Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 108

[p. 14]

Kroniek-kort

Voordrachten AKO-Literatuurprijs 2004 bekend gemaakt

Onlangs werd de shortlist van de AKO-Literatuurprijs 2004 bekend gemaakt. De jury koos de volgende zes boeken: Buiten is het maandag van Bernlef, Het wonder werkt van Pam Emmerik, Ter navolging van Kees 't Hart, Paravion van Hafid Bouazza, De asielzoeker van Arnon Grunberg en Het grote baggerboek van Ilja Leonard Pfeijffer.

Alle shortlist-auteurs zijn Nederlanders. Vijf Vlaamse schrijvers hadden de longlist (25 titels) gehaald: Kristien Hemmerechts (De laatste keer), Yves Petry (De laatste woorden van Leo Wekeman), Leo Pleysier (De trousse), Annelies Verbeke (Slaap!) en Peter Terrin (Blanco).

De AKO-jury 2004 wordt voorgezeten door Paul Rosenmöller. Wie de winnaar 2004 is, vernemen we op 22 oktober.

Universiteit Zeeland geopend door koningin Beatrix

Op 31 augustus jongstleden opende koningin Beatrix officieel de nieuwe Universiteit Zeeland. De universiteit, beter bekend als de Roosevelt Academy, is gevestigd in het vroegere stadhuis van Middelburg. De Roosevelt Academy is in de opstartfase bewust kleinschalig gehouden (maximaal honderdtachtig studenten) en heeft een internationaal karakter, wat in de huidige fase betekent dat de onderwijstaal Engels is. Eenderde van de studenten en ongeveer de helft van de zestig hoogleraren en docenten zijn buitenlander. Alle academische disciplines worden aangeboden. De opleiding bestaat uit drie studiejaren en levert een bachelortitel op. Met deze bachelorgraad kunnen de afgestudeerden verder studeren aan om het even welke Nederlandse, Vlaamse of buitenlandse universiteit. Over enkele jaren zou de nieuwe universiteit ongeveer zeshonderd studenten moeten tellen. De Roosevelt Academy is opgericht door de Universiteit Utrecht, in samenwerking met de Hogeschool Zeeland (Vlissingen), met de steun van de provincie Zeeland, het ministerie van OC&W, de gemeente Middelburg en het bedrijfsleven. De deken van de universiteit is professor Hans Adriaansens.

Veel afko's in de succesvol samenwerkende christelijke boekenbranche

De Stichting Samenwerkende Christelijke Boekhandels (SCB) vatte in 1994 het plan op om structureel aandacht te gaan besteden aan het bevorderen van goede, christelijke kinderboeken.

In eerste instantie ging de SCB voor dit project een samenwerkingsverband aan met de Vereniging Bijbel en Onderwijs (B&O). Een jaar later kwam het Christelijk Lektuur Kontakt (CLK) erbij. In 1996 werd de Werkgroep Christelijke Kinderboeken (WCK) opgericht, met daarin een vertegenwoordiging van SCB, B&O en CLK. Vanaf 1999 participeert de Internationale Bijbelbond (IBB) in de Werkgroep, in plaats van de Vereniging B&O.

In 2004 zijn er actieboeken (Yep, Fluiten op het strand en Toontje hoger), een werkmap en een actie-cd. Tussen 29 september en 26 november trekken in een Toontje-Hogerconcerttour Elly & Rikkert, Marcel & Lydia Zimmer, Lee Ann Vermeulen en een kindergroep door Nederland. Alles in het teken van de Kinderboekenmaand 2004.

Toontje hoger

Het thema voor de Christelijke Kinderboekenmaand 2004 is ‘Toontje hoger’. De actiemaand is op zaterdag 18 september 2004 begonnen tijdens de jaarlijkse CLK-boekenbeurs. Het thema Toontje hoger heeft natuurlijk rechtstreeks te maken met muziek, maar verwijst tevens naar de hemel (hogere sferen) en naar God. De Christelijke Kinderboekenmaand is een activiteit van de Werkgroep Christelijke Kinderboeken.

Deze wil het schrijven, uitgeven, verkopen en lezen van christelijke kinderboeken stimuleren.

