Nederlandsch Museum. Derde Reeks. Jaargang 4

[p. 154]

Boekbeoordeelingen.

K.L. Ledeganck's Volledige Dichtwerken in chronologische orde verzameld, vermeerderd met eenige onuitgegeven of in vroegere uitgaven niet opgenomen gedichten, voorzien van aanteekeningen, levensbericht en opgave van varianten en versierd met vier verschillende portretten en een handschrift des dichters, tweede uitgave verzorgd door H. De Seyn-Verhougstraete. Roeselare: H. De Seyn-Verhougstraete, 1889. VIII + 308 blz. in-8^o. 3-75 fr.

Natuurlijk geldt het hier niet een recensie over Ledeganck's werken, maar een aankondiging van de nieuwe uitgave waarin ons die worden voorgelegd.

Het huis De Seyn van Roeselare is om zijne keurige drukken tegen lage prijzen reeds genoeg bekend. De onderhavige zal zijn faam ongetwijfeld nog verhoogen. Het papier, de letter, het omslag, de portretten: alles is er in te roemen. Wat de stof zelf betreft, wij zullen met den hr. De Seyn instemmen dat het beter is de werken eens schrijvers naar tijdsorde te rangschikken, dan die volgens soorten in te deelen; maar liefst nog hadden wij ze in de orde waarin ze verschenen zijn, dus nagenoeg een herdruk der opvolgentlijke bundels door Ledeganck uitgegeven. Die orde zou echter niet wezenlijk van de door den hr. De Seyn gevolgde verschillen; daarom dringen wij niet aan.

De nota's geven niet alleen al de inlichtingen die men ook in

[p. 155]

andere uitgaven vindt, maar bovendien steeds de aanduiding van den eersten druk van ieder gedicht, en de varianten der verschillende drukken.

De veertien laatste bladzijden van den bundel, die ons met twaalf onuitgegeven stukken bekend maken, zijn niet de minste aantrekkelijkheid van deze nieuwe uitgave, waaraan wij den besten bijval wenschen.

J. Vercoullie.

Jonge harten, een bundel novellen door Omer Wattez. - Amsterdam N.J. Ternooy Apèl, 1890. Prijs ingen. fr. 2-75; ingeb. fr. 3-50.

De jongste bundel des heeren Wattez was ons reeds, bij zijn verschijnen, gedeeltelijk bekend: in tijdschriften van Noord-Nederland - o.a. in het te vroeg gevallen Holland-V launder en - en van Vlaamsch België, hadden we reeds enkele dier novellen gelezen.

Bij de opdracht van het werk, aan een' vriend, zegt de schrijver:

‘Te zamen hebben wij zoo dikwijls door bosch en veld van het schilderachtige Zuiden van ons dierbaar Vlaanderen gewandeld.

‘Wij hebben er beschouwd, gevoeld, genoten en met onze idealen gedweept....’

Dat de heer Wattez, daar, in het hartje van zijne geboortestreek, beschouwd, gevoeld en genoten heeft, bewijzen ons zijne meestal prachtige en heerlijke natuuren landschapbeschrijvingen. Wij hebben daaronder meer dan één pereltje ontmoet, dat we steeds met klimmend genoegen herlazen, en ons de overtuiging gaf dat de schrijver eene echte kunstenaarsziel heeft, en een scherp oog en een fijn gehoor.

En dat de heer Wattez daar, in ons Zuiden, met zijne ‘idealen heeft gedweept’ - dat vinden wij in elke zijner novellen terug.

[p. 156]

De schrijver moet gelukkig zijn: te oordeelen naar den trant zijner novellen vat hij het leven op langs de ideale zijde. De keerzijde schijnt hem, in Jonge harten althans, volkomen onbekend. De personen die hij ons voorstelt zijn waarlijk jong, en dat wel in de breedste opvatting van het woord. Zij houden veel van poëzie - vlaamsche poëzie vooral - muziek, schoone landschappen en wandelingen en uitstapjes in heuvel- en hout- rijke streken. De kus des Dichters, Stille liefde, Het lieve walinnetje en de Jonkvrouw van Rozenvelde toonen ons zulks op elke bladzijde. In het kapelbosch is de geschiedenis eener liefde welke, na tegenkanting en tegenspoeden, toch eindelijk met een huwelijk wordt besloten. De veertienjarige koorknaap, uit het schetsje van dien naam, mag wel als de levende verper- soonlijking der ideale liefde worden beschouwd. 't Is alles ideaal!

De novellen zijn goed verteld en goed geschreven. Wel zou men hier op eenige taalfouten van minder belang, wellicht aan den proeflezer ontsnapt, ginds op eene ontknooping die, anders opgevat, het stuk meer belang zou bijgezet hebben, en verder_s op een weinig langdradigheid misschien kunnen wijzen; doch wij houden niet van vitten. Aan vele lezers zal de bundel van den heer Wattez eenige oogenblikken genoegen hebben verschalt, omdat zij daarin een weinig afwisseling zullen gevonden hebben bij het vaak ondankbare en veelal koude van het huidige maatschappelijke leven. Anderen, en wij behooren tot deze laatsten - alles' overigens, zelfs in de critiek, is persoonlijke opvatting en persoonlijk gevoelen - zullen wenschen dat iemand, die zoo goed kan schrijven als de heer Wattez, zijne onderwerpen kieze in het woelende van den strijd om 't bestaan en zijne tooneelen eene ietwat meer realistische tint geve. Want naarmate het leven, in onze eeuw, onrustiger wordt, zoekt de massa meer en meer afleiding in de dramatische en psychologische toestanden uit de rusteloos strijdende samenleving van heden.

G. D'H