Nederduitse en Latynse keurdigten

[p. 300]

^(a)Recht en geen Genade
aan de Kamer der Vlaamsche, &c. doopsgesinden.

DE Kamer van de Vlaamsche Mennonyten
Gestoort, om dat nu korts een Broeder slegt en regt,
Haar fauten Prekers en Diakens dorst verwyten,
Al heeft hy zediglijk de waarheid maar gezegt,

Sent eyndlyk in 't gevegt

^(b)Een man van Davids helden,

Die hem dien hoon ter degen zouw vergelden.

Hy reet dan voort, en bromt met holle stem,

^(c)En woorden zonder klem,

En vaarsen, die geen mensch oyt voegden zo als hem.

Ik hoef nu niet te raden

Wie zulken schoonen ink verklat heeft op die bladen,

Waar meê hy als een dapper man,

Getoont heeft dat hy wil, het geen hy niet en kan.
Om voor dat schoone werk verdienden lof te krygen,
^(d)Kan 't Schreeuwer zelf niet swygen:

(a) Met dezen tytel schijnt den Digter te kennen te willen geven, dat zijn zake wel recht mag velen, en niet en hoeft op genade te hoopen, als niet hebbende gezondigt: of dat hy aan de Kamer in zijn digten regt uit de waarhtid wil zeggen, zonder haar genade of oogluiking te doen, zig hier in als een regtvaardigen Regter gedragende, of dat hy de Kamer met dit opschrift wil doen verstaan, dat haar recht geschiet naar haar verdiensten, en datze van hem niet anders te hoopen heeft.

(b) Een onnooslen quant komt, quansuis, tegen het Alderheiligen aan, met een ding dat hy noemt, Den dwasen Mennonyt, behoorende onder de zo genaamde Kamer, &c.

(c) Zo slegt van rym, dat het niet lezens waardig is.

(d) Van welk Digt den Digter schynt J.R. voor Autheur te agten, schoon ik vastelijk vertrouwe, dat hy hier in bedrongen is, alzo my van goederhant berigt wort, dat een jong quant, zonder eenige wetenschap of ervarentheid, dat by een heeft gerabbelt, uit een ontydige drift van eerzugt.

[p. 301]

 

De styl beklapt hem ook van zijn gelettert boek,

 

Dat^(e) Pieter schreyent heeft geworpen in een hoek,

 

Om dat hy, ziende hoe vergiftig 't is geschreven,

 

Dewijl 't geen mensch durft lezen van zijn leven,

 

Het leggen laat om muysen te vergeven.

 

't Is wel bedagt met zulken kloeken helt

 

Te treden in het velt.

 

Gy hebt my nu geheel in uw gewelt

 

'k Zal my voortaan uyt vrees wel wagten

 

Van Prekers en Diakens te veragten:

 

Al wringt men my de woorden uyt den mont,

 

^(f)Al maakt men 't nog zoo bont.

 

Ik kan wel zeer zien als ik zelver ben gesont.

 

Tweesins beklaag ik my, en, zo ik meen, met reden:

 

Ten eersten,^(g) dat men werpt een schandvlek op de leden

 

Van veel onnoos'len, zo onschuldig als een kint

 

Aan 't Alderheiligen, dat gy zoo lastig vint.

 

't Is dwaasheid dus te gissen en te raden,

 

Alleen uyt lust om dan uw wraakzugt te verzaden.

 

Ik lach met u, en durf uw sotte drift versmaden.

 

Of schurfde Schapen! weet, dat deze rymery

 

^(h)Is een alleen betrouwt, en niemant meer als my.

 

Sou 't konnen wezen, dat de duyvel dit gedaan heeft,

 

Of yets daar in geraân heeft?

 

Wel neen! de Zeeuse Griek leert immers voor gewis,

 

⁽ⁱ⁾Dat d'eene mensch des anders duyvel is.

(e) Pr. Ar. Boekverkoper in de Beurssteeg.

(f) Met zelver qualyk te leven, en quade zonder straffe te dragen.

(g) Over 't maken van deze Gedigten heeft men nog altijd den onnoos'len verdagt gehouden, of ik moet zelfs doolen,

(h) Yo solo feci, sey Pasquam tot Romen.

