Neerlandia. Jaargang 31

NEERLANDIA

MAANDBLAD

VAN HET

ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

31ste JAARGANG

(1927)

W.D. MEINEMA - DRUKKER-UITGEVER - DELFT

[Deel 1, pagina 1]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

Het Algemeen Nederlandsch Verbond verricht door zijn arbeid tot versterking van het besef van Nederlands volksbewustzijn een belangrijk werk, dat groote waardeering verdient. DE VLUGT, burgemeester van Amsterdam.

INHOUD: Vlaamsche toestanden XVIII, door M.J. Liesenborghs - Dietsche Kantteekeningen: Dr. Samuel Uljaki † - Nederlandsch adresboek voor Argentinië - Ned.-Indonesisch Verbond - 20.000 Mijlen onder Zee - Nederland: Waarvoor heeft Nederland tooneelschrijvers? - Van de Afdeelingen: Nieuwe Afd. - Dordrecht - 's-Gravenhage - Haarlem - Harderwijk - Groepsbestuur - Vlaanderen: Maurits Josson †, door Dr. H.J. Kiewiet de Jonge - Ieperen - Sprokkelingen uit de Scheldestad - Felix Timmermans te Antwerpen - Eerste alg. verg. van Tak Mechelen - Tak Brussel - Ned. School te Brussel - Ned. Indië: W. Muurling †, door R.v.I. - A.N.V.-avond te Batavia, door B. - Land en Volk van Ned. Oost-Indie, door B. - Onze Nederlandsche leergangen in Indië, door J.J. Kluit - Zuid-Afrika: Historische oogenblikken voor Zuid-Afrika, door v.W.Cr. - Amerika: De Ned. taal in de Ver. St. van N.-Amerika, door G. van Beek - Ingezonden: Het spellingvraagstuk, door Prof. Dr. C.G.N. de Vooys - Tisje Tasjes Almanak 1927, door Mr. H.P. Schaap - Mededeelingen - Nieuwe Leden - Aankondigingen.

[Deel 2, pagina 17]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

Het Alg. Ned. Verbond verdient den krachtigen steun van allen, die een sterk nationaal leven willen, ook in de internationale gemeenschap der volken. Prof. Dr. H. BRUGMANS.

INHOUD: Ons Stammuseum, door v.W.Cr. - Het voetspoor der vaderen: Nederlandsche Hofjes in Engeland - Dietsche Kantteekeningen: Pater Dismas de Kok - Levenskracht van den Nederlandschen geest - Hoe een Zwollenaar er over denkt - Fransch-Vlaanderen: Onze taal gered - Vlaanderen en de gebelins - Vlaanderen: Het groote weldadigheidsfeest van Tak Brussel - Uit de Afdeelingen Ieperen en Lokeren - Een Afd. West-Brabant? - Een Vlaamsche Operette - Zuid-Afrika: Oud-President Reitz eere-doctor - Delftsche diploma's in Zuid-Afrika - Eigenaardige bezorgdheid - Amerika: Het oranje-blanje-bleu te New-York - Sint Nicolaar te Buenos Aires - West-Indië: Het Nederlanderschap in Suriname - De Bijbel in een ‘Nederlandsche streektaal’ - Ned.-Indië: Zonder tropen.... geen Europa, door J.E. Bijlo - Taalcommissie - Ingezonden: Een Stambelang, door Dr. M. de Jong Hzn - Spellingeenheid en taalverdeeldheid, door C.K. Kesler - Mededeelingen - Nieuwe Leden.

