Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 108

[p. 23]

ANV-Nieuws
Leden ANV buigen zich over de valkuilen van de spelling
Pauline Beernink

Er werd nog heftig gediscussieerd over de n-kwestie, de spelling-Marchant passeerde de revue, het Groene boekje ontbrak evenmin voor de moeilijke woorden en voor alle zekerheid werd op de valreep nog Van Dale geraadpleegd voor de echte twijfelgevallen. Het leek wel of de leden van het Algemeen-Nederlands Verbond, die gehoor hadden gegeven aan de uitnodiging van de afdeling Zuid-Holland om gezamenlijk deel te nemen aan het Groot Dictee der Nederlandse Taal op het hoofdkantoor in Den Haag, op moesten voor een zwaar examen.

De veertiende editie van het Groot Dictee der Nederlandse Taal werd op 15 december traditiegetrouw afgenomen in het gebouw van de Eerste Kamer waar, naast winnaars van de voorrondes uit Nederland en België, ook tal van prominenten hun kennis van de Nederlandse taal toetsten.

Op kleine schaal, maar daarom zeker niet minder serieus bogen zo'n twintig leden van het Algemeen Nederlands Verbond zich in de Jan van Nassaustraat over de valkuilen der spelling.

Toen op het speciaal voor de gelegenheid gehuurde beeldscherm nieuwslezer Philip Freriks verscheen en de tekst van het dictee op de hem zo eigen manier begon voor te dragen - de titel luidde dit jaar ‘De hittegolf’ - knikten de deelnemers elkaar nog bemoedigend toe. Dit moest goed te doen zijn. Sterker nog, dit beloofde waarachtig een dictee te worden met een gering aantal fouten.

Het geheel kreeg een officieel tintje doordat een verslaggever van het Haagse radiostation West ter plekke was om de taalkundige verrichtingen van de deelnemers te verslaan. De sfeer was daarbij ook nog eens uitstekend. De inwendige mens was kort voor aanvang versterkt in de vorm van een oer-Hollandse (met verbindingsstreepje en Hollands met hoofdletter) maaltijd: snert met roggebrood en spek. En al waren de zenuwen hier en daar toch wat gespannen, er werd nog lacherig aan de verslaggever gemeld dat het wel meeviel. ‘Meer dan twintig fout zal het echt niet worden’, klonk het hoopvol.

Uitslag

De uitslag viel dan ook voor de meesten bitter tegen. Het gemiddelde aantal fouten bleek rond de 28 te liggen. En dat fraaie gemiddelde was ook nog eens te danken aan een fabuleuze score van een vrouwelijke kandidate. Zij bleek de beste spelster onder de ANV'ers met slechts elf fouten.

Instinkers als ‘bij tijd en wijle’ en het vrijwel bij elk dictee terugkerende ‘ten langen leste’ bleken geen moeilijkheden opgeleverd te hebben. Er was echter stof te over voor het voeren van verhitte discussies, want dat het onhollands is zónder en on-Nederlands mét verbindingsstreepje, dat een ‘havo-leerling’ met een kleine h wordt geschreven, ‘zenit’ weer zonder h en ‘goedbeschouwd’ opeens aan elkaar geschreven hoort te zijn, over dat soort uitzonderingen kon men het absoluut niet eens worden.

‘En rigoureuze klimaatschommelingen bestaan al helemaal niet’, mopperde een deelnemer en illustreerde zijn taalkritiek met een aardig voorbeeld: ‘De regering treft rigoureuze maatregelen, in dat geval kun je spreken van rigoureus. Maar rigoureuze klimaatschommelingen bestaan echt niet. Hetzelfde geldt voor het ternauwernood verspreiden. Dat is evenmin correct taalgebruik.’

Ook het feit dat de, al dan niet zonovergoten, ‘pinksterdag’ met een kleine p dient te worden geschreven, wilde er bij de aanwezigen niet in. Terwijl de meningen ook verdeeld waren over indiaans met een kleine i en langoest met oe.

‘Ja, zo wil het wel. Dan kom je wel aan een fors aantal fouten’, was de mening van velen.

Het gemiddelde aantal fouten van de leden lag, zoals reeds vermeld, rond de 28. Zeker geen slechte score en zeker geen tragisch resultaat, zoals de veertiende editie van het Groot Dictee door juryvoorzitter Henk Vonhoff werd genoemd.

Als we de uitkomst vergelijken met het landelijk gemiddelde van 39, mogen de leden van het Algemeen-Nederlands Verbond beslist niet ontevreden zijn. Om maar in de trant van het Groot Dictee te blijven, waarvan de laatste vijf woorden luidden: ‘Het is ook nooit goed!’

Meer over het Groot Dictee der Nederlandse Taal elders in dit blad.