(i) J.O.V.H. ontkent datter zelfstandige of wezentlijke Duivelen zijn, en zullende beschryven den Duivel, die de Heere Jesus Mattheus 4. quam verzoeken, zegt hy die Duivelgeenen anderen geweest te zijn, als eneen uit de Phariseen ofte Schriftgeleerden, die hy dan zegt, ook zo een schalk en bedrieger geweest te zijn, even als den Digter hem, te weten, J.O.V.H. beschrift.

[p. 302]

 

Wie zou ook om een duyvel wenschen,

 

Daar hy voor duyvel speelt met alle soort van menschen.

 

Hy steekt zyn^(k) kin uyt, en laat elk zijn tanden zien,

 

(Dit is zijn woort:) maar meest aan^(l) onderdrukte liên.

 

Dog die de kinders met de^(m) knynen wil doen ryzen,

 

In d'alderlaatsten dag, (wiens harte moet niet ysen?)

 

En die Gods oordeel dus in 't openbaar belagt,

 

Wat schelmstuk kan hy doen, het geen men niet verwagt;

 

Ey vrienden steurt u niet, ik spreek nog veel te sagt.

 

En zoo 'k in⁽ⁿ⁾ d'order of den basis kom te missen,

 

Verschoon my. Hy alleen kan nimmer zig vergissen.

 

Ten tweeden schelt men voor een leugenaar my uit.^(o)

 

Een Leugenaar! is slimmer als een guyt.

 

Als of ik, die beloof geen Broederen te raken,

 

My zelf quam leugenagtig maken,

 

Om dat ik juyst 't geslagt van een Diaken raak,

 

Maar 'k heb gereet verschoning van die zaak.

 

Dat vuyl geslagt hing zoo aan een van hoere stukken,

 

^(p)En overspeelders nukken,

 

Dat ik, al wilde ik schoon, dat niet kon overslaan,

 

'k Laat nog tot beter tijd veel dingen open staan.

(k) Waar mede hy vry wel is versien,

(l) Want als hy yemant de voet op de nek heeft, dien handelt hy als een uitgelaten Hof hond.

(m) Hy gelooft dat de Kinders in den jongsten dag, gelyk als het reedenloose Vee, niet zullen opstaan, nog vreugde nog pyne zullen hebben; welk gevoelen hy over maaltyden en elders heeft willen beweren, gelyk daar ook Attestatien onder de hand van leggen.

(n) In d'Ordre of Basis missen, zyn ook manieren van zeggen, by hem veel in gebruik.

(o) Lieden die wel zeggen, maar niets contrary derven staan de honden, of voor den dag brengen.

(p) Hier word gezien op zyne Broederen.

[p. 303]

 

De Broeder die u eens uyt liefde heeft geschreven,

 

Heeft u weêrom uyt vriendschap dit gegeven,

 

Een heeft goê moet, zoo gy niet beetren wilt uw leven,

 

Dat hy in 't rymen nog zal worden wel bedreven.

 

En dat de^(q) Filosoof, die, schoon hy niets bewijst,

 

Deskartes gronden draagt en pryst,

 

Och arm! en laat om die de Kerk en Godsdienst dryven:

 

Waarin hy zig met ons voor dezen in liet lyven,

 

Met opgeheven stem nog loven zal mijn digt,

 

Dat wel als pekel byt, maar egter 't oog verligt.

 

Al is het qualijk te verdragen,

 

In zulke, vuyle en ongesonde magen.

 

Dies zoo de boom der zonden langer groeyt,

 

'k Ben een welmeenend man in 't rymen onvermoeyt.

 

^(r)Schoon ik, soo vele spreken,

 

De rymkunst niet versta, en lietse nutter steken,

 

Verandert gy van leven in een wyl,

 

Veel lichter ik van styl.

 

 

 

G.I.O.K.B.

(q) Wybrand Reinierse.

(r) Dat sou men veel beter mogen seggen, van die soo dwaselyk onderstaan hebben tegen dese gedichten te schryven, en heeft sich de Dichter daar niet aan te stooten, alsoo alle, die eenige kennis hebben, altyd van contrarie gevoelen sullen wesen, en gelykt dit wel een heilig logentje: als 't spreekwoort zeid.