Zomaar
Wim van Heugten Over cafés en koffiehuizen
Puristen maken het leven niet altijd gemakkelijker. Integendeel. Neem nu het begrip café. Voor iedereen in Noord en Zuid is duidelijk wat daarmee bedoeld wordt: een openbare gelegenheid waar veel bier, limonade, sterke drank en doorgaans weinig koffie geschonken wordt. Zeker 's avonds na negen uur. Om in een opwelling van taalfierheid café te vertalen met koffiehuis doet de waarheid geweld aan. Ook gevoelsmatig klopt het niet: 'n café heeft iets volks, terwijl koffiehuis iets exotisch heeft.
Lezend in de geschiedenis van het ANV viel me op dat er sprake van is dat het ANV werd opgericht in het
koffiehuis ‘In den Vos’ aan de Brusselse Grote Markt. Het gevoel bekroop me dat hier geen zuivere koffie geschonken werd. Ongetwijfeld was het fenomeen koffiehuis zo'n 100 jaar geleden bekend maar het aantal
‘In den Vos’ aan de Grote Markt te Brussel. Hier werd het ANV opgericht. Het lijkt toch verdacht veel op een café...
Foto: ‘Tussen Cultuur en Politiek. Het ANV van 1895-1995.’
cafés was aanzienlijk groter. Statistisch is de kans dat het ANV in een café werd opgericht dus veel groter. Als we rekening houden met het feit dat Vlamingen elkaar steeds in cafés, restaurants, staminees en herbergen ontmoeten, doch uiterst zelden in koffiehuizen, is met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat het ANV in het
café In den Vos werd opgericht.
Interessant zou zijn te achterhalen hoe het begrip koffiehuis in de annalen van het ANV is terecht gekomen en welke secretaris - of moeten we zeggen: geheimschrijver - daarin de puristische hand gehad heeft. Maar nog meer fascineert de vraag wat er over honderd jaar in de ANV-stukken zou staan als nu een wat vrijgevochten groep ANV'ers een bijeenkomst zou beleggen in een echte Amsterdamse coffeeshop, uitgesproken als koffiesjop.
Auteursrechtelijk beschermd