De ervaring van een student
Eindcijfer met 1,5 punt opgehoogd
● Jeroen van den Burg
In het eerste trimester van ons eerste cursusjaar Informatica kregen wij het vak Telematica: systemen en toepassingen gedoceerd.Tot onze grote verbazing werden de hoorcolleges ondersteund met Engelse sheets (vol spelfouten) en werd er in het Nederlands uitleg bij gegeven. Dat leidde tot verwarring en die werd alleen maar groter toen bleek dat wij voor het vak drie opdrachten moesten inleveren in het Engels, maar dat ze weer in het Nederlands gecorrigeerd werden.
Op onze universiteit - de Universiteit Twente - gebruiken wij een onlinesysteem, Teletop genaamd, waarop elk vak zijn eigen pagina heeft voor nuttige informatie. Er was ook een mogelijkheid voor een discussie met andere studenten en die puilde, in tegenstelling tot vele andere vakken die ook een dergelijke discussiemogelijkheid hadden, uit met berichten over deze kwestie.
De Twee hoofddocenten besloten het tentamen, ondanks de vele protesten van de studenten, toch in het Engels te geven wat uitliep op een totale mislukking: vragen werden verkeerd geïnterpreteerd en studenten konden maar moeilijk de antwoorden formuleren. Uiteindelijk heeft 72,3% van de studenten het vak gehaald, nadat het eindcijfer met 1.5 punt was opgehoogd.
Zoals bovenstaande tekst al illustreert, wordt Engels steeds vaker toegepast zonder expliciete reden. Zeker in het propedeusejaar is het gebruik van Engels volgens mij totaal onnodig. Het propedeusejaar bestaat grotendeels uit introductievakken en er is genoeg Nederlandse kwaliteit aanwezig om die te doceren. Verder is het niveauverschil, vooral bij technische studies, tussen de middelbare school en de universiteit tamelijk groot en vormt het gebruik van Engels alleen nog maar een extra struikelblok. Dat heb ik zelf vooral ervaren bij een wiskundevak dat werd gegeven door een Engels sprekende Oostenrijker. De stof zelf was zeer complex en het gebruik van Engels zorgde voor veel problemen bij de studenten. Vooral het veelvuldige gebruik van Engelse vaktermen die bij ons niet bekend waren, zorgde voor onduidelijkheid met als logisch gevolg dat veel studenten er halverwege de cursus al mee stopten.
Er komt echter een tijdstip in de studie dat er een zodanig specialisme nodig is om een vak te doceren, dat men voor een docent eventueel (tijdelijk) moet uitwijken naar het buitenland. Om dan te eisen dat een vak in het Nederlands gedoceerd wordt, is onredelijk; dat de doceertaal dan Engels wordt, is - denk ik - wel te verdedigen. Mocht een buitenlandse docent door de universiteit worden aangetrokken voor een vaste aanstelling, dan wordt Engels als doceertaal meer betwistbaar, aangezien er dan wel de tijd en de mogelijkheid voor die docent is om de Nederlandse taal te leren. Hij kan zijn kennis dan dus ook overdragen in het Nederlands.
Universiteit Twente is een redelijk vooruitstrevende universiteit die internationale studenten zeer veel mogelijkheden biedt en in tegenstelling tot andere Nederlandse universiteiten het bachelor master-systeem al grotendeels heeft ingevoerd. Dat heeft als gevolg dat er heel wat internationale studenten hun master-opleiding bij de universiteit Twente volgen. Voor deze studenten wordt vaak een apart educatieprogramma gemaakt. Het gebruik van Nederlands zou voor hen een grote hinder betekenen. Het komt echter ook voor dat er geen aparte programma's worden gemaakt en dat de behaalde punten niet eens worden erkend bij de eigen universiteit. Gelukkig zorgt de Bologna-declaratie, en daarmee ook de invoering van het bachelor-mastersysteem, voor wat meer duidelijkheid in deze kwestie.
Ik denk dat het gebruik van Engels tijdens een studie onontkoombaar is, en in sommige gevallen zelfs aan te moedigen is. In de toekomst zal door de invoering van het bachelor-mastersysteem nog makkelijker de keuze maken voor het gebruik van Engels tijdens een cursus. Men moet echter wel opletten dat die keuze goed overwogen is en dat er een aantoonbaar voordeel aan vastzit. Zolang dat het geval is, hoeft men niet bang te zijn dat het Nederlands wordt ondergesneeuwd en zal een studie altijd zijn identiteit behouden.
(Jeroen van den Burg is student informatica aan de Universiteit van Twente.)