Nederduitse en Latynse keurdigten

[p. 63]

Op de Brittannische Verneedering door de Zeemagt van hare hoog mogentheden,
Onder het hooge Staats-gezag van den Heldhaftigen Heere M^r. Cornelis de Witt, Ruwaard van Putten, &c.

Et septemgemini turbant trepida ostia Nili.

't IS alleen geen Alexander,

Die den voet te Lande zet

Eerst van allen; daar Ayn stander

In de Tygris gaat te wed',

En zyn onverzaagde moed

Alles voor hem zwigten doet;

Wen zyn stoutheid geeft het teiken,

Daar zyn magt niet toe kan reiken.

Holland ziet dien moed herbooren;

En de herten zoo gestelt,

Dat het wenscht en schrikt te hooren,

Hoe die stoutheid won het veld:

Nu de oudste Stad van 't Land

Zulk een fierheid, zulk een stant

Spiegelt in haar Burgemeester;

Want men schrikt'er nog men vreest'er:

Daar op 't nad'ren van 's Lands Vlooten

't Burgemeesterlyk gezag,

Op den togt vooruitgestooten,

Zig zoo pal zet als hy mag;

[p. 64]

 

Dat de moed der dapp'ren blinkt;

 

En den blooden 't hert ontzinkt,

 

Daat zy onder 's Konings oogen

 

Met dien schrik na Londen vlogen.

 

Kon hy zig dien last getroosten,

 

Dat hy 't alles overwon,

 

Om de Sluijerkroon van 't oosten,

 

Of den sehat van Babilon?

 

Neen; maar 't heil van 't Vaderland,

 

En de Vryheid, was het pant

 

Dat hem alles op dee zetten,

 

Om de dwing'landy te pletten.

 

Staat hier nu een slag te wagen,

 

Daar een akelyke kans

 

Haar laurieren geeft te dragen,

 

Door veel bloeds misverft van glans?

 

Neen; want dees heldhaftigheid

 

Heeft den Landtogt afgeleid

 

Om geen menschen te vernielen:

 

Vrees bevleugelde hun de hielen.

 

Maar wat dan? die storremstukken,

 

Dat verdelgent moordgeweer.

 

Poogt men 't woest geweld t'ontrukken,

 

Gaat men in dien togt te keer:

 

Dies ziet hier den Dwingeland,

 

In zyn havens, op zyn strant,

 

Afgebrande Scheeps-gebouwen,

 

Doorgekapte Kabeltouwen,

 

Magazynen opgesprongen,

 

Masten, die m'aan mooten zaagt:

 

Dat 's Neptuin de vork ontwrongen,

 

Daar zyn moed dien moed op draagt;

 

^*Die de Zee met zyn gezag

 

(Zulks hy snorkt) te sluiten plag,

* Toen Koning Karel te Londen gekroont wierd, was'er boven op den voornaamsten Triumfboog te zien de Zeegod Neptuin, met het hyschrift Neptunus Britannicus, de Brittannische Zeegod; en wat lager boven den ingang vond men deze woorden, Carolus II. Dei gratia Angliae, Franciae, Scotiae, Hiberniae, &c. rexcujus arbitrio Marevelliberum, velclausum est, Dat is, Karel de tweede door Gods genade koning van Engeland, Vrankryk, Schotland en Yrland, &c. op wiens believen de Zee ge opent of gesloten is.

[p. 65]

 

Of gesloten, op zyn wetten,

 

Als 't hem lust, kon open zetten.

 

Maar de Naesby, die men zedert

 

Royal Charles noemen dee,

 

Voor de Staten thans vernedert,

 

Mag men nu d'ontslote Zee

 

(Wyl hem Robbert, Monk, en Jork,

 

De drie tanden van die Vork,

 

Door hun opgeborsten keten,

 

Weg zien slepen) waarlijk heten.

 

Ziet, dus ziet hy zijne wetten:

 

En vermeinde Zeegezag,

 

Regt geagt als spinnenetten,

 

En van een gescheurt als rag:

 

Daar op 't ruisent ryksgetier

 

Zijne wapens gaan ten vier,

 

En versmelten op 't gedommel

 

Van hun klokgeluy en trommel.

 

Al het Eyland is in roeren:

 

Straatkarossen rennen vast;

 

't Wyl Matroozen 't werk uitvoeren,

 

En zoo menig rappe gast

 

Speelen op dien snarentrant,

 

Eer gehoort van Davids hand,

 

Die nu Karel klinkt in d'ooren,

 

Dat hy schrikt om s'aan te hooren.

 

Komt aanschout des Heeren daaden,⁺

 

Die verwoesting brengt op aard,

 

En den Oorlog leerd versmaden,

 

Daar s' aan 's werelds einden vaart;

 

Die de spies aan stukken slaat,

 

En den boog verbreekt, en laat

 

't Wapentuig van 't vuur verteeren:

 

Komt aanschouwt het werk des Heeren.

+ P. 46:9

[p. 66]

 

Burgemeesterlyke waarde

 

Sloeg te Roomen lang de maat,

 

Om de Vrede of kryg t'aanvaarden;

 

Na de welstand van den Staat

 

Kon vereischen: maar altans

 

Burgemeesterlijke glans

 

Zal, aldus in top geheven,

 

Ons de vrede of vryheid geven.

 

Men verbeelde zig t'aanschouwen,

 

Hoe de Vorst Antiochus

 

In een cirkel word gehouwen,

 

Daarze van Popilius,

 

Burgemeesterlyk gezant,

 

Met een rysken in het zant

 

Word getrokken om hem henen,

 

Als een boey om zyne beenen;

 

Daar hy niet eer uyt mag stappen,

 

Voor hy melde zyn besluit:

 

Zulke Burgemeesterschappen

 

Voeren heldendaden uyt!

 

Schryfje nog, by ons 't gebiet,

 

Forsse Koning, denk het niet!

 

Maar geeft vreede uw onderzaten,

 

En uw woord den Heeren Staten,

 

Zoo mag 't leet der bange Britten

 

Hen eens stryken van het hart,

 

En de wysheid van de Witten

 

(Niet meer moedig aangesart

 

Om den trots der dwinglandy

 

Dus te leggen in de ly;)

 

Al haar gaven gaan besteden

 

Tot den bloey der heilbre Vrede

 

 

 

1667.

 

 

 

J. Oudaan.