Geestelijk en Stambelang in Canada.
Dr. Henry Beets is in Nederland geweest en geeft in De Wachter, het te Grand Rapids verschijnende Nederlandsche weekblad, verslag van zijn besprekingen hier te lande over de geestelijke verzorging van protestantsche Nederlanders in Canada.
Hij schat het aantal geboren Nederlanders in Canada op vijftienduizend. Zij zijn dermate over het groote land verspreid, dat hun geestelijke bediening zeer moeilijk valt. Uit de besprekingen van dr. Beets met Jhr. Sandberg van de ‘Vereeniging Landverhuizing’, den heer J.A.A. Hartland, directeur der ‘Emigratie Centrale Holland’ en met het Evangelische Alliantie Comité - waarbij aanwezig waren de heeren prof. dr. J.W. Pont, ds. L.W. Bakhuizen van den Brink, ds. H. Jansen, ds. H. den Breems, de heer A. Folmer en de heer J.J.R. Schmal, secr. - is gebleken dat de geestelijke belangen en de stambelangen tot op groote hoogte samengaan. Dr. Beets hield, naar hij meedeelt, een pleidooi voor de groepsgewijze nederzetting - in tegenstelling met de meestal gevolgde wijze van verstrooiing - welke gebleken is ook voor het behoud van het volkseigen van zoo groote waarde te zijn. Hij voerde daarvoor de volgende gronden aan:
Groepsgewijze nederzetting wordt geëischt door (1) Stambelangen, (2) persoonlijke belangen, (3) emigratiebelangen, (4) maatschappelijke belangen, (5) opvoedkundige belangen, (6) geestelijke belangen.
Naar zijn meening wordt een landverhuizer, vooral in de eerste jaren, het best gesteund door bediening des Woords in de taal der vaderen, volgens de vormen en gebruiken der vaderen en naar de leer der vaderen.
Ook de belangen van het nieuwe vaderland zouden het best bevorderd worden, zoo onze stamgenooten in Canada zich groepsgewijze aaneengesloten konden ontwikkelen.
Ook gesprekken met andere gezaghebbende personen in Nederland gaven den schrijver hoop, dat men zich met groepsgewijze nederzetting vereenigde. Niet in den zin van landkoopen op groote schaal en dan onder elkander verdeelen, zooals Van Raalte en Scholte deden, maar meer volgens de methode, die men onder anderen bij de planting der kolonie in noordwestelijk Iowa volgde: onderzoek door enkele bevoegden, nederzetting van een kern onzes volks en van daar uitbreiding in allerlei richting.