‘Onder invloed’
Van onze correspondent op de grens, Eelco De Bodt, Roosendaal
Onlangs werd een Nederlandse universiteitsdocente gemolesteerd door een activistenclubje dat strijdt voor het behoud van het echte authentieke Nederlands. De docente was in een Roosendaals café onder invloed aangetroffen... onder invloed van het Engels! De feiten dateren al van 2 weken geleden, maar werden pas nu bekend.
De hoofddocente uit Nederland zat met enkele collega's uit Vlaanderen te vergaderen in een Roosendaals café. Zoals bekend is Roosendaal vanwege zijn ligging de plaats bij uitstek voor ‘gemengde’ vergaderingen: vergaderingen van Nederlanders en Vlamingen. Uiteraard werd er tijdens de vergadering een en ander genuttigd. Aan het eind van de vergadering stelde de Nederlandse voor om ‘op zijn Hollands’ te betalen.
De Vlamingen keken haar niet-begrijpend aan. Zij kenden de uitdrukking ‘op zijn Hollands’ uit het - door een Vlaming gemaakte - woordenboek van Verschueren in de betekenis ‘degelijk’. Maar dat kon hier niet bedoeld zijn. Wat bedoelde ze wel? Tijd om uitleg te vragen kregen ze evenwel niet. Op dat moment bestormden enkele leden van het actiecomité ‘Eigen taal eerst’ het vergadertafeltje. Zij brachten de docente slagen en verwondingen toe en beschuldigden haar van ‘misdaden tegen de Nederlandse taal’. Onder het roepen van kreten als ‘weg met dat verdomde vertaalde Engels’ werden zij even later door de politie - die gelukkig in de buurt was - afgevoerd. De docente kon, na verzorging in het plaatselijke ziekenhuis, terugreizen naar haar woonplaats.
Uit verhoren door de politie bleek achteraf dat de groep activisten tegen de docente opgetreden was, omdat zij had voorgesteld ‘op zijn Hollands te betalen’. Dat zou een ‘slechte’ vertaling zijn van het Engelse ‘go Dutch’, hetgeen inhoudt dat ieder voor zichzelf betaalt, oftewel dat ieder zijn eigen deel betaalt. Maar die zogenaamde vertaling ‘op zijn Hollands’ is geen idiomatisch Nederlands. Wellicht gebruikte de docente dat vertaalde Engels onbewust, omdat aan de Nederlandse universiteiten al een aardig mondje Engels gesproken wordt zodat het Nederlands er de sporen van draagt. Daarom vonden de activisten dat ze moesten optreden, vooral ook omdat het gebruik van de uitdrukking opgevat kan worden als belediging van het Nederlands, en bovendien van de Nederlanders als bevolkingsgroep: er wordt immers gespot met de Nederlandse mentaliteit van zuinigheid.
De activisten willen blijkbaar ook vechten tegen het beeld dat ‘Dutch’ oproept en ijveren ervoor om uit de Engelse Van Dale uitdrukkingen te laten verwijderen met ‘Dutch’ in negatieve zin, bijvoorbeeld: Dutch comfort (schrale troost), Dutch gold (klatergoud), Dutch treat (feestje/uitstapje waarbij ieder voor zich betaalt), enzovoorts.
Gelukkig voor de activisten is in het Groot encyclopedisch woordenboek van Verschueren ‘op z'n Hollands’ opgenomen in een positive betekenis, namelijk ‘degelijk’. Blijkbaar heeft die betekenis te maken met ervaringen uit de 17e eeuw. Nederland had in die tijd een bloeiende kolonie in Noordoost-Brazilië en Holandes stond - en staat - er gelijk aan ‘degelijk’. Ook nu nog kent men in Brazilië de uitdrukking Obra dos Holandeses: ‘eersteklas werk’...
't Is te hopen dat de activisten ook die positieve geluiden opvangen!
Auteursrechtelijk beschermd