Media
De Leukste Eeuw op DVD
Merkwaardig brokje mediageschiedschrijving
● Hugo Meert
In medialand inspireerde het magische jaar 2000 heel wat journalisten en programmamakers tot allerlei overzichten van gebeurtenissen uit de afgelopen eeuw. Het waren in de meeste gevallen hoogvliegers, die de belangstelling vanwege lezers, luisteraars of kijkers ruimschoots verdienden en die ook kregen. Binnen het totale 2000-aanbod van de VRT kwam De Leukste Eeuw aanvankelijk nogal over als een bescheiden entertainmentzeepbelletje zonder veel ambitie, dat vermoedelijk slechts een kort leven beschoren zou zijn.
Heel gauw bleek dat echter niet het geval te zijn. De verzameling bloopers, knotsgekke momenten of beklijvende hoogtepunten, zowel uit komische als ernstige televisieprogramma's, aaneengepraat door een onverminderd geestdriftige en aanstekelijke Bart Peeters, bleek in een mum van tijd een onverwacht hoog kijkdichtheidscijfer te scoren. De oudere kijkers waren kennelijk opgetogen die beelden, die in sommige gevallen in het geheugen waren gebrand, op het scherm terug te zien. Maar ook jongere generaties, die bijvoorbeeld de eerste stappen van de prille omroep op het humoristischsatirische kronkelpad niet hadden beleefd, keken gretig naar die merkwaardige verzameling.
De Leukste Eeuw is trouwens een onbetwistbare blijver gebleken, die de eeuwwisseling lang heeft overleefd en nog steeds hoge ogen blijft gooien en een niet te onderschatten argument blijkt te zijn in de dagelijkse, bikkelharde strijd van de stations om de gunst van de kijker te verwerven én te behouden.
Het succes van de formule heeft nog een gelukkig staartje gekregen. Door een eerste reeks op DVD uit te brengen heeft de VRT, samen met de uitgever Magic, voor het eerst op dat nieuwste medium een brokje omroepgeschiedenis geschreven. Het is bovendien een préttig historisch werk geworden.
De kijker heeft nu de gelegenheid in zijn eigen tempo, met eventueel zelf gecontroleerde ‘replays’, te genieten van (of kennis te maken met) al of niet komisch bedoelde televisiemomenten uit programma's als TV Touché en Man bijt hond, maar ook uit Panorama en het Journaal. Bij die laatste gaat het uiteraard hoofdzakelijk om grappige versprekingen of om de manier waarop de anchorman van dienst technisch falen bij de eindregie in beeld probeert ‘op te vangen’, al of niet met succes, maar steeds in hoge mate lachwekkend.
Wie de enkele fragmenten uit TV-Touché, een van de eerste voldragen satirische programma's van de publieke omroep en een initiatief van toenmalig BRT-producer Guido De Praetere, bekijkt, kan vaststellen op welk hoog niveau dit humoristische product toen al stond en hoe schril het nu afsteekt bij de humor, zoals die onder VTM-programmadirecteurs Guido De Praetere en Mike Verdrengh, werd gebracht, met het ergerlijk platvloerse H.T. & D. als absoluut dieptepunt.
Een onmiskenbaar hoogtepunt op deze Leukste Eeuw-DVD (die overigens ook op VHS werd uitgebracht) blijft het onwaarschijnlijk grappig gemonteerde gesprek van Marc Uytterhoeven met toenmalig eerste minister Jean-Luc Dehaene, waarbij de ex-premier zich op een uiterst ongewone, vooral onderdanig geslagen manier toont.
Uiteraard kon op deze compilatie hét schoolvoorbeeld van televisuele bloopers niet ontbreken. Pak de Poen Show, de onwaarschijnlijke verzameling van wat er in één rechtstreekse uitzending allemaal fout kan gaan, neemt hier dan ook een ‘performante’ plaats in. Dit komische onderdeel maakt bovendien op een haast pijnlijke manier duidelijk hoe kwetsbaar een tv-presentator kani zijn en hoe gemakkelijk het is (in dit geval vanwege de deurwaarder) om ‘offscreen’ beledigingen te sturen naar een volledig groggy en volkomen weerloze Manu Verreth in beeld.
Op deze verzamelschijf worden ook enkele schuchtere pogingen gedaan om bepaalde momenten thematisch te groeperen. De ‘kerkmoppen’ zijn daar een goed voorbeeld van. Helaas zijn deze samenbundelingen naar inhoud witte raven in het vrij chaotisch geheel. Dat vind ik trouwens de zwakke zijde van deze DVD. De makers hebben te weinig gebruik gemaakt van de verschillende mogelijkheden van het relatief nieuwe medium. Ze hadden op de DVD de verschillende items als losstaande tracks moeten inbranden en die bepaalde kenmerken moeten meegeven, zodat de gebruiker (met wetenschappelijke bedoelingen of gewoon uit interesse) het materiaal naar hartelust thematisch zou kunnen bundelen of in een historische volgorde zou kunnen bekijken.
Misschien kunnen de producenten daar aan denken bij een volgende verzameling, die er hopelijk vlug aankomt. Het resultaat loont alleszins de moeite. Wie het huidige product bekijkt, heeft niet de minste moeite om de raad blijf lachen te volgen. Het DVD-medium bezit echter nog heel wat extra mogelijkheden, die het gebruik van dit product alleen maar meer verscheiden kunnen maken.