[Deel 3, pagina 33]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

In het heiligdom van de woonkamer moet de opvoeding geschieden, als zij ooit van nationale beteekenis zal worden. PESTALOZZI

INHOUD: Spinoza, door C. - Dr. J.Th. de Visser, door P.J. de Kanter - Steun voor den Nederlandschen Bond in Duitschland - Suriname en de Rijksgedachte, door Mr. Dr. H.H.A. van Gybland Oosterhoff - Dietsche Kantteekeningen: Vlaanderen en de Belgische stabilisatie - Factorijen van den geest - Nederlandsche herinneringen in Britsch-Indië - Nederland: Groepsvergadering op 12 Maart, door Mr. Ch. M. Herckenrath - Van de Afdeelingen - Vlaanderen: Omer Wattez 70 jaar - Achtste Vlaamsche Bedevaart naar den Yzer - De bedrijvigheid van tak Ieperen - Z.Exc. Dr. A.R. Zimmerman te Antwerpen - Fransch Vlaanderen: Wedstrijd van het Vlaamsche Verbond - Vlaamsche balladen - Zuid-Afrika: De invoer van Nederlandsche boeken - Een Duitsche stem - Amerika: De Nederlandsche taal in Amerika - Nederland en Argentinië - Hoofdbestuur: Overzicht der Hoofdbestuursvergadering van 22 Januari 1927 - Boekbespreking: Die Niederländische Sprache, door Dr. M.A. van Weel - Een nationaal boek, door J.E. Bijlo - Ingezonden: XIIde Grootnederlandsch Studentencongres, door J. Hoogendoorn - Een Stambelang, door J.Ed. Gerzon - Een belasting op de Nederlandsche taal, door A.D. Loman Jr. - Nederlands of Hollands, door J. van Galen - Taalcommissie: Jaarverslag over 1926, door Annie J. Klein - Wedstrijd - Mededeelingen - Nieuwe Leden.

[Deel 4, pagina 53]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

Zoekt toch in den vreemde niet, Wat het eigen land U biedt.

INHOUD: Radiotoestellen op de Nederlandsche lichtschepen (Een Oproeping) - Wat wil het Alg. Ned. Verbond? I - Volkszang, door K.E.O. - Mijn rondreis door Vlaanderen, door J.N. Pattist - Dietsche Kantteekeningen: Nederlandsch koloniaal beleid - Vlagvertoon in Japan - Het voetspoor der Vaderen - Reclame voor Nederland - Vlaanderen: Het Guido-Gezellejaar - Het eerste lustrum van den V.T.B. - Wie komt er naar Vlaanderen? - Yzer of IJzer - Nieuwe Afdeeling - De Distel - L. Delpire † - Fransch-Vlaanderen: De Nederlandsche taal in Fransch-Vlaanderen, door M. Janssen - De Vlaamsche Molens, door M. Janssen - Fransch-Vlaanderen in Woord en Beeld - Nederland: Groepsvergadering van 12 Maart 1927, door C.v.S. - Van de Afdeelingen - Ned.-Indië: J.W. Roessingh van Iterson, door P J.G. - Afdeeling Oostkust van Sumatra, door B. - Zuid-Afrika: De invoer van Nederlandsche boeken - Taalcommissie - Ingezonden, door Prof. Van der Meer - Mededeelingen - Nieuwe Leden.

[Deel 5, pagina 69]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

Oranje in 't hart en niemands knegt. ONNO ZWIER VAN HAREN.

INHOUD: Prinses Juliana 18 jaar - Wat wil het A.N.V. II - Nederlanders in den vreemde I - Hendrik van Veldeke, onze oudste Dichter - Dietsche kantteekeningen: Nederlandsch of Vlaamsch - Nederlandsch of Esperanto? - Taalschut - Miangas Nederlandsch - Wat nut heeft onze Taal? - Belangstelling voor Ned.-Indië - Nederland: Afscheid, door Prof. Dr. A.A. van Schelven - De studentendagen; eenige indrukken, door E.L. Visser - Vlaanderen: Lodewijk Delpire † - Vlaamsche toestanden XIX, door M.J. Liesenborghs - Een belangrijke motie - Rubensfeesten - Tak Brussel - Gent herleefd - Fransch Vlaanderen: Groeikracht - Een pleidooi voor Frankrijks gezondste volksdeel - Suriname: Suriname, emigratiegebied voor Nederlanders, door Dr. Th. Lens - Zuid-Afrika: Brieven uit Z. Afrika I - Eerste Afrikaansch-medium School - Zuidafrikaansche Taalbond - Herdenking van Vereeniging - Nederlandsche Tooneelkunst in Z. Afrika - Amerika: Nederlanders in Amerika - Vastenavond te Buenos Aires - Taalcommissie - Ingezonden: Aan de medeleden van het A.N.V., door Jan Bernaerts, pr. - Het voorbeeld, door Mr. Ch. Petit - Mededeelingen - Nieuwe Leden - Aankondigingen.