De Christelijke Kinderboekenmaand is al een aantal jaren een succes in de christelijke boekenbranche. In 2003 werden alle actieboeken uitverkocht en moest er zelfs op het laatste moment worden bijgedrukt. De nieuwe actieboeken van 2004 werden geschreven door Sylvia van den Heede, Lijda Hammenga en Bram Kasse. Tijdens de actiemaand verschijnt een nieuwe kinder-cd met de gelijknamige titel ‘Toontje hoger’, samengesteld door Marcel Zimmer. Bij de cd verschijnt ook een muziekboek, zodat men de liedjes in de klas of zondagsschoolgroep kan aanleren.

Werkmap

Voor basis- en zondagscholen verschijnt er een thematische werkmap, die door Vrouwke Klapwijk is samengesteld. Deze educatieve werkmap helpt scholen om de kinderen op een educatieve en leesbevorderende wijze bij het thema te betrekken. Vrouwke Klapwijk is kinderboekenauteur en heeft een adviesbureau op het gebied van kinderboeken.

Voor meer informatie: www.christelijkekinderboeken.nl

[p. 15]

Grote Theaterfestivalprijs 2004 voor Eric De Volders Toneelgroep Ceremonia

Op 8 september 2004 ontving de Vlaamse theatermaker Eric De Volder met zijn Toneelgroep Ceremonia de Grote Theaterfestival Prijs 2004 voor de voorstelling Achter 't eten. De prijs is goed voor een bedrag van tienduizend euro. De Volder is artistiek leider van Toneelgroep Ceremonia sedert 1992. Tijdens de uitreiking van de Vlaamse Cuituurprijzen eerder dit jaar sleepte De Volder al de driejaarlijkse Prijs voor Toneelliteratuur en de Prijs voor Podiumkunsten in de wacht.

Nederlandse zanger-liedjesschrijver Bram Vermeulen overleden

Op 4 september 2004 overleed onverwacht de Nederlandse zanger-liedjesschrijver, programmamaker en gewezen cabaretier Bram Vermeulen. Vermeulen was zevenenvijftig jaar Jong. Hij stierf in zijn slaap, tijdens zijn laatste vakantiedag in Toscane.

Van 1968 tot 1979 was Bram Vermeulen de kompaan van Freck de jonge in de cabaretgroep Neerlands Hoop. Nadien werd hij popmuzikant, acteur en televisiemaker. In 1988 brak hij door als zanger-liedjesschrijver, in het Nederlands, met de plaat Rode wijn. Al in 1989 volgde de plaat Dans met mij. Vermeulen toerde met zijn concertprogramma's door Nederland en Vlaanderen. In de jaren 1990 schreef hij ook enkele boeken.

Bram Vermeulen oogstte in Noord en Zuid grote waardering, inclusief een aantal prijzen en onderscheidingen. Zo ontving hij in 1994 van toenmalig Vlaams cultuurminister Hugo Weckx een onderscheiding voor zijn bijzondere bijdrage tot het Nederlandstalige lied.

Met zijn diepgaande, gevoelige chansons is Vermeulen vooral in Vlaanderen zeer geliefd geworden. Dat de Vlaamse krant De Morgen op 6 september jongstleden twee pagina's aan hem wijdde, is een veelzeggende getuigenis van de status van Bram Vermeulen in Vlaanderen.

Bram Vermeulen

Martinus Nijhoffprijs 2004 voor Duitse Waltraud Hüsmert

De Martinus Nijhoffprijs 2004 gaat naar de Duitse vertaalster Waltraud Hüsmert. Hüsmert vertaalde werk van onder anderen Willem Elsschot, Hugo Claus, Thomas Rosenboom en Willem Frederik Hermans in het Duits. Aan de prijs is een bedrag verbonden van vijftigduizend euro.

De Nijhoffprijs, een initiatief van het Prins Bernhard Cultuurfonds, wordt op 11 november uitgereikt in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.

Naam Vlaams-Nederlands Huis gezocht en gevonden met prijsvraag

Via een prijsvraag in het Nederlandse dagblad Sp!ts en de Vlaamse krant Metro is gezocht naar een passende naam voor het Vlaams-Nederlands Huis in Brussel. De jury bestond uit de Vlaamse minister van Cultuur, de Nederlandse staatssecretaris van Cultuur, de intendante van het Huis, een redacteur van Sp!ts en een Metro-redacteur.

