en wete van niet’. Hij komt van Kanegem betekent dan ook zoveel als ‘Hij valt uit de lucht’ of ‘Hij doet alsof zijn neus bloedt’. In Kortrijk zeggen ze evenwel Kom je van Templeuve? Templeuve, in het Kortrijks als tampluf uitgesproken, is een dorpje in Henegouwen. In Oost-Vlaanderen is de uitdrukking bekend: van Gaver komen.
In Frans-Vlaanderen tekende Cyriel Moeyaert de zegswijze op: je moe je nie gebaren van Kappel en met Kappel wordt Sint-Silvesterskappel in Frans-Vlaanderen bedoeld.
Over Bruinisse (Schouwen-Duiveland) wordt gezegd: Ik komme van Bruu in weete van niks.
Bekend is ook nog: hij komt van Lillo. Lillo is nu een stadsdeel van Antwerpen. En weer volgens Lievevrouw-Coopman betekent de Gentse zegswijze hij komt van Hoboken ‘hij is een dwaas’.
Wie kent meer dergelijke zegswijzen, zowel in België als Nederland? Stuur ze ons, we publiceren ze in een volgend nummer.
Auteursrechtelijk beschermd