[Deel 6, pagina 89]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

Het A.N.V. moet over geheel de aarde de band zijn voor al degenen, die gevoelen dat ze tot den Nederlandschen stam behooren. Prof. J. VERCOULLIE.

INHOUD: Jaarverslag van het Hoofdbestuur over 1926 - Nederlanders in den vreemde, II - Het Nederlandsch in het ambtelijk verkeer met België, door Prof. Dr. P. Geyl - Het voetspoor der vaderen: De eerste Nederl. Stoombootdienst op Amerika (1827) - Nederland: Verslag der vergadering van het Groepsbestuur, door J.N. Pattist - Dietsche Kantteekeningen: Nationaal feest - De Stem, die verstaan werd - Nederlanders in Brazilië - Nederl. studiën in Duitschland - Ned.-Indië: Jongens van Nederland, Indië roept U, door J.E. Bijlo - Zuid-Afrika: Z.-Afr. brieven, II Het onderwijs - De Van-Riebeecksdag - Fransch-Vlaanderen: Het Vlaamsch bij het lager en hooger onderwijs - Vlaanderen: Het radio-vraagstuk - Tak West-Brabant - Voor beschaafde uitspraak - Vieringen en huldigingen - Onderafdeeling Deurne - De Distel - Taalcommissie - Mededeelingen - Nieuwe Leden - Aankondigingen.

[Deel 7, pagina 109]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

Mijn verstand zegt, dat de heele wereld één is, mijn gevoel dwingt mij, mijn vaderland lief te hebben. LUIGI PIRANDELLO.

INHOUD: Nederland in Europa en in de Tropen, door d.K. - Jan te Winkel †, door Dr. C.P. Burger Jr. - Van Heutsz - Rubens (1577-1927) - Wat wil het Alg. Ned. Verbond? III (Slot) - Dietsche Kantteekeningen: Cultureele eenheid der drie Vlaanderens - Belangstelling van onze Stamverwanten - Lief en leed op Ceilon - Kent gij ons Land? - Ned. Indië en Indonesië tegenstellingen? - Buitenland: Ned. kunst en kunstnijverheid op twee internationale tentoonstellingen te Leipzig, door H.H. ter Meer - Nederland: Een nieuwe Schoonheid, een Nieuw Land - Winkeluitstalling - Geen medewerking van hooger hand - Zuid-Afrika: Zuidafrikaansche Brieven III, Hoger Onderwijs - Groote cultureele belangen - Ned.-Indië: Onze Oost, door B. - Indische verknochtheid aan het Nederlandsch Vorstenhuis - Vlaanderen: De Guldensporenherdenking - Alg. verg van Tak Antwerpen - Vlaamsche Boekencommissie van het A.N.V. - De Distel - Tak Gent - Afd. West-Brabant - Ook een Afd. te Diest? - Studiegids voor Vlamingen - Hooger Onderwijs in Vlaanderen in het Nederlandsch - Hoofdbestuur: Overzicht der Hoofdbestuursvergadering van 30 April - De belasting voor Nederlanders in den Vreemde - Taalcommissie: Brievenbus - Nieuwe Wedstrijd - Mededeelingen - Nieuwe Leden - Vertegenwoordigers in het Buitenland - Aankondigingen.

[Deel 8, pagina 129]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

De macht der verfranschingsgezinden in Vlaanderen steunt meer op de verdeeldheid der Vlamingen dan op welk ander feit ook. M.J. LIESENBORGHS.

