Neerlandia. Jaargang 106

[p. 22]

Toneel
Prille tachtiger bruist van creativiteit en beleeft een doorbraak op Italiaanse planken
Staf Knop betreurt de teloorgang van Vlaamse cultuur in de hoofdstad
● Hugo Meert

Staf Knop in het casino van Knokke onder een portret van Aristide Bruant

Staf Knop oogt als een levendige zestiger, maar is net de tachtig gepasseerd. Voor de bezige bij, die hij als journalist-toneelschrijver-scenarist-artistiek directeur steeds geweest is, zit rusten er nog niet in. Integendeel. Hij bruist van creativiteit, zit dagelijks vijf tot zes uur voor zijn tekstverwerker en... ergert zich in hoge mate over het Brussel, dat hij na 25 jaar Knokke, teruggevonden heeft - of beter: niet teruggevonden heeft. Het Vlaamse repertoire, waar hij zijn leven lang voor geijverd heeft, is volledig uit het Brusselse theaterbeeld verdwenen. Zijn toneelhart bloedt.

- Waarom ben je na zoveel jaren teruggekeerd naar Brussel?

Staf Knop: ‘Ik heb 25 jaar in Knokke gewoond voor het werk dat ik er deed als artistiek directeur van het casino. Maar mijn vrouw is van Brussel, ik ben een geboren Ket. Wij wilden naar Brussel terugkomen in de hoop er toch een klein beetje terug te vinden van wat we verlaten hadden. Vijf jaar geleden zijn we verhuisd. Helaas heb ik moeten vaststellen dat er niks overbleef van het Brussel dat ik gekend had. De Vlaamse cultuur, die een kwart eeuw geleden nog sterk aanwezig was, o.a. met de KVS (Koninklijke Vlaamse Schouwburg), was ineengestuikt. Ik zwijg dan nog van het Kaaitheater, dat zijn intrek genomen heeft in het voormalige Luna-theater, waar voor de oorlog nog sterren als mijn toenmalige buurman Johan Heesters in operettes schitterden of van de Folies Bergères, waar het Vlaams volkstheater schitterde.’

Beleid schiet tekort

- Luna Theater en Folies Bergères zijn wel fenomenen uit lang vervlogen tijden.

Staf Knop: ‘Dat klopt. Maar toen ik terugkwam in Brussel, heb ik moeten vaststellen dat zelfs de KVS, hét Vlaams bastion in de meertalige hoofdstad, verdwenen was. Franz Manijnen mag het als twijfelachtige pluim op zijn hoed steken dat hij, na gelijksoortige esbattementen in Nederland (o.a. met het RO-theater), de Brusselse KVS naar de verdoemenis heeft geholpen. Hij is met de noorderzon verdwenen, liet een diepe financiële put na¹ en heeft ervoor gezorgd dat de Vlaamse Schouwburg momenteel ligt weg te kwijnen in het getto van Molenbeek².’

- Waar ligt volgens jou de grote oorzaak van deze teloorgang?

Staf Knop: ‘Bij de minister van Cultuur, natuurlijk. Die

1 Vlaamse manier van zeggen om aan te geven dat de man als erfenis voor de KVS een omvangrijke schuldenlast naliet...

2 De stichters van de Vlaamse Schouwburg (Karel Buls en Julius Hoste) hebben altijd geweigerd een zaal buiten de stad Brussel, momenteel de Vijfhoek, te betrekken omdat zij ervan overtuigd waren dat de KVS in de hoofdstad moest blijven en daar de culturele eigenheid van de Nederlandstaligen moest beschermen. Voor Franz Marijnen, hierin uiteraard gesteund door huidig burgemeester en Vlamingenhater Freddy Thielemans, was dat kennelijk geen probleem. Hij heeft dan ook geen verzet laten horen, toen de KVS noodgedwongen uitweek naar De Bottelarij in een nog steeds verkrotte buurt van Molenbeek, ondanks het feit dat andere mogelijkheden binnen de Vijfhoek voorhanden waren.