Recensies
De Antillen in het nieuws
Henk Waltmans Een koninkrijk met de West. Hoofdstukken uit de politieke geschiedenis van de Nederlandse Antillen en Aruba 1634-2000.
ISBN 90-807060 -2-7/NUGI 64b
Prijs € 15,95
Vijf kleine eilanden in de Caraïbische Zee vormen tezamen de Nederlandse Antillen. Vroeger waren het er zes, maar sinds kort is Aruba een apart onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden geworden. De zes eilanden zijn de laatste resten van het Nederlandse overzeese imperium.
Het is voor buitenstaanders allemaal moeilijk te begrijpen. Tot die buitenstaanders behoort een meerderheid van de Nederlanders. Een Curaçaose premier die geen Nederlands wil spreken (en het ook nauwelijks kan), eilanden die totaal geen eenheid vormen, zo af en toe een roep om onafhankelijkheid, veel problemen met uit de Antillen naar Nederland gestuurde jongeren die thuis niet wilden deugen, een omvangrijke drugssmokkel, niet sluitende begrotingen die bodemloze putten blijken te zijn waar miljoenen aan Nederlands geld in verdwijnen, waarna iedereen luidkeels uitgescholden wordt voor neokolonialist wanneer hij of zij over de bestedingen van die gelden iets meent te moeten zeggen.
Vergaande onwetendheid van de problematiek op de Antillen maakt dat de ene parlementaire delegatie na de andere de Antillen bezoekt. Ten prooi aan steeds meer tegenstrijdige informatie keren de heren terug. Een de Antillen zeer welgezinde Nederlandse parlementariër (geen protestantse noorderling, maar een katholieke Limburger) heeft dit opgemerkt:
Ik heb vaak de behendigheid bewonderd waarmee Arubaanse en Antilliaanse politici in staat blijken de actoren in Nederland - ministers, staatssecretarissen en kamerleden en leden van adviesorganen - tegen elkaar uit te spelen.
Om de zaken nog ingewikkelder te maken: de betrekkelijk kleine groep van mensen in Nederland die bij de Antillen betrokken is zonder daarbij zakelijke belangen te hebben, heeft allerminst een eenduidige visie over de vraag welke oplossingen op korte en lange termijn aan de problemen een einde zouden kunnen maken.
Vijfentwintig jaar geleden was dit nauwelijks een vraag. Het Statuut van 1954 gold als verouderd en de Antillen moesten onafhankelijk worden. De enige vragen waren of de eilanden één geheel moesten blijven en welke banden uiteindelijk de drie Benedenwindse eilanden (Aruba, Bonaire en Curaçao) zouden krijgen met het nabijgelegen
Willemstad 1982. De schipbrug met op de achtergrond Punda.
Venezuela. De rampzalig verlopen onafhankelijkheid van Suriname heeft hieraan veel veranderd. Hoewel Suriname in veel opzichten een totaal ander land is met geheel andere problemen, was dit voorbeeld krachtdadig genoeg om deze optie naar de achtergrond te doen schuiven. Door het optreden van broer en zus Godett is slechts schijnbaar deze gedachte nieuw leven ingeblazen.
Een bestendiging van het rammelende Statuut uit 1954, waar velen in Suriname met heimwee naar terugkijken, lijkt voor de Antillen nog het meest reëel. Van meer visie getuigen de dit jaar uitgesproken gedachten van de Antillen een overzeese provincie of overzeese gemeenten te maken naar het voorbeeld van enkele restanten van het Franse overzeese imperium. Deze geluiden waren gelijktijdig te horen op Curaçao en in Nederland. In Willemstad was het Stanley Brown, in 1969 een strijder voor onafhankelijkheid en bentgenoot van de vader van de huidige premier Godett. In Nederland was het iemand die zich gewoonlijk sterk afzijdig houdt van de politiek en dat op grond van zijn nauwe relaties met het staatshoofd ook moet doen, te weten mr. Pieter van Vollenhoven. Beide heren hebben hiermee ver hun nek uitgestoken en verdienen alleen daarom al veel respect. Het is een visie die niet getuigt van de wens politieke carrière te maken of populair te worden. De heren Brown en Van Vollenhoven hebben weinig handen op elkaar gekregen. Volstrekt onzakelijke, op emotionele ressentimenten berustende anti-Nederlandse gevoelens binnen de Antilliaanse gemeenschap, zowel op de Antillen zelf als in Nederland, en daarnaast desinteresse, onwetendheid en toenemende irritatie over zich in Nederland misdragende Antillianen die geen woord Nederlands kennen, maken het tot een weinig populair idee. Verrassend genoeg is het echter niet weggehoond, waarmee de status van de verwoorders misschien evenveel te maken
Auteursrechtelijk beschermd