INHOUD: Het centraliseeren der Landverhuizing, door Mr. Dr. P.H.W.G. van den Helm - Vlaamsche Toestanden XX, door M.J. Liesenborghs - Dietsche Kantteekeningen: De tweede luchtreis naar Indië - Pirennes geschiedschrijving - Een lezing van Prof. M.C. Botha - Geestdrift te Weenen - Geestelijk en Stambelang in Canada - Een helper bij Hollands herstel - Gedenkt uw afkomst! - Redding van een Dietschen tak - Nederlanders in den vreemde III - Vlaanderen: J. Boelens † - De Guldensporenherdenkjng - Vlaamsche Hoogdagen en Nederlandsch Toerisme - Het vertrek van Prof. Noyens - Voor een tak Ninove - Afd. West-Brabant - De Distel - Deurne - Fransch Vlaanderen: Federalisme en Vrede - Suriname: Groep Suriname (1902-1927), door Fred. Oudschans Dentz - Ned.-Indië: Uit het Jaarverslag over 1926 van de Groep Ned.-Indië, door B. - Zuid-Afrika: Goed nieuws uit Kaapstad - Taalzorg - Verschillen - De strijd om de vlag - Voorkeur aan Zuidafrikaansche onderwijzers - Boekbespreking: Een Gids voor Vlaamsche Studenten, door Cr. - Nederlandsche taalgids (Woordenboek van Belgicismen) - Philips Wielant en Mr. Schaap, door v. Sch. - Ingezonden: Een gelukkig verschijnsel, door Dr. H.P. Schaap - Mededeelingen - Nieuwe Leden - Aankondigingen

[Deel 9, pagina 145]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

Laat de beschaving druppel na druppel op het Vlaamsche volk neerdalen. Geeft het onderwijs tot in alle lagen. Want het Vlaamsche volk is een schoon volk. HUGO VERRIEST.

INHOUD: Internationale en vaderlandsche opvoeding, door Prof. R. Casimir - Reclame en Volkskracht, door K.E. Oudendijk - Kalender Groot Nederland 1928, door C.v.S. - Nederlanders in den Vreemde, IV - Dietsche Kantteekengen: Onze houding tegenover stamgenooten - Nederlands economische beteekenis - De Burghers van Ceilon - Nederland vooraan in den Tuinbouw - Het groote Nationale werk - Neerlands naam - Onze taal in Zuid-Amerika - Nederlandsche muziek in den vreemde - Zuid-Afrika: Z.-Afr. brieven IV - Landverhuizing naar Z.-Afr.? - De strijd om de vlag - Suid-Afrikaans Toneel - Zorg voor de taal - Bezoek van Europeesche Studenten - Vlaanderen: Fransch schrijvende Vlamingen - Voor Vlaamsche opschriften en uithangborden - Een Vlaamsch letterkundige tentoonstelling - Tak West-Brabant - De Vlaamsch-Waalsche Taalgrens - Hugo Verriest herdacht - Fransch Vlaanderen: Het vierde Vlaamsche Congres - De Mercure de Flandre - Mededeelingen - Nieuwe Leden - Aankondigingen.

[Deel 10, pagina 161]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

Met twee dingen staat of valt onze nationaliteit: met onze vrijheidsliefde en met onze taal. Dr. H.J. KIEWIET DE JONGE.

INHOUD: Dr. H.J. Kiewiet de Jonge (1847 - 29 September - 1927) - Het Vlaamsch in Frankrijk, door v.W.Cr. - De Nederlandsche Hervormde Kerk op Ceilon - Radio, door Prof. dr. P. Geyl - Nederland: Herman Gorter † - De Reclametentoonstelling te Scheveningen - De luchtpost op Indië - Groepsraadsvergadering - Vlaanderen: Vlaamsche toestanden XXI, door M.J. Liesenborghs - Rubens Wereldburger maar Vlaming - Dietsche Kantteekeningen: Belasting van Nederlanders in den Vreemde - Zegepraal boven de Alpen - Het dringt door! - Hollands welvaart - Taalcommissie - Mededeelingen - Nieuwe Leden - Aankondigingen.