Pre-intendant mevrouw Greetje van den Bergh wilde graag een naam die meteen duidelijk maakt waar het Huis voor staat, het liefst een passende Nederlandse term of persoonsnaam, maar een die ook voor anderstaligen uitspreekbaar is. En wat is het geworden?

deBuren is de officiele naam van het Nederlands-Vlaams Huis. Een gezellige, movie, uitnodigende naam, die al rekening houdt met de onverbiddelijke opmars van het elektronisch spellen. De Zweden deden dat overigens al lang voor het computertijdperk: huset.

[p. 16]

VTM en Tros onderzoeken of gezamenlijke Nederlandse commerciële zender kan

De Vlaamse televisiezender VTM en de Nederlandse collega-omroep Tros hebben een onderzoek opgezet om na te gaan of het mogelijk en haalbaar is om samen in Nederland een commerciële zender op te richten. VTM is een commerciële omroep en de Tros maakt deel uit van de Nederlandse openbare omroep. Maar de Nederlandse staatssecretaris Medy van der Laan is van plan de publieke omroep te reorganiseren. Ze zou de opdracht van de publieke omroep willen beperken tot educatieve en culturele televisie. In dat geval zou de Tros, die nu al dicht in de buurt komt van de commerciële televisie, vrijwel zeker sterk ingeperkt worden. Daarom wil de Tros nu al onderzoeken of ze uit het publieke omroepbestel kan stappen. VTM zou de Tros dan aan de nodige extra programma's kunnen helpen en zelfs kunnen participeren in de nieuwe commerciële zender.

Verwacht wordt dat de Nederlandse regering begin volgend jaar haar standpunt inzake de herziening van het omroepbestel bekend maakt.

Manifest
‘Naar een nieuwe BeNeLux’

Nu het Benelux-verdrag van 1958 in 2010 ten einde loopt, dienen we ons te gaan bezinnen over de toekomst van de Benelux. In economisch opzicht is zij door de Europese integratie inderdaad achterhaald. Maar in politiek opzicht kan zij een nieuwe toekomst tegemoet gaan. Een nieuwe taak dient zich aan, te weten: in de zich uitbreidende Europese Unie onze krachten te bundelen in een hecht politiek samenwerkingsverband, dat ons in staat stelt als een politieke eenheid op te treden bij de onderhandelingen binnen de Europese Unie en zo, met andere kleine lidstaten, een tegenwicht op te bouwen tegen de politiek van de grote lidstaten.

Zonder een nieuwe Benelux zoals hierboven bedoeld, zullen we steeds meer naar het pijpen van de grote lidstaten moeten dansen, zoals de Belgische oud-premier Leo Tindemans de afgelopen jaren niet moe werd te betogen.

Zodra de machtsvraag in de Europese Unie aan de orde komt, moeten we als Benelux-landen met één stem leren spreken, zoals Eurocommissaris Frits Bolkestein herhaaldelijk beklemtoond heeft. Die ene stem heeft inmiddels evenveel politiek gewicht gekregen als die van grotere lidstaten. Juist in een zich uitbreidende EU is het van belang de politieke samenwerking binnen de Benelux te intensiveren en daarbij ook meer strategische onderwerpen onder ogen te zien.

De Benelux dient het voortouw te nemen tot zo'n politieke krachtenbundeling en zodoende andere kleine lidstaten te inspireren dat voorbeeld te volgen. Ten denken valt hierbij bijvoorbeeld aan bestaande overlegstructuren zoals die tussen de Scandinavische landen en de zogenaamde Visegrad-staten die eveneens verder geintensiveerd zouden moeten worden.

Met dit Manifest roepen de initiatiefnemers de betrokken regeringsinstanties in België, Nederland en Luxemburg op de nodige stappen te ondernemen om de politieke en juridische voorwaarden te scheppen ter vervanging van de huidige primair economische Benelux door een politieke Benelux.

De Benelux-landen nemen een unieke geopolitieke plaats in Europa in. Het was de Benelux die de inspiratie vormde voor de grondleggers van de EU, toen zij het Verdrag van Rome ondertekenden. Door zich in de EU te verenigen zullen de Benelux-staten opnieuw aanknopen bij deze pioniersrol. En zo krijgen zij een ‘grandeur’, die nu eens nier gebaseerd is op brute politieke, militaire of economische macht, maar wel op het leveren van toekomstgerichte oplossingen voor het bij elkaar brengen van de Europeanen.

Benelux = Europa = eenheid in verscheidenheid

Prof. em. dr. S.W. Couwenberg, Erasmus Universiteit Rotterdam

Prof. em. dr.H. Gysels, Universiteit Gent