Nederland(er)s en identiteit
Of de termen Vlaams en Nederlands al dan niet eenzelfde lading dekken lijkt een verscheurende vraag waar vooral noordelijken mee worstelen (zie Meeuwissen, Neerlandia 2000/5, p. 27). Waarom het toch zo moeilijk maken? Vlaams is een verzamelnaam voor dialecten, gesitueerd in geografisch Nieuw-Vlaanderen, terwijl Nederlands de naam is van een taal. Dus de afweging die vertrekt van Vlaams als taal is al fout. Eigenlijk zou een dergelijk dispuut ons, zuiderlingen onverschillig moeten laten. Onze taal is wel degelijk Nederlands omdat wij dat zo hebben beslist. Volgens prof. W. Lodewijk de Vreese, taalkundige 1869-1938, werd onze taal in het Zuiden al Nederlands genoemd toen het in het Noorden nog Nederduits was. Het is wel verheugend dat ook het Noorden naar het Nederlands is overgeschakeld, zodat wij thans samen mogen genieten van een gemeenschappelijke taal, wat toch een zekere verbondenheid schept (geen identiteit!). Wij hopen dat het Nederlands in het Noorden nog lange jaren mag bestaan, ondanks het feit dat het niet grondwettelijk is beschermd.
Verder lezend op p. 28 zou ik enige correctie willen aanbrengen aan de mening van Frans Timmermans, die stelt dat ‘Vlamingen Hollanders nodig hebben bij de definitie van hun positie in Europa en zelfs bij de definitie van hun identiteit’. Betreffende Europa hebben de Belgen (Vlamingen inclusief) zowel de Nederlanders als de Luxemburgers nodig om als Benelux een rol te kunnen spelen in het Europese megaproject.
Betreffende de definitie van onze identiteit hebben wij de Hollanders helemaal niet nodig, tenzij misschien om de verschillen te belichten. Het is wel zo dat een fractie van het Vlaams-nationalistische contingent wel gaarne onder een Hollandse paraplu loopt, maar dat aantal slinkt geleidelijk, naarmate deze lieden hun heil verwachten van een ‘onafhankelijk Vlaanderen’ dat in het verschiet zou liggen. De heer Frans Timmermans en andere Hollanders moeten zich derhalve geenszins bedreigd voelen.
Herman Jansseune, Ekeren