Zie blz. 174 voor de Dagorde van den Stamdag te Brussel 15 Oct a.s.

[Deel 11, pagina 177]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

In Europa, dat is nu voor iedereen duidelijk geworden, heeft Nederland op het gebied der bouwkunst de leiding genomen. MAX OSBORN in de Voss. Zeitung (Aug. 1927).

INHOUD: Zonnige dagen in het Zuiden - Stamdag te Brussel - Tak Antwerpen in bloei door v.W.Cr. - Dr. Kiewiet de Jonge 80 jaar - Het zilveren feest der Boekencommissie, door de K. - Nederlanders in den Vreemde, V - Dietsche Kantteekeningen: Een 175-jarige Kerk - Behoud van het Friesch - Vrede en wijsbegeerte - Een huldeblijk aan onze vliegofficieren - Helden der lucht - Fransch-Vlaanderen: Een Fransch-Vlaamsche dichter - Vreemde zang - Nederland: Prof. Willem Eindhoven † - Prof. Mr. Dr. van Roy † - Nederland op zijn best (een nationaal prachtwerk) - Van de Groep en de Afdeelingen - Zuid-Afrika: Z.A. brieven, V - In Memoriam B. Roode, door v.S. - Het A.N.V. in Z.-A. - West-Indië: Groep Ned. Antillen - Het Nederlandsch op Curaçao - Ned.-Indië: Pawiro, door B. - Vlaanderen: De Belgisch-Nederlandsche Intellectueele overeenkomst - De toestanden aan de taalgrens - Verhooging en inning der bijdrage - Van de afdeelingen - Buitenland: De Nederlandsche Kapel van Santé Leopoldine (Brazilië), door L. Knappert - Het achtste congres van den Ned. Bond in Duitschland door C.v.S. - Hoofdbestuur: Kort verslag van de vergadering van 17 Sept. 1927 - Verslag der Kascommissie - Mededeelingen - Nieuwe leden - Aankondigingen.

Adressen.

1. BOEKENCOMMISSIE: Voorzitter, Dr. W. van Everdingen, Bilthoven (U.). - 2. TAALCOMMISSIE: Secretaresse, Mej. A. Klein, Segbroeklaan 62, 's Gravenhage. - 3. PROPAGANDIST: Jac. Post, Boomstraat 16b, Utrecht.

[Deel 12, pagina 197]

NEERLANDIA

MAANDBLAD VAN HET ALGEMEEN NEDERLANDSCH VERBOND

Wij moeten onze beschaving redden met behulp van de krachten, die in eigen nationaliteit liggen; iedere schittering, iedere glorie, die daar buiten gaat, blijkt op den duur geleend en waardeloos. J.B. UBINK.

INHOUD: De Nederlandsch-Belgisch intellectueele overeenkomst, door d.K. - Nationale Omroep - Een onverklaarbare aanval op den ‘Nederlandschen Bond in Duitschland’ - Streektalencommissie - Dietsche Kantteekeningen: Onze Taal - Wat Wij Kunnen - Nederland in Argentinië - Vlaanderen: Vlaamsche Toestanden XXII, door M.J. Liesenborghs - De Biermansstichting en de Vlamingen - Victor Hymans † - Het Ned.-Belgisch ‘intellectueel accoord’ - Bewijs van erkentelijkheid - Een mooie gift voor een mooi doel - Wederoprichting der afd. Aalst en Tienen - De winterlezingen begonnen - Aan de leden in Vlaanderen - Zuid-Afrika: The South Africans by Sarah Gertrude Millin, door Dr. R.A. Fockema - Hoofdbestuur: Kort verslag der Hoofdbestuursvergadering van 29 October - Taalcommissie - Boekbespreking: Een nieuw handboek voor de geschiedenis onzer taal, door C.B. van Haeringen - Folklore ten dienste van het onderwijs, door S. - Historische opstellen door M.A.v.W. - Afdeelingen: Amsterdam, Arnhem, 's-Gravenhage, Londen, Rotterdam - Mededeelingen - Nieuwe Leden - Aankondigingen.