A.A.L.G.M.Kessen
Grensoverschrijdende samenwerking
Al veertig jaar lang een gewild thema. Grenzen lopen dwars door gemeenschappen heen, scheiden streken van elkaar en hebben in deze eeuw door de toenemende staatsinvloed op de maatschappij de scheiding versterkt. Aan weerszijden
Samenwerking op toeristisch gebied. De Taxandria grenslandroute.
van de staatsgrenzen vinden we verschillen in wetgeving, bevoegdheden, taakverdeling en bestuurscultuur. Ook tussen provinciale en locale overheden vormt de grens nog steeds een obstakel. Dat geldt ook voor de binnengrenzen van de Benelux.
Kessen deed onderzoek in de Nederlands-Belgische grensgemeenten naar de feitelijke samenwerking. Globaal werkt de helft samen, hetgeen in het licht van de samenwerkingsidealen, Europees, Benelux en Inter-Brabants en Inter-Limburgs, die na de Tweede Wereldoorlog de ronde deden, bijna ontmoedigend weinig mag worden geheten. Temeer omdat de frequentie van de contacten, welke er wel zijn, erg laag is, de samenwerking eerder informeel en weinig effectief en de financiële grondslag wankel. Waar er samengewerkt wordt, is het vooral op het gebied van hulpverlening, milieu en cultuur en toerisme. Toch acht Kessen het klimaat voor grensoverschrijdende samenwerking verbeterd: hij spreekt van een kentering. Hij wijst daarbij op de totstandkoming van de Beneluxovereenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking die op 1 april 1991 van kracht is geworden en op de ook financiële belangstelling van de Europese Gemeenschap voor deze samenwerking. Met name het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling is van betekenis. De schrijver noemt vier voorwaarden waaraan moet worden voldaan om van intergemeentelijke samenwerking een bruikbaar bestuurlijk element in een beleid gericht op decentralisatie, regionalisering en internationalisering te maken:
- | grensgemeenten moeten ervan bewust worden gemaakt dat samenwerking over de grens in een geintegreerd Europa van wezenlijk belang is als middel tot bestuurlijke vernieuwing en als uitwerking van het Verdrag van Maastricht; |
- | burgers moeten er daadwerkelijk bij betrokken worden; |
- | de genoemde Beneluxovereenkomst moet meer practisch bruikbaar worden gemaakt; |
- | de wetgeving over de grens heen moet meer worden geharmoniseerd. |
Deze studie is bescheiden van aanpak, beschrijvend, analytisch en beperkt evaluatief. Het gaat om een poging, zegt de auteur.
Het historische deel is uitbreid, de analyse van de wetgeving breedvoering, het overzicht van de initiatieven (hoofdstuk 6) uitstekend. Door de gekozen aanpak ontbreekt de raadpleging van relevante Engelstalige, Franse en Duitse literatuur en het theoretische denkwerk, en vooral dat laatste is een echt gemis als het om regionologie gaat. Het boek geeft een goed beeld van de beperkte realiteit van de grensoverschrijdende samenwerking. Het kan bestuurders die in de praktijk hiermee te maken hebben, beslist van dienst zijn. (ws)
A.A.L.G.M.Kessen
Bestuurlijke vernieuwing in grensgebieden; Intergemeentelijke grensoverschrijdende samenwerking; Een wetenschappelijke proeve op het gebied van de Beleidswetenschappen. Proefschrift 14 december 1992, Katholieke Universiteit Nijmegen.
ISBN 90.9005.674.2
Prijs f 56,50 (inclusief verzendkosten) te bestellen bij:
Gemeentehuis Hulst
Grote Markt 21
4560 